Psikoloji

İmtihanlar ve İmtihanların Tasaları Bitmez… Pekala Ne Yapmalı?

Teog için geri sayım başladı… Yapılan bir araştırmaya nazaran öğrencilerdeki tasa düzeyi imtihana 5 gün kala ansızın artmakta ve imtihanın bitiminden çabucak sonra tekrar birebir şiddetle azalmaktadır. Ayrıyeten kız öğrencilerde erkek öğrencilere nazaran daha yüksek dert gözlenmiştir.

Pekala anne ve babalar dert yaşayan çocuklarına nasıl yardımcı olmalıdır?

Şayet anne-babalar küçük yaştan itibaren yüksek muvaffakiyet beklentisi içindeyse ve çocuklarının yanılgılarını düzeltmek için onu eleştirmek, fizikî şiddet uygulamak, yargılama ve aşağılama sözü taşıyan olumsuz sıfatlarla nitelemek (yaramaz, tembel, sorumsuz, korkak, maharetsiz, yavaş vb.) üzere tavır içinde olmuşlarsa maalesef çocuklarının kendine olan itimatlarını zayıflatmışlardır. Bunun sonucunda ortaya çıkan korku, başarıyı olumsuz tesirler ve bununla başa çıkmak çok zordur. Otoriter ve baskıcı ailelerin çocuklarının imtihan tasaları daha yüksek oranda görülmektedir. Anne babalar kusursuz öğrenci beklentisine girdiklerinde, çocuklarının imtihan telaşları da artar.

Tekrar çocuğun birinci çocukluk devrinden sonra, sorun çözme maharetlerinin gelişmesi etabında, ebeveynlerin çocuğa kâfi duygusal takviyesi vermemesi ve çocuğun kendi başına iş yapamayıp dışarıdan gelecek olan yardıma bağımlı olması ( arkadaşlarıyla arbede ettiğinde çabucak müdahale edip müdafaa altına almak, daima sen yapamazsın ben yapayım vs.demek, kolay sorumlulukları dahi çocuğa verememek, ödevlerini yapmakla ilgili daima dayanak olmak üzere.) çocukta derde ve başarısızlıklara neden olur.. Bu telaş seviyesi çocuk büyüdükçe büyür. Meğer kendi başlarına sorun çözmeyi öğrenmiş ve sorumluluk sahibi çocukların ise daha az dertsiz yahut korkularını denetim altına alabilen ve daha başarılı oldukları görülmektedir.

Yeniden anne-babaların anne karnından başlayarak şartsız sevgi ve inanç hissini verebilmiş olmaları da çocuktaki telaş seviyesini etkilemektedir.

O halde anne baba itimat hissini nasıl verebilir? Özgüvene sahip anne-babalar çocuklarına inancı hissettirebilirler. Bu ne demektir? Kendi yapamadığını elde etmesi için, okuyamadığı okulu çocuğuna kazandırmak için uğraşan ebeveynler vardır. Yani bulundukları noktadan tatmin olamayan, kendileriyle alakalı farkındalığı olmayan anne-babalar en temelde özgüvenleri düşük bireylerdir. Çocuklarını yetiştirirken buradan referansla hareket ederler. Halbuki özgüvenle ve dengeli bir tavır sergileyen anne-babaların çocuklarında inanç duygusu pekişecektir. Kendisine dengeli davranılan ve güvenilen çocuğun korku düzeyi basitçe yükselmez, olması gerektiği kadarla kalır. Zira başarılı olsa da olmasa da her vakit sevileceğini bilmektedir. Bu ruh haliyle imtihana giren çocuk elbette daha kolay odaklanır ve daha başarılı olur. Birçok anne-baba bu noktada, bunun hiç de kolay olmadığını düşünebilir. Ama imtihanın bir maksat olmadığını, hayatta öteki imtihanların da olacağını ve bunların yalnızca araç olduğunu öncelikle anne-babaların anlamış olması gerekir. Bu sayede pek çok çocuk kendi kapasitesinin üzerinde çalışmaya zorlanmaktan ve hiç istemediği bir yöne-mesleğe yönlendirilmekten kurtulmuş olur.

Vakit azaldı, bugünlerde ne yapmalıyım diyen genç arkadaşlarıma birkaç tavsiye:

  • Öncelikle bilmelisiniz ki imtihana kendi okulunuzda girecek olmanız sizin için olumlu bir etken. Böylelikle birinci kere gördüğünüz ve daha hiç bulunmadığınız bir sınıfta imtihana girmek sizdeki korkuyu artıracaktı.

  • Bir gece evvelce toplumsal medya ile ilgilenmeyin ve Whatsapp kümelerinden uzak durun. Böylelikle bulaşıcı olduğunu her vakit belirttiğimiz korku size bulaşmamış olur. Bunların yerine hoş bir uyku çekin.

  • Son güne kadar ders çalışmayın, imtihan hususlarını gördükçe korkunuz artacaktır.

  • İmtihan başlamadan evvel gergin hissediyorsanız bir dakika gözlerinizi kapatın ve keyifli olduğunuz bir anınızı düşünün, hissetmeye çalışın ve tazelendiğinizi hayal edin.

  • Unutmayın bu yalnızca bir imtihan ve sizin ömrünüzde bu imtihan üzere tasa verici durumlar olacağı üzere sizi çok keyifli edecek durumlar da yaşayacaksınız.

  • İmtihandan evvel ve imtihan esnasında yalnızca kendinizle ilgilenin, kimin ne yaptığına bakmak motivasyonunuzu olumsuz istikamette tesirler.

  • Nasıl rahat ediyorsanız o denli oturun ve ortada bir duruşunuzu değiştirin böylelikle vücudunuzu kasmışsanız rahatlamış olursunuz.

  • Bilemediğiniz ya da hatırlayamadığınız sorular olabilir, hepsini bilmeniz kolay değildir.

  • Sorulara zorluk derecesine nazaran, kolaydan zora yanlışsız dikkatle okuyarak başlayın.

  • Bilmediğiniz yahut yapamadığınız sorularla savaşa girmeyin, yanlarına ? (soru) işareti koyup en sona bırakın ve vaktiniz kalırsa tekrar dönersiniz.

  • İmtihanda korku seviyeniz artar ve dikkatinizi veremediğinizde yeniden gevşemeye çalışın, bir dakika gözlerinizi kapatıp rahatlayın.

Kendinize itimadın. İmtihan bitecek ve akşam şu an yaşadığınız ve bitmeyecek üzere görünen gerilim ve korkuyu unutacaksınız.