Genellikle sinsice ilerleyen ve erken yarıyılda bulgu vermeyen bu kanser cinsine, kusurlu beslenme alışkanlıklarından içki ve sigara kullanımına dek bir hayli etmen yol açabiliyor. Fakat beslenme alışkanlıklarına dikkat edildiğinde sütun kanserinden korunmak olası olabiliyor. Central Hospital’dan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Sökmen, “Kanser Haftası” vesilesiyle sütun kanserini önlemede ehemmiyetli yer yakalayan beslenmenin püf noktalarını anlattı.
Genetik olabilir
Gastrointestinal kanserler sindirim sistemi kanserleri, tüm kanserler içinde yüzde 20 oranında vefat sebebi özelliği taşır. Sütun kalın bağırsak ve rektum kalın bağırsağın makata yakın olan kısmı kanserleri, kansere bağlı vefat sebepleri arasında 3. sırada yer alıyor.
– Sütun ve rektum kanserlerinde en sık görülen bulgular, dışkı alışkanlığında ve çapında farklılık, anemi, keskin veya saklı rektal kanama kanın sade ya da dışkıyla karmaşık olarak gelmesi ve istemsiz kilo kaybıdır.
– Kolorektal kanserlerde, ailede kanser hikayesinin bulunması ehemmiyetli bir bulgudur. Bunun dışında bazı hastalıklar da kanser gelişimine yatkınlık gösterebildiğinden kumpaslı takip gerektirir.
– Ailevi sütun polip hastalığı poliposiz kutu, ülseratif kolit ve crohn hastalığı bunların en sık öğrenilenleridir.
– Gözetici doktorluk değişik tüm hastalıklarda olduğu gibi kolorektal kanserini önlemede ciddi ehemmiyet taşır. Sağlam şahısların korunması için 50 yaşını dolduran her ferde kolonoskopi yapılmalıdır.
– Birinci derece yakınlıktaki akrabalarında sütun kanseri olan bireylere, akrabaya teşhis konulma yaşından 5 sene evveli baz alınarak kolonoskopi yapılması gerekmektedir. Beslenme de başlı başına ehemmiyetli bir mevzudur.
Su içmeyi unutmayın
Hür radikalleri süratle bedenden uzaklaştırmasıyla öğrenilen su, aynı zamanda kanser önleyici tesire de sahiptir. Bu maddeler böbreklerden idrarla, tenden terle, bağırsaklardan dışkı yoluyla atılır. Bu sebeple her gün günde 2 ile 2,5 litre su harcanması gerektiği unutulmamalıdır.
Bol posalı beslenmeye itina gösterin
Kanserler üzerine yapılan araştırmalar, az posalı yiyecek harcayan cemiyetlerde sütun ve rektum kanserlerinin daha yaygın olarak görüldüğünü ortaya çıkarmıştır. Yüksek posalı yiyecekler, daha hacimli atık maddesi oluşturarak kanser yapıcı maddelerin süratle dışkıyla atılmasını sağlar ve kanser tehlikesini eksiltir. Bu sebeple sütun kanserine karşı bol posalı yiyecekler harcamaya itina gösterilmelidir. Elma, arpa, yulaf, fasulye ve değişik baklagiller, sebze ve meyveler çözünen posalar,bütün hububatlı yiyecekler ise çözünmeyen posalar için iyi bir kaynaktır.
Kırmızı et tüketimini hudutlandırıp, işlenmiş et mahsullerinden uzak durun
Fazla kırmızı et tüketimi sütun kanseri tehlikesini tetikliyor. Zira fazla kırmızı et tüketimi, kanserojen heterosiklik aminlerin ve nitrozaminlerin yaradılışına taban hazırlayarak kansere yol açabiliyor. Bu sebeple haftalık kırmızı et tüketimi 500 gramdan az olacak biçimde hudutlandırılmalıdır. Ayrıca günümüzde salam, sosis ve sucuk gibi işlenmiş et mahsulleri de kahvaltı sofralarından noksan edilmiyor. Fakat bu mahsullerin tüketimi, yapım esnasında içerisine kanserojen özellik taşıyan birtakım gözetici ve katkı maddelerin katılması sebebiyle insan sıhhati için ciddi tehlikeler taşıyor. Bu sebeple işlenmiş besinlerden netlikle uzak durulması gerekiyor. Ayrıca mangalda yakılarak pişirilen etlerinde ehemmiyetli bir kansorejen olduğu unutulmamalıdır.
Meyve ve sebze harcamayı önemsememe etmeyin
Yüksek kalori kapsayan karbonhidratlarla beslenmenin yanı gizeme eksik meyve sebze tüketimi de kanserojen özellikteki nitratın nitrite mutasyonuna yol açabilir. Bu mutasyon ise kanseri tetikleyebilir. Zira antioksidan ve anti proliferatif özellikteki meyveler bedende, bağırsak iç surat katmanının artmasını ve bağırsakta polip yaradılışını maniler. Ayrıca safra asitlerini bağlamak ve bağırsak hareketini çoğaldırarak bağırsaktaki hasarlı maddeleri dışarı atmak gibi ehemmiyetli katkılar sağlar. Bu nedenle en az bir porsiyon meyve harcamaya dikkat edilmelidir.
Beslenmenize kalsiyum kaynaklarını ilave edin
Kalsiyum kapsayan yiyecekler sütun kanserine karşı gözetici tesir ile öğrenilir. Zira kalsiyum, sütunda safra ve yağ asitlerini bağlar. Günlük kalsiyum lüzumunu karşılayabilmek için yeteri kadar kalsiyum alınmalıdır.
Sigara ve içkiyi yaşamınıza almayın
Sigara ve içki tüketimi sütun kanserini tetikleyen ehemmiyetli nedenler arasında yer alıyor. Faal kullanıcılar sigara ve içkiyi acilen vazgeçmeli, henüz kullanmayan bireyler ise netlikle uzak durmalıdır.
D Vitamini beceriksizliğine dikkat edin
Yapılan araştırmalarda, D vitamini beceriksizliği olan şahısların ötekilerine oranla daha fazla sütun kanseri tehlikeyi taşıdığını göstermiştir. Bu sebeple D vitamini seviyesinin gereken seviyede olmasına dikkat edilmelidir.
Fazla kilolardan arının
Fazla kilolu ya da obez teşhisi konan bireyler ehemmiyetli oranda sütun kanseri tehlikeyi taşıyorlar. Sütun kanserinden korunabilmek için ideal ağırlığa erişilmeli ve bu ağırlık korunmalıdır. İdeal ağırlığa sahip olabilmek için ise gereken beslenme alışkanlıkları günlük hayata uyarlanmalıdır. Kilo problemi şahsi perhizlerle çözülemiyorsa bir uzman dayanağına müracaat etilmelidir.
Bu ihtiyatlara karşın kanseri düşündüren anemi, bağırsak alışkanlığında metamorfoz, istemsiz kilo kaybı ve rektal kanama gibi bulgular görülüyorsa kesinlikle gastronteroloji uzmanı, iç hastalıkları uzmanı, genel cerrah veya aile doktorlarına müracaat etilmelidir. Alakalı uzman tetkik ederek, gerekiyorsa kolonoskopi yapılmalı ve özellikle kanserin lider bulguları olan polipler varsa çıkarılmalıdır. Ayrıca yapılan muayeneler neticesinde kanser teşhis edildiyse hasta, cerrahi, medikal onkoloji ve ışınım onkoloji uzmanlarınca rehabilitasyon edilmelidir.
