Kanser Araştırma Enstitüsü, mangal ateşi yakmaktan bırakamayacaklara ise et yerine, sebze ya da meyve kızartmalarını nasihat ediyor. Yüksek ısıda kızartılan kırmızı et, kümes hayvanı eti ya da balık etindeki proteinler, heterosiklik amino asit üretiyor. Bu asit, kanserojen madde olarak kabul ediliyor. Mangalla beraber bedenimize katma olasılığı bulunan öteki kanserojen madde ise, etteki yağ ve suların damladığında ya da sıcak ızgaraya konulduklarında çıkan ve ete de sinme olasılığı bulunan dumanın kapsadığı çok halkalı aromatik hidrokarbonlar. New Jersey Kanser Enstitüsü diyetisyen uzmanlarından Maureen Huhmann, insanları ızgara etten uzak durmaları mevzusunda uyarmaya çalıştıklarını anlatarak, “Izgara et yemeyi seyrek yaptığınız bir şeye dönüştürün. Şayet ızgarada pişmiş bir şey besinseniz de en azından yediğiniz ette siyah ya da yanık olmadığından emin olun” ihtarında bulunuyor. Uzmanlar, mangalın gazlı ya da kömürlü olmasının neticeyi değiştirmeyeceğini belirtiyor. Fırında ya da tavada et kızarmanın, daha düşük bir sıcaklık mevzubahisi olduğu için eşi bir tesire neden olup olmadığı henüz bütün bilinmiyor.
SALAM SOSİS GİBİ MAHSULLER DE ZARARLI
Amerikan Kanser Enstitüsü, “hot dog” gibi korunmuş etler mevzusunda da özel ihtarda bulunuyor. Rapor, sosis, sucuk, salam, burger, bacon gibi, tuzlanıp, tütsülenip pişirildikten sonra ambalajlanan et mahsullerinden uzak durulmasını da nasihat ediyor. Eti uzun zaman gözetmek için kullanılan kimyeviler, bedende kanserojen tesirlere neden olabiliyor. Uzmanlar, kırmızı etin, özellikle de sosis gibi işlenmiş kırmızı etlerin, bağırsak kanserine yol açtığını ortaya koyuyor. Bu mevzuda bilimsel tespitlerin oldukça güçlü olduğuna işaret edilen raporda, ülke çapında kırmızı et tüketiminin eksiltilmesi mevzusunda kampanya yapılması gerektiği ihtarında bulunuluyor. Enstitü, kırmızı et harcanacaksa dahi kızartılarak değil pişirilerek harcanmasını salık veriyor. Bir Hayli uzmanın alışkanlığından bırakamayacak mangalcılara son nasihati ise şu: “Hiç olmazsa tabağınızın üçte ikisini salata ve yeşillikle doldurun. Et için üçte bir alan vazgeçin”.
MANGALDA TEHLİKEYİ EKSİLTME YOLLARI
Uzmanlar mangaldan bırakamayanlara ise kanser tehlikesini eksiltecek şu nasihatlerde bulunuyor:
– Izgara vaktini eksiltin. Eti ızgaraya koymadan evvel, mikrodalgada ya da fırında bir zaman pişirin.
– Et suyunun ateşe düşerek kanserojen tesir yapabilen duman üretmesini yasaklayın. Bunun için, ızgaranızı bazı yerlerinde delikler açtığınız alüminyum ile kaplayabilirsiniz. Odun ateşi de öteki ateşlere göre kısmen daha tehlikesiz.
– Asla kararmış ya da yanık et yemeyin.
– Pişmesi daha kısa zaman yakalayan, şiş kebap gibi minik parçalı etleri seçim edin.
– Yağsız et, daha az damlar, daha az duman çıkarır. Mangal etlerindeki yağları iyice arının. Kümes hayvanlarının etlerinde ten kalmadığına emin olun.
– En iyi sosis, yenilmeyen sosistir. Ambalajlanmış et mahsullerinden uzak durun.
– Isı kaynağı ile etleri koyduğunuz ızgara zemini arasında en az 15 santimetre mesafe bulunsun.
