Psikoloji

Çift Terapisi ve Çift Bağlantısında İnançlı İşleyen İlgi Kurmanın Değeri

Çift terapisi, çiftlerin ilgilerindeki çeşitli sorun ve tıkanıklıkları manaya, çözme ve ortalarındaki ilgiyi geliştirmelerine yönelik bir terapi biçimidir. Çift terapisinde çiftlerin birbirleriyle inançlı ve sağlıklı alaka kurma, çatışma çözme, farklılıkları uzlaştırabilme ve sağlıklı tartışma maharetleri kazandırma amaçlanmaktadır.

Çiftlerle çalışırken yanlışlı ya da hatalı aranmaz. Çift terapisti avukat ya da hâkim değildir. Kimin haklı kimin haksız olduğuna karar vermez. Çift terapisinde var olan sorunu çözmek için, her iki tarafın da sorumluluğu alması sağlanır. Çift terapisti, çiftlerin neden haksızlık hisleri hissettiklerini anlamaya çalışır. Her iki tarafın da inançta ve anlaşılmış hissetmesini sağlar. Çiftlerin birbirinin ruhsal muhtaçlıklarını anlamalarına yardım eder.

Yapılan araştırmalara nazaran, keyifli olan çiftlerin hastalık oranları düşmekte ve bağışıklık sistemleri güçlenmektedir. Münasebetlerinde memnunluğu yakalayan çiftlerin ömürleri uzamaktadır. Çift münasebetinde eşlerin keyifli olma ve memnun kalabilme niyetini gözeterek bağları için gayret harcamaları ve ihtimam göstermeleri o bağın sağlıklı olmasında çok değerlidir. Bağa gereken ihtimam gösterilmediğinde başta çocuklar olmak üzere çiftlerin her biri çok olumsuz etkilenmekte ve bu tesirler uzun yıllar sürmektedir. Gerilim hormonu olan kortizon daima salındığında kalp ve kanser üzere önemli rahatsızlıkların ortaya çıkma mümkünlüğü da artmaktadır. Depresyon da sıklıkla görülmektedir.

Çiftlerin çoklukla yaşadıkları meseleler şunlardır;
*İletişim kopukluğu
*Aldatıma yahut aldatma
*Aşırı kıskançlık yahut güvensizlik
*Haksızlığa uğradığını hissetme
*Yoğun ve kırıcı tartışmalar
*İlgisizlik
*Cinsel problemler
*Boşanma isteği
*Çiftlerin kendi ailelerinden kaynaklanan meseleler
*Öfke patlamaları

Çiftlerin ruhsal takviyesinde uygulanan “Duygu odaklı çift terapisi”, “İmago çift terapisi”, “Gottman Çift terapisi”, “PACT çift terapisi (psiko-biyolojik yaklaşım)” üzere çeşitli çift terapi yaklaşımları vardır. Merkezimizde yüklü olarak kullanılan PACT modeli çift terapisi psikoloğumuz Zerrin Gündüz uygulanmaktadır. Zerrin Gündüz, PACT terapisini şöyle anlatıyor:

“Bu yaklaşıma nazaran, eş bir bağlanma objesidir. İnançlı bağlanmada meseleler yaşayan şahıslar, münasebetlerinde daha çok sorun yaşamaktadır. Çiftlerle çalışırken asıl amaç, çiftlerin birbirlerini tetiklemelerini azaltarak, inançta hissettikleