Dişler Ve Gelişimi
Ağız ve Diş Sağlığı

Dişler Ve Gelişimi

Dişlerin sağlıkla çok yakın ilişkisi vardır. Dişlerimiz, ağızda besinleri bölen, öğüten yapılar olmaları dışında, konuşmaya ve görünüme de katkıda bulunur. Dişi çekilmiş kimselerin konuşmaları ve bazı sesleri çıkarmaları eforlaşır. Dişler canlı yapılardır. Diş özü sınan kısım dişin kalbidir. Buradaki asaplar sıcak, soğuk, tazyik ve ağrı duyusunu alırlar.

Dişler gelişim süreci içerisinde süt dişleri ve kalıcı dişler olmak üzere iki ayrı grup halinde çıkar.

SÜT DİŞLERİ VE KALICI DİŞLER

Dişlerin krokileri anne karnında başlar. Olgunlaşmasını bitirmiş olan dişler doğumdan sonra emin bir gizeme izleyerek çıkarlar. Dişlerin çıkması sırasında bir kısım çocuklarda somurtkanlık, iştahsızlık, uyku bozukluğu görülebilir. Ancak diş çıkması yüksek ateş yapmaz. Bu yarıyıldaki yüksek ateşi dişlere bağlayarak sağlık kuruluşuna müracaat etmekte geç kalınmamalıdır.

İlk çıkan dişlere süt dişleri denir. Daha sonra vasati 6-7 yaşlarında bu dişler değişmeye başlar ve 13 yaşa kadar sürer. Yeni çıkan dişlere kalıcı dişler denir.

Bebeklerin çoğunda ilk süt dişleri 6-8 inci aylarda çıkar. İlk çıkan dişler alt çenede ortadaki iki kesici diştir. Bundan sonra 8-9 uncu aylarda üst çenedeki kesiciler çıkar. Daha sonra üst yan ve sonra alt yan kesici dişler çıkar. Böylece iki yaşındaki bir bebeğin ağzında 20 süt dişi bitirilmiş olur. Ancak diş çıkarma zamanı her bebekte aynı değildir. Bazı bebekler daha erken, bazı bebekler daha geç diş çıkarmaya başlayabilirler. Doğduğunda dahi dişleri olan bebekler vardır. Diş çıkması kalıtsal sebeplerle gecikebilir. Ancak 1 yaşa kadar dişler çıkmazsa bebekler en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.

Süt dişleri zamanla yerlerini kalıcı dişlere vazgeçmelerine karşın çok ehemmiyetlidir. Daha sonraki dişlerin sağlıklı dizilimini etkiler.

Dişin dişeti dışında kalan kısmına taç kısmı denir. Dıştan sert, beyaz, diş minesi ile kaplıdır. Bu çok sert bir maddedir. Diş, dişeti çizgisinde daralır bu kısma diş boynu denir. Bundan sonra gelen ve çene kemiği içerisindeki yuvalarda yer alan kısma diş kökü denir. Kök, kemiğe fibröz bir çeperle sıkıca bağlanmıştır. Bu dişte tazyiki azaltır.

Diş minesinin altında diş kemiği vardır. Bu mineden yumuşaktır. En içte diş özü vardır ve içinde asap ve kan damarları bulunur. Bunlar diş kökünden çıkarak çene kemiğindeki büyük damarlar birleşir ve dişin beslenmesini sağlar, Dişetleri dişleri sıkıca sarar.

Erişkinlerdeki başlıca diş tipleri ve misyonları şunlardır:

Kesici dişler; gıdaları parçalar.

Büyük azı ve ufak azı dişleri gıdaları ezer.