MUVAFFAKİYETİN MANİSİ YORGUNLUK
Yaşadığımız yüzyıl bilgi, irtibat çağı, dahası ağır bir rekabet ortamı. Bu durumda iş ve toplumsal hayatınızda değişim ve gelişme göstermeniz gerekiyor. Çalışma alanınız ne olursa olsun, yeni gelişmeleri siz göstermiyorsanız, vakitle duraklama ve gerileme kendini gösterecektir. Ayakta kalabilmek için iş hayatında ve toplumsal hayatta başarılı olmak durumundayız. Muvaffakiyet için, sıhhatimiz her şeyin önünde yer alıyor. Bedenen ve ruhen bütünsel olarak sağlıklı durumdaysak; kendimiz, ailemiz, iş hayatımız ve toplumsal etrafımız için hoş şeyler yapabilir, verimliliğimizi arttırabiliriz. İş ortamındaki rekabet, sağlıklı ve dinç kalmayı, motive olmayı gerektiriyor. Gerilimli işlerde çalışanların şikayet ettikleri en değerli mevzu yorgunluk. Yorgunluk başarıyı engelliyor, iş gücü ve vakit kaybı üzerinden ekonomik kayba neden oluyor. Sonuçta; devamlı yorgunluk durumu toplumsal etraf ve iş hayatının değerli bir sıhhat sorunu olarak gündeme gelmektedir.
Yorgunluk; toplumda yaygın olarak görülen güç eksikliği olarak tanımlanabilecek, genelde süreksiz bir durumdur. Üretken yaştakiler, bilhassa de gerilim yoğunluğu fazla yönetici grubundakiler daha fazla etkilenmektedir. Bu durum hakkında bilgili olmak kollayıcı önlemleri almak muvaffakiyetin değerli bir ögesidir. Altı ayı aşan müddettir devamlı bir yorgunluk hissediyorsanız kesinlikle ilgili bir tabibe başvurmalısınız. Sıhhatinizin bozulduğu bu tabloda; etrafınızla toplumsal bağlantınızda bozulma ile birlikte iş hayatı ve özel hayatınızda da farkında olmadan çeşitli kayıplara uğrarsınız.
Toplumdaki bireylerin %20-40'ı ya¬şamlarında bir devir yorgunluk ile karşılaşırlar. Bunlarda yorgunluğun hastalığa dönüşüp daima hale gelmesi % 18 oranında görülür. Yorgunluk, tıbbi nedenler¬le açıklanamıyor ve en az 6 aydır devam ediyorsa kronik (süregelen) bir hastalık haline gelmiştir. Bu tablo yaygın ismiyle Kronik Yorgunluk Sendromu(KYS), yeni ismiyle Kronik Nöroendokrin İmmün Disfonksiyon olarak isimlendirilir.
Yorgunluk; artık süreksiz bir güç eksikliği değildir. Kişinin ferdî, toplumsal, mesleksel, ruhsal işlevlerini kısıtlayan, daima yorgunluk ile belirlenen bir hastalıktır. Yorgunluğa; immünolojik (allerjik), romatizmal (eklem, bel, sırt, kas ağrıları), ve nöropsikiyatrik (uyku bozukluğu, konsan¬trasyon zahmeti, öğrenme-bellek kusurları, öfke patlamaları) şikayetler de eşlik eder. KYS, birçok sistemi etkilediğinden, baş¬ka hastalıklarda da görebileceğimiz çok sayıda belirti ve şikayete neden olur. Bu nedenle hastalara teşhis konulması ve tedavi edilmesi hayli zordur. Hastalığın sebebi ortaya konulamamış olmakla birlikte, temel sorunun bağışıklık sistemindeki zayıflama olduğu ileri sürülmüş ve buna da viral enfeksiyonların, beslenme yetersizliklerinin ve kimyasal madde¬lerin yol açabileceği düşünülmüştür. Lakin bu niyet gereğince ispatlanamamıştır. Müspet bulguların daha besbelli olduğu öteki bir yaklaşım ise; hormonal fonksiyon bozukluğudur. Hormonal salgılanma yahut hücre karşılığında bir bozukluk kelam hususudur. KYS hastalarında; hormonal değişiklikler laboratuvar bedelleri olarak da saptanmıştır.
