“Kortuğunuz şey muhtemelen başınıza gelmeyecek fakat başınıza gelebilme ihtimali ile endişeleriniz şayet bu kaygılarınız bitiremezseniz hayatınızda sizi süpürecek”
Adil Maviş
Aviofobi ya da Aviatofobi; Wright kardeşlerin temellerini atmış olduğu, insanoğlunun, tahminen de dünyanın globalleşmesine sebep olan en büyük icatlardan biri olan uçak ve uçmaktan korkma durumu. Aviofobi elbette ki çeşitli sebeplerden ötürü bireylerin bünyesinde baş gösterebilir. Geçmişte yaşadıkları ve uçak, uçmak ile ilgili rastgele bir olumsuz tecrübe, duydukları ya da izledikleri görsel yahut işitsel olumsuz malzemeler, dinledikleri öyküler, yakınlarının başına gelmiş olan rastgele bir olumsuzluk durumu ve gibisi pek çok öge bireyin bünyesinde aviofobi ya da aviatofobi olarak bilinen uçma ve uçak kaygısının meydana gelmesine neden olabilmektedir.
17 Aralık 1903 tarihinde, Kaliforniyalı (ABD) Wright Kardeşler’in elinden çıkan birinci motorlu ve beşerli uçak olan “Wright Flyer” havada başarılı bir formda süzülmüştü. Bugün, tam 113 yıl sonra, dünya genelinde binlerce havalimanı, milyonlarca uçak ve milyarlarca yolcu bulunuyor. Ağ tabanlı bir görsel data aracı olarak hizmet vermekte olan “Chartsbin” web sitesinin 2010 yılında açıkladığı sayılar doğrultusunda, doksan dokuzu Türkiye’de bulunmak üzere dünyada toplam 43.982 adet havalimanı bulunuyordu. Bu sayı her geçen gün arttı ve elbet ki artmaya da devam edecek. Zira insanoğlunun geliştirdiği teknoloji, dünyayı düzgünce küçültmekte ve ulaşılır kılma konusunda süratle ilerliyor.
Chartsbin’in bilgileri, Amerikan İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından geliştirilen “Factbook” sistemi kullanılarak oluşturulmuştur. Bu sayede, sunulan bilgilerde, ülkelerdeki en küçük, hangi hedefle kullanılırsa kullanılsın fark etmeksizin bütün havalimanları hesaba katılmıştır.
Pekala ya siz, böylesine mucizevi bir gelişmeden ve teknolojiden, uçmaktan ve uçaktan korktuğunuz için faydalanamıyor musunuz? Neyse ki, gelişmeler sırf teknoloji yahut havacılık alanı ile sonlu kalmıyor, psikoloji ve ruhsal tedaviler de bugün 113 yıl öncesinde olduğundan çok daha müspet bir tesir ile sonuçlanıyor. Uçma ve uçak kaygınızı, profesyonel bir yardım alarak epey tatmin edici bir müddette yenebilirsiniz.
Uçma korkusu, tekil bir öge olmak zorunda değildir. Yani, birçok farklı etkenin bir ortaya getirerek sebep olabileceği ya da tesirini azaltıp arttırabileceği bir his durumuna da dönüşebilmektedir. Temel olarak “uçmaktan korkmak” hareketinin potansiyel sebepleri saymakla bitmeyecek olsa da, bunlardan esas olanları şu halde sıralanabilmektedir;
-
Hipsifobi, Altofobi ve Akrofobi (yükseklik korkusu)
-
Klostrofobi (kapalı yer, dar alan korkusu)
-
Aeroakrofobi (yüksek ve açık yer korkusu)
-
Aeronausifobi (uçak tutması ve uçak tutması sonrası kusma korkusu)
-
Agorafobi (açık alan ve kalabalıktan korkma)
Uçağın kaçırılması ya da terörist hareket korkusu, gelişen teknoloji ile hayatımıza giren Nomofobi, yani “cep telefonu aracılığı ile gerçekleştirilen irtibatın kesilmesi” korkusu ve gibisi sayısız ruhsal etken, bireylerin basitçe “uçmaktan ya da uçaktan” korktuklarını düşünmelerine sebebiyet verebilmektedir. Ruhsal etkenlerin neredeyse tamamı, olumsuz ya da olumlu fark etmeksizin birbiri ile ilişkilidir, kümeler halindedir. Bu durum, işleri daha karmaşık bir hale getiriyormuş üzere gözükse de, aslında tedavi sürecinde tahlil odaklı çalışmayı da teşhis koyma sürecini de hızlandırmaktadır.
Velhasıl uçma ve uçak korkusu, sadece tanatofobi ya da tantofobi (ölmekten korkma ve mevt korkusu) yüzünden oluşmamaktadır ve sanıldığının bilakis çok daha kompleks bir yapıya sahip olabilmektedir. Çünkü, havayolu aracılığı ile seyahat etmenin demiryolu, karayolu ve denizyoluna göre çok daha inançlı olduğu, dünden bugüne istatistiki datalar ve kaza/ölüm oranları dahilinde tekraren kanıtlanmıştır ve kanıtlanmaya da devam etmektedir. Bir uçağın ve uçma aksiyonunun teknik yapısını öğrendikçe, pilot ve kabin memurları üzere havayolu hizmetlilerinin ne kadar inanç verici testlerden ve uygulamalardan başarılı sonuçlar ile ayrıldığına şahit epey dahi uçuş korkunuzda büyük bir ölçüde azalma olacaktır.
Fakat, uçak ve uçma endişenizin sebebi, açıklamaya çalıştığımız üzere, sadece uçak ve uçma aksiyonu ile alakalı olmayabilir. Pek çok fobi üzere, bahsi geçen fobinin de kompleks yapısında yer alan farklı problemler, yaşadığınız bu his durumunun kaynağı olabilmektedir. Bu bağlamda yer alan sıkıntılarınızı ve kaygılarınızı, yani fobilerinizi de gelişmiş psikoloji ve psikiyatri teknikleriyle birlikte, profesyonel bireylerden yardım alarak çözmeniz son derece mümkündür.
Adil MAVİŞ
Bu yazının telif hakkı Adil Maviş’e aittir. Kaynak gösterilerek yayınlanabilir. Makaledeki bilgilere dayanarak rastgele bir teşhis ve tedavi uygulanamaz. Adil Maviş kendi geliştirdiği ve kişinin içsel dinamiklerini en üst düzeyde kullanılabilmesine dayalı koçluk ve ferdi danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu bağlamda alacağınız hizmet teşhis ve tedavi kapsamında değildir.
