Patates
Tamamlayıcı Tıp

Patates

Patates öyle bir sebze ki, insanın “ya olmasaydı” diye düşünesi dahi gelmiyor. İster ana yemek, ister garnitür, ister salata; ne yapsanız yakışıyor. Dünyada patates kızartması yapılmayan yer var mı acaba?

Güney Amerika orijinli bu sebze, Amerika’nın bulgusundan sonra tam dünyaya dağılmaya başladı ve her yerde de haysiyet gördü. Zira hem gıda kıymeti yüksek, hem sıhhatli, hem de mutfaklarda kullanım alanı geniş. Etli, etsiz ana yemek, püre, garnitür, kızartma, böreklerinizde harç veya salata olarak her an imdadınıza yetişebilir.

Üstelik ucuzdur. Türkiye’de senede 6 milyon ton kadar patates üretiliyor. Bunun 1 milyon tondan fazlası Nevşehir’de yetişiyor. Uzun müddet direniyor, ucuz, zahmetsiz bir sebze. Öyle yanında fazla da bir şeye ihtiyaç dinlemeden de harcanıyor. Bir zamanlar savaşa giden orduların neredeyse tek tayını patates olmuş. Yetiştirilen patateslerin kabuğuna, etlerine ve yetiştikleri yere göre adlar alıyor. Kayseri ve Niğde yörelerinde yetişen daha çok patates nişastası üretiminde kullanılan sarih kahverengi ve ince kabuklu bir cins olan beyaz patates. Adapazarı, İzmir ve Kocaeli’nde yetişen sarıkız ise yemeklik olarak ideal. Beyaz etli olanlar nişasta bakımından zenginken, proteininin kıymeti düşüyor. 100 gram patateste 80 kalori, 2 gram protein, 17 mg karbonhidrat, 7 mg kalsiyum, 53 mg fosfor, 20 mg C vitamini var. Senenin hiçbir zamanı bulmakta da eforluk çekmezsiniz.

Her zaman söylenir, bir defa daha söylense mesele olmaz; patatesin gıda bedelinin büyük kısmı kabuğunda olduğundan cetmek yerine özel bıçağı ile kazımak daha iyidir. Yeniden kabukları ceddilerek pişirilen patates C vitaminin yüzde 25’ini kaybediyor. Bu sebeple patatesi fırında kabuğuyla veya buğuda ya da az suda pişirmek gerek. Soğuk ve tuzlu suda beklettikten sonra bol ve dargın yağda pişen patatesler gerçekten harika ve kıtır kıtır oluyor. Köfte yaparken içine rendelenen patates güzel bir lezzet katılıyor. Ayrıca bizde pek yapılmaz ama rendelenmiş patates kızartması ki, ismine röşti sınıyor, harika bir garnitürdür. Buzdolabında patates bekletmek neden önerilmez? Zira patatesin nişasta oranının çoğalmasına ve şekerlenmesine neden olur. Böylece kendi özgün tadından uzaklaşır. Yeniden de harcarken nişastalı bir gıda olduğu, mübalağa etilirse size kilo olarak döneceğini unutmamak gerekiyor.