Süregelen, gerilim oluşturan, ziyanlı, ikazlar (ruhsal, fizikî, kimyasal, manyetik, elektriksel) yahut travma; hormonal fonksiyon bozukluğuna neden olabilir. Hormonal aktivitenin yetersiz olması durumunda otoimmün bozukluklar, kronik ağrı hastalıkları ve alerjik şikayetler oluşabilir. Bu durumdaki şahıslara, myalji, fibromyalji, lumbalji, myofasial sendrom, kronik ağrı sendromu, alerji, depresyon ve anksiete üzere aldatıcı teşhisler konulabilir. Tedavinin geciktiği durumlarda kalp-damar hastalıkları, uyku bozuklukları, cinsel fonksiyon bozuklukları, spastik kolon (süregelen kabızlık, şişkinlik) sendromu oluşması kolaylaşmaktadır. Bu tıp hastalıklarda tedaviye direnç durumu KYS'yi işaret etmektedir.
KYS, başlangıçta(1893) “Nevrasteni” ismi verilen nöro-psikiyatrik bir tablo olarak tanımlanmıştır. Batı tıbbında ruhsal kökenli olduğu düşünüldüğünden, ruhsal tedavi önerilmiştir. Doğuda hastalığın daha çok fi¬ziksel kaynaklı olduğu düşünülmüş, istirahat ve fizik tedavi yöntem¬leri uygulanmıştır.
Gelinen noktada KYS ile baş etmenin en âlâ yolu bu hastalıktan korunmaktır. Korunma prosedürleri; keyifli ömür, günlük antrenman, doğal beslenme, ziyanlı hususlardan arınma ve korunma üzere yaşamsal düzenlemelerdir.
Tertipli Keyifli Hayat;
Öncelikle planlı hayat gerekiyor. Muhakkak müddetler içerisinde çalışmamız, yemeğe (özellikle kahvaltı), dinlenmeye vakit ayırmamız gerekiyor. Sistemli uyku saati, günlük, haftalık ve yıllık dinlenme vakitleri kesinlikle planlanmalıdır. Özel yaşantısına, cümbüşe ve dinlenmeye vakit ayırmayanların kısa mühlet içerisinde verimliliklerinin düştüğü görülüyor.
Günlük İdman;
Hayat ritmi istikrarı için günlük en az 20 dakikalık antrenman yapmak çok kıymetlidir. Çabalı olmayan, tempolu antrenmanlar (yürüyüş, jimnastik, yüzme, bisiklet) beden ritmini ayarlamayı kolaylaştırıyor. Çalışma gününün akabinde yapılan idmanlar dinlenmeye katkıda bulunuyor. Antrenmanların ziyanlı manyetik ve elektriksel alanlar dışında doğal ortamda yapılması daha fazla yarar sağlıyor.
Antrenman
Sağlıklı olabilmek için kalori değil, besin kıymeti yüksek doğal beslenmeyi tercih etmek gerekir. Rafine edilmiş, katkılı endüstriyel besinlerden olabildiğince sakınılmalıdır. Bağırsak florasına katkısı tarafından yoğurt sıkça tüketilmesi önerilen bir besindir. Ayrıyeten, sigara, egsoz gazı, ağır metallerin gaz formları ve gibisi ziyanlı hususlardan korunmak gerekmektedir.
Günümüzde yorgunlukla başa çıkmak için bilhassa denetimsiz vitamin kullanımı artmıştır. Kimi vitaminler bedende depolanabilmektedir. Bu durumda vitaminin daima ve fazla alınması fayda yerine ziyan verebiliyor. Vitaminleri besinlerden gereğince alamıyorsanız bir doktor tarafından muayene ile kıymetlendirilerek ilaç formunda alınması yararlıdır.
