Kısırlık duygusal sıhhatiniz üzerinde büyük bir yük oluşturabilir ancak kısırsanız ve bebek sahibi olmayı umuyorsanız umutlanmanız için pek çok alternatif var. Bilim büyümeye devam ediyor, rehabilitasyon alternatifleri daha iyi hale geliyorlar ve daha fazla bebek her yıl alttaki listede bulunan tekniklerden bir tanesi kullanılarak doğuyor. Hatta kısırlık yaşayan çiftlerin yarısından aşırısı rehabilitasyondan sonra hamile kalabiliyor ve bunda tüp bebek gibi yüksek teknolojili ve pahalı rehabilitasyonlar da dahil değil.
Hangi Kısırlık Olayına Hangi Rehabilitasyon Uygulanmalı?
Hangi tekniğe gereksinim dinleyeceğiniz kısırlık nedeninize ciddi anlamda bağlı. Ne kadar gideri olacağı da nerede yaşadığınız gibi bazı etmenlere göre değişebiliyor.
Doğurganlık Hapları
Nasıl çalışır: Enjeksiyon veya hap formunda alınan bu ilaçlar yumurta yapımını çoğaldırmak için ovülasyonu başlatan hormonlar salgılarlar ve rahmi cenin meskenine daha uygun hale getirirler.
Kimler için iyi: Kumpaslı olarak yumurtlamayan bayanlar ve sperm niteliği düşük eşlerin olduğu hadiselerde. Şayet zararlı veya tıkanmış fallop tüpleri ile endometriyoz kaynaklı skarlaşma varsa kaçının.
Başarı oranları: Hapları alan ve yumurtlayan bayanların %40-45’i hamile kalıyor, iğne olanlarda ise %50’ye kadar galibiyet oranları mevcut.
Artıları: Bu ilaçlar genelde kısırlık rehabilitasyonunda ilk alternatiftirler zira maliyetleri düşüktür ve kullanılmaları basittir.
Eksileri: Kabarıklık, baş sızıları, sıcak basması ve bulantılar. Yan tesirler iğnelerde daha makûsturlar ve çoklu doğum, erken doğum ve büyük ovaryen kistlerin yaradılışı ortaya çıkabilir.
Yapay Döllenme
Nasıl çalışır: Özel olarak hazırlanmış sperm, ince, elastik bir alet aracıyla doğrudan rahme yerleştirilir ve en yaygın doğurganlık usulüdür. Şayet bu usulü seçerseniz hekiminiz doğurganlık haplarını da alarak döllenme kaderinizi çoğaldırmanızı isteyebilir.
Kimler için iyi: Erkeğin spermlerinin hareketleri yavaşsa veya nitelik düşükse, ayrıca sperm adedi düşükse iyidir. Partnerinin spermlerine karşı antikorlar üreten bayanlar veya vajina akışkanı çok yoğun, asidik veya eksik olduğundan spermlerin yumurtaya erişmekte zorlandıkları bayanlarda da kullanılır.
Başarı oranları: Bayanın yaşına ve erkeğin sperminin niteliğine bağlı ancak genel olarak her sınamada %15-20 galibiyet oranı mevcut, 6 sınamadan sonra %60-70 ortamında galibiyet oranı tutuluyor.
Artıları: Hekimin bürosunda yapılabilecek kolay bir prosedür.
Eksileri: Doğurganlık haplarının mümkün yan tesirlerine bağlı olarak çoklu doğuma neden olabilir.
Tüp Bebek Rehabilitasyonu
Nasıl çalışır: Çok adımlı bir işlemdir ve bu süreçte yumurtalarınız bir araya gelir, laboratuvarda spermle döllenirler. Ceninler büyüdükleri zaman bir veya iki tanesi rahme implante edilirler, geri kalanı ise depolanır.
Kimler için iyi: Endometriyoz skarları, tıkalı veya ağır zararlı fallop tüpleri olan bayanlar ile yaşı ilerlemiş olanlar. Ayrıca söylenemez kısırlık sahibi çiftler ile çok düşük sperm niteliğine sahip erkeğin olduğu hadiselerde.
Başarı oranları: Yaşa göre değişir. Yaşı 35’in altındaki bayanların %41’i, 35-37 yaş aralığındakilerin %32’si, 38-40 yaş aralığındakilerin ise %23’ü hamile kalır.
Artıları: Ciddi doğurganlık problemleri olan çiftler ebeveyn olabilirler.
Eksileri: Rehabilitasyon maliyetli ve fiziksel olarak yorucudur. Ayrıca her sınamadan evvel bir doğurganlık ilacı kullanımı gerektirebilir.
