Yumurtalıklarda oluşan minik iyi mizaçlı kistlerle kendini gösteren hastalık, bayanlarda adet kumpassızlığı ile beraber tüylenme, kilo alma ve sivilcelenmeye de neden oluyor. Tüm bu şikayetler, psikolojik meseleleri kaçınılmaz hale getiriyor. Memorial Antalya Sağlık Kurumu Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Sibel Kaya, polikistik over belirtiyi ve bulguları hakkında bilgi verdi.
En ehemmiyetli bulgu adet kumpassızlığı
Sıhhatlı bir ergenlik yarıyılında adet kumpassızlığı olağan karşılanmaktadır. Bunun, bir hastalığın sebebi olarak ortaya çıkabileceği çoğu zaman akla getirilmemektedir. Ultrason görüntüleriyle de her zaman ayırıcı tanı konulamayabilir. Bu sebeple, adet kumpassızlığı görülen ergenlik yarıyılındaki kızlara kan testleri de yapılarak polikistik over olup olmadığı incelenmelidir. Polikistik over belirtiyi doğurganlık yarıyılında görülen endokrin bir hastalıktır. 13 ila 19 yaşlarında kıllanma çoğalışı ve iltihaplı sivilce problemi ile kendini belirli eder. Bu gidişatı, adet gecikmeleri başka bir deyişle adet kumpassızlığı takip eder.
Rehabilitasyon edilmezse sıhhati tehdit edebilir
Ultrason tetkikinde yumurtalık ebatlarının çoğaldığı ve 2-9 mm arasında çokça foliküllerin olduğu görülür. Yumurtalıkların bir tanesinde kollansa dahi tanı için yeterlidir. Polikistik over belirtiyi adet kumpassızlığına neden oluyorsa, öncelikle bu sualin ortadan kaldırılması için zorunlu rehabilitasyon başlanmalıdır. Yumurtlama uyarıcı rehabilitasyon ise ancak hasta çocuk sahibi olmak istediği takdirde uygulanmaktadır. Hastalığın hakimiyet altına alınmaması ya da rehabilitasyonunun bitirilmemesi, uzun yarıyılda hasta açısından ehemmiyetli sıhhat meselelerine yol açabilir. Polikistik over belirtiyi rehabilitasyon edilmediğinde; hastaların % 50’sinde insülin mukavemeti, % 8’inde Tip 2 diyabet, kıllanma çoğalışı, iltihaplı sivilce, obezite ve kalp damar hastalıkları görülme tehlikeyi vardır.
PKOS bu bulgularla kendini gösterebilir
1. Ergenlik yarıyılında bir ya da iki adet yarıyılı sonrası adet görememe
2. Adet kumpassızlıkları
3. Banal dışı kanama
4. Bedende fazla kıllanma
5. Yüzde ve sırtta fazla sivilcelenme
6. Cilt dokusunda farklılık
7. El üstünde pislenmeler
8. Hamile kalmada güçlük ya da kısırlık
9. Kilo alma
10. Fazla saç dökülmesi
11. Ses kalınlaşması
12. Göğüs miktarında farklılık
Rehabilitasyonda hormon balansı tertip edilmeli
Rehabilitasyon, hastanın yaşı ve isteğine göre değişmektedir. Öncelikle kilo hakimiyeti sağlanmalı, kilo kaybı ile kumpaslı adet görme oranı yükseltilmelidir. Çocuk sahibi olmak istemeyen hastalarda emel hastanın hormonal balansını tertip etmek ve kumpaslı adet görmeyi sağlamaktır. Bunun için doğum hakimiyet hapları veya progesteron kapsayan hormonal rehabilitasyonlar uygulanabilir. Polikistik over belirtiyi olan hastalar da hamile kalabilir. Ancak gerektiğinde; kilo hakimiyeti, insülin mukavemetini kıran ilaçlar, yumurta geliştirici ve yumurtlamayı uyaran ilaç rehabilitasyonları ile hamilelikte zaferli neticeler elde edilmektedir.