Beslenme
Ziyanlı etraftan korunma;
Hormonal fonksiyon bozukluğuna sebep olabilecek (ruhsal, fizikî, kimyasal, manyetik, elektriksel, gerilim ihtarları yahut travmatik) etkenler saptanmalıdır. Bunlardan uzaklaşılması yahut önlemlerin alınması gerekmektedir. Fizikî etkenlerin değiştirilmesi, kimyasal etkenlerden korunma, elektrik ve manyetik alan önleyicilerin kullanılması yapılabilecek uygulamalardır.
Ruhsal korunma;
Psikoanalitik yaklaşımlarla olumlu fikir yapısı oluşturma, işyerindeki gerilimle çaba yollarının kullanılması faydalı olacaktır. Optimist düşünme ve bakış açısı oluşturma, güç verici ve yorgunluk giderici sihirli bir ilaç üzere kullanılmalıdır.
İlaç ve Girişimsel Tedaviler;
Detaylı bir hikaye, muayene ve laboratuvar incelenmesinden sonra belirlenen nedene yönelik tedaviler yapılır. Kan tetkiklerinde tespit edilen bozukluklar için gerekli tedaviler planlanmalıdır.
Ek edilecek en tesirli tamamlayıcı tedaviler; beslenme ve bağırsak flora düzenlenmesi, antrenman, bilişsel davranışsal yaklaşım ve nöralterapi, ozonterapi üzere girişimsel tedavilerdir. Şikayetlerin besbelli olduğu durumlarda tedavinin süratli olması ve hormon bezlerinin kendi kendini düzenlemesi(regülasyon) için girişimsel tedaviler uygulanır. Nöralterapi prosedürü ile hipofiz, tiroid, sürrenal ve genital hormon bezlerine yapılacak teşebbüsler hormonal istikrarın tekrar kurulmasını kolaylaştıracaktır. Yeniden bağırsak florasının bozulması yahut kimi yiyeceklere hassaslık varsa bunların düzenlenmesi tedaviyi hızlandırır. Bozucu alan oluşturabilecek geçirilmiş travma ve ameliyat bölgelerinin nöralterapi ile reğülasyonu sağlanmalıdır. Tedavinin devamlılığı esirgeyici metotların kullanılmasıyla oluşturulmalıdır. Vitamin ve mineral dayanağıyla yahut antidepresan ilaçlarla kalıcı tedavi beklemek fazla optimist bir yaklaşım olacaktır.
Nöralterapi
Bütünsel Yaklaşım
Öbür Tamamlayıcı tedaviler;
Manyetik ve elektriksel etkilenmeler KYS'ye sebep olmuş ise biorezonans manyetik alan tedavileri ek edilmelidir. Ozonterapi tedavisi akut periyotlarda ve süratli rahatlamaya muhtaçlık duyulan erken periyotlarda uygulanabilecek süreksiz tamamlayıcı tedavilerdendir.
Sonuç olarak; KYSnin tanısı ve tedavisi zahmetler içermektedir. Tesirli tek bir sistemden bahsetmek mümkün değildir. Tedavide sebebe yönelik bütünsel yaklaşımlar kullanılmalı, esirgeyici sistemlerle kalıcılık sağlanmalıdır. Yalnızca şikayetleri azaltacak ilaç tedavilerine başvurmak, vitamin-mineral-antidepresan-ağrı kesici ilaç kombinasyonlarından yarar beklemek hastalığın ilerlemesine yer oluşturacaktır.
KYS' nin teşhis ve tedavisi güç lakin imkansız değildir. Biz doktorlara düşen; KYS' yi tanımak, yalnızca ruhsal diyerek belirtileri geçiştirmemek, korunma sistemlerini ve tamamlayıcı tedavileri uygulamak yahut uygulayan uzman ve merkezlere yönlendirmektir.
Ağrı Merkezimizde hasta bütünsel olarak ele alınmakta, gözetici ve girişimsel tüm tedaviler bir ortada uygulanmaktadır.
