Çoğu insan bu şişlikleri gördüğünde alerjik bir tepkinden şüphelenirler. Ancak ürtiker plakları bazen sıcak, soğuk, güneş ışığı, egzersiz, stres, cildin bir bölgesine uzun süreli tazyik uygulanması, ateş veya çok sıcak banyoya bağlı cildin sıcaklığında ani çoğalış veya cildi tahriş eden kimyevi bir madde kozmetik bir madde veya sabun gibi gibi fiziksel kaynaklı faktörler de ürtiker gelişimne neden olabilir. Ürtiker plakları tüm bedeni ilgilendiren allerjik bir tepkinin de bulguları olabilir:
– Solunumla alınan alerjenler: polenler, hayvan tüyleri, küfler
– böcek ısırıkları özellikle arı, bazı ilaç enjeksiyonları
– gıdalar : fındık-ceviz gibi gıdalar, balık ve deniz mahsulleri, süt mahsulleri, yiyecek katkı maddeleri, penisilin veya aspirin gibi ilaçlar.
İnsanların takribî %20 sinde hayatları boynca en az bir kere ürtiker büyümektedir. En sık ürtiker kollanan yaşlar 20-30 yaşlar arasıdır. Seyrek, tüm bedeni etkileyen ve hayatı tehdit eden ebattaki anaflaktik şok ismi verilen alerjik gidişatlarda da ürtiker ortaya çıkar. Bazı gidişatlarda, ürtiker plakları 6 hafta veya daha fazla vakit kalabilir ve kronik idiyopatik ürtiker ismi verilir. Sıklıkla, kronik ürtikerin sebebi bulunamaz, ve bir vakit sonra kendiliğinden geçer.
Belirtiler
Ürtiker plakları, beyazımsı veya et renginde şişkinlikler olarak kollanırlar; bazen kımızı bir bölge ile çevrilirler eritem. Tipik olarak yuvarlak veya ovaldirler, sıklıkla kaşınırlar. Büyüklükleri değişkendir ve bazen çok büyük alanlar oluşturabilirler. Her hangi bir cilt bölgesinde ortaya çıkabilirler, acnak sıklıkla kol ve bacaklarda görülür. Çoğu ürtiker plakları kısa müddette ortadan kaybolur, ancak hasta aynı gidişata maruz kalıyorsa 24-72 saatlik zamanlarda yeni alanlar ortaya çıkmaya devam edebilir.
Şayet ürtiker tüm bedeni ilgilendiren alerjik bir tepkinin ilk bulguları olarak gelişmiş ise büyüyebilecek öbür belirtiler şunlardır: dilde, dudaklarda ve yüzde şişme, solunum eforluğu, şuur fluluğu, göğüste daralma / sıkışma hissi. Bu bulguların incelenmesi ve büyüdüğünde acilen sağlık ünitesine başvuru etmek ehemmiyetlidir zira bunlar anaflaktik şok habercisi olabilir.
Tanı
Muayeneye ve gerekirse alerjik ten testlerine göre tanı konur.
Fazla yaygın olmayan ürtiker plakları genelde 8-12 saatte ortadan kaybolurlar. Ancak etmen ortadan kalkmadığı sürece tekrarlayabilir.
Korunma
Sizde ürtikere neden olan gidişatları tespit etebildi iseniz, bunlardan uzak durarak ürtikerden korunabilirsiniz.
Tedavi
Losyon veya krem cinsi bir antihistaminik ilaç ve ilave olarak antihistaminik tablet veya enjeksiyon zorunlu olabilir. Şayet genel bir alerjiden şüphelenilmiyorsa kaşıntıyı geçirmek yeterli olabilir. Zorunlu görülürse daha ileri rehabilitasyonlar uygulanabilir.
