Beynimizin gereksinimi olan kanın çok büyük bir kısmını taşıyan şah damarın tıkanması ya da daralmasının en ehemmiyetli nedeni, damar sertliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Damar sertliği ise yalnızca şah damarımızı değil, bedenimizde yer alan değişik damarları etkileyen bir vaziyettir.
Şah damarının duvarı elastiktir ve iç yüzeyi ise pürüzsüz bir yapıdadır. Ancak yüksek kan kolesterol seviyesi ve sigara kullanımı sebebiyle şah damarının duvarında yağ, kireç ve kolesterol gibi maddeler birikmeye başlar. Bu maddelerin birikmesi de şah damarının duvarında kalın bir kireç katmanının oluşmasına neden olur. Damarın sertleşmesine neden olan kireç katmanı kan akımının da eksilmesine neden olabilir. Şah damarındaki kan akımının kritik seviye altına düşmesi ise, beynin beslenememesine ve birliktesi inme gibi vaziyetlere neden olabilmektedir.
Şah damarı darlığı-Tıkanması neticeyi inme bulguları
Şah damarı daralması inmeye neden olabilecek ciddi bir vaziyettir. Bunun ilk sebebi damarın kireç katmanı sebebiyle bütün olarak tıkanması ve beyne giden kan akımının durmasıdır. Yeniden şah damarında alana gelen bu kireç katmanı üzerinde pıhtılar oluşabilir ve bu da beyne giden kan akımını yasaklayabilir. Ayrıca kireçlenme katmanından ufak kireç parçalarının kopması, bu parçaların kan akımı ile ince beyin damarının içine kaçması ile ani tıkanmalar ve inme alana gelebilir.
Şah damarı tıkanıklığı, damar çapının ciddi oranda daralmasına kadar bulgu vermeyebilir. Bu daralmanın kritik seviyeye gelmesi neticesinde beynin gereksinimi olan kan karşılanamaz ve “geçici iskemik hamle” başka bir deyişle inme yaşanabilir. Geçici iskemik hamle bulguları ise şunlardır:
– Kolda, bacakta ve yüzde anlaşma
– Kolda, bacakta ya da bedende güç kaybı
– Surat yarısında felç,
– Görme kaybı ya da flu görme
– Konuşma eforluğu,
– Konuşulanları kavrayamama,
– Baş dönmesi,
– Şuur kaybı,
Bu geçici inme hali uyarıcı kalitesindedir. Hastayı, yanaşan daha kalıcı bir inme vaziyetine karşı uyarır kalitededir. Bu vaziyete neden olan karotis damar darlığı doğru biçimde rehabilitasyon edilemez ise hastanın kalıcı iskemi başka bir deyişle inme/felç gidişatı ile karşılaşması banaldir.
Doc. Dr. Halit Yerebakan
özel içeriğidir.