Taşıyıcı Analık
Nasıl çalışır: Taşıyıcı anne, bebeği başka bir bayan için taşır. Suni döllenme ile taşıyıcı anne hamile kalır, bu sırada babanın spermi veya tüp bebek rehabilitasyonu gibi çiftin cenini kullanılır.
Kimler için iyidir: Hastalık, histerektomi veya kısırlık sebebiyle bebek taşıyamayan anneler. Seyrek de olsa iki partner de kısırsa kullanılabilir.
Başarı oranları: Yumurta ve sperm niteliğine bağlı. Vasati olarak canlı doğum oranı sınama başına %5-%30 ortamında.
Artıları: Doğurganlık problemi olan çiftler gebelik elde edebilirler.
Eksileri: Maliyetler yüksek. Çiftler gebelik yokmuş gibi sezebilirler. Ayrıca pek çok legal mükelleflik ile uğraşmak zorunda kalırlar.
Faize Sistemi Operasyonu
Nasıl çalışır: Operasyon ile anatomik bozukluklar, skarlar ve tıkanmalar hem erkek hem de bayanda rehabilitasyon edilirler.
Kimler için iyidir: hastalık veya anormallik tanısı alan çiftler.
Başarı oranları: Rahatsızlığa ve ağırlığına, ayrıca yaşa bağlı. Bir çalışmada endometriyoz için laparoskopik rehabilitasyon gören bayanların, bu rehabilitasyonu almayanlara göre iki kat daha fazla gebelik oranları tuttukları görülmüş.
Artıları: Hastalıkla iletişimli sızı ve rahatsızlıkları gözardı edersek, gebelik ihtimalini çoğaldırabilir.
Eksileri: Bazı operasyonlar değişiklerinden daha kapsamlıdır ve bu da tehlikeyi, maliyeti ve istirahat sürecini uzatır.
Gamet İntrafallopian Transfer
Nasıl çalışır: Bayandan yumurtalar bir araya gelir, bunlar erkeğin spermlerinin bulunduğu petri kabında karıştırılırlar ve sonra dolaysız olarak döllenmenin olacağı fallop tüplerine aktarılırlar.
Kimler için iyidir: Bayanın en az bir fallop tüpünün çalıştığı hadiselerde veya erkekte az sperm adedi ile cılız hareketlilik olduğu zaman. Ayrıca dini ve ahlaki nedenlerden dolayı tüp bebek rehabilitasyonunu yalanlayanlar ile söylenemeyen kısırlığı olanlar.
Başarı oranları: Bir sınamada %25-30 oranında gebelik tutuluyor, genç, sıhhatli bayanların galibiyet olasılığı daha fazla.
Artıları: Natürel bir civarda döllenmenin asıllaşmasını sağlar.
Eksileri: Döllenmenin olduğuna dair hemen bir onay gelmez. Tüp bebek rehabilitasyonundan daha karışıktır zira tüplere yumurta ile spermin yerleştirilmesi için laparoskopi gerekir. Birden fazla yumurta kullanılırsa ki genelde olur, çoklu doğum tehlikeyi banalden yüksektir.
Zigot İntrafallopian Transfer
Nasıl çalışır: Tüp bebek rehabilitasyonu gibidir ancak bu vaziyette cenin rahme değil fallop tüplerine aktarılır.
Kimler için iyidir: Söylenemeyen kısırlık sahibi çiftler veya erkekte düşük sperm adedi olan hadiselerde. Bayanın en azından bir tüpünün sarih olması veya yumurtlama problemleri olması lüzumlu.
Başarı oranı: Çoğu destekçi faize tekniğinde olduğu gibi yaşa ve sıhhate bağlı. Genel olarak sınama yapanların %36’sı hamile kalırken, %29’u doğum yapıyor.
Artıları: Yumurta-sperm karışımının döllenmesi, fallop tüplerine yerleştirilmeden evvel öğrenilir. Bu sebeple daha az yumurta kullanılabilir ve bu da çoklu doğum tehlikesini eksiltir.
Eksileri: Laparoskop kullanıldığı için müdahaleci bir harekâttır ve bu da öteki rehabilitasyonlara göre tehlike ve maliyetleri artırır. Bu usul ve gamet intrafallopian transfer usulü seyrek kullanılır.
Kaynak: Prof. Dr. Bülent Tıraş
Tüp Bebek Nedir? Tüp Bebek Rehabilitasyonu Nasıl Yapılır? Tıklayın !
Erkek kısırlığında hangi rehabilitasyon usulleri mevcuttur? Tıklayın !
Hangi Yumurtalık Kistleri Kısırlığa Neden Olur? Tıklayın !
bülent tıraş Doğurganlık Hapları infertilite infertilite rehabilitasyonu kısırlık operasyonu kısırlık rehabilitasyonu kısırlık hadiseleri taşıyıcı analık tüp bebek tüp bebek rehabilitasyonu
