Nodüller elle tetkik sırasında saptanabildiği gibi tiroid ultrasonu ile de saptanır.
Tiroid sintigrafisi bulgularına göre nodüller soğuk, sıcak ve ılık nodül olarak 3e dağılır. Nodüllerin % 70-80nini soğuk nodül, % 10unu sıcak nodül, ve % 10unu ılık nodül oluşturur. Soğuk nodüllerde kanser oranı daha fazladır. Sıcak nodüllerde kanser oranı az olsa da kanser yeniden de olabilir.
Şikayet ve belirtiler :
Nodüler guatrı olan hastaların çoğunda rastgele bir şikayet yoktur. Boyunda kabarıklık olabilir. Bazen nodül içine kanama olursa ağrı oluşabilir. Nodül çok büyürse baskı yaparak soluk darlığı ve yemek yeme de kasvet yapabilir.
Kanser kuşkusu olan nodüller hangi nodüllerdir?
Nodül rehabilitasyona karşın süratle büyüyorsa, breyin bölgesinde lenf bezlerinde şişme varsa, çok sert ve yapışkan ise, seste kalınlaşma varsa, soğuk ve tek nodül ise tiroid kanseri doğrultusundan şüphelenmek gerekir.
Nodüler Guatrlı hastalarda yapılan muayeneler :
1. Tiroid iğne biyopsisi :
Nodüler guatrlı tüm hastalara uygulanması gerekir. Nodüllerin % 5inde kanser olduğundan ilk yapılacak muayene iğne aspirasyon biyopsisidir. Yapılması kolay, karmaşıklığı olmayan bir harekâttır. Koldan damardan kan alıyor gibi nodülden banal plastik enjektör ile aspirasyon yapılır. Ağrı yapmaz. Yeteri kadar parça veya hücre gelmez ise tekerrür biyopsi yapılır.
2. Tiroid ultrasonu :
Nodüllerin çapının daha iyi değerlendirilmesinde veya ele gelmeyen, minik
3. Tiroid sintigrafisi :
TSH seviyeyi düşük olan hastalarda yapılır. Nodülün sıcak mı soğuk mu olduğunu kavramamıza fayda.
4. Tiroid hormonları :
Serbest T3, Serbest T4 ve TSH seviyelerine bakılarak hastanın hormonlarında düşüklük veya yükseklik olup olmadığı hipertiroidi-hipotiroidi anlaşılır.
REHABİLİTASYON
Tedavinin nasıl yapılacağı mevzusunda nodülden yapılan ince iğne aspirasyon biyopsisinin patoloji neticeyi çok büyük ehemmiyet taşır. Biyopsi patoloji neticesinde kanser veya kanser doğrultusundan kuşku varsa hasta operasyona verilir.
Kanser olmayan iyi mizaçlı nodüllerde levotiroksin rehabilitasyonu Tefor veya Levotiron yapılabildiği gibi ilaç vermeden yalnızca takip de yapılabilir.
Nodülün çapı 3 cm den büyükse, gitgide büyüyorsa, süratli büyüme varsa ve boyunda lenf bezleri varsa kanser tehlikeyi çoğaldığından cerrahi rehabilitasyon operasyon yapılması uygundur.
Multinodüler guatr dediğimiz bir bezde birden fazla nodül olması gidişatında yeniden evvel biyopsi yapılır. Multinodüler guatrlı hastalarda seçilecek rehabilitasyon cerrahi rehabilitasyondur. İlaç rehabilitasyonu de yapılabilirse de rehabilitasyona cevap azdır.
Sıcak nodüllerde hormonlar banal ise yalnızca takip yapılabilir. Şayet sıcak nodüllerde hormonlar yüksek ise hipertiroidi varsa evvel ilaç rehabilitasyonuyla hastanın hormonları banal seviyeye getirilir ve ardından radyoaktif iyod rehabilitasyonu veya operasyon yapılır.
Nodüler guatrlı hastalar iyodlu tuz ve iyod kapsayan öksürük şurupları kullanmamalıdır. Ayrıca röntgen filmleri çekilirken koldan yapılan ilaçların iyodlu olduğu unutulmamalı ve bunun için röntgen sürükleyen hekime balaka verilmelidir.
Nodüler guatrlı hastalar piyasada bulunan bazı şirketlerinin ürettikleri, kendiliğinden tuzluklu, İYOTSUZ TUZ yemelidirler.
Prof. Dr. Metin Özata
Endokrinoloji ve Tiroit Uzmanı
Kalamış-İstanbul
KAYNAKLAR VE ÖNERİLEN KİTAPLAR
Prof. Dr. Metin Özata, Tiroit Hastalığı Nasıl Yenilir?, Epsilon yayınevi, 2005 baskıda
Tiroit hastalıklarına Aktüel yaklaşım Prof. Dr. Metin ÖZATA Doğru Beslen Formda Kal Prof. Dr. Metin ÖZATAwww.tiroit.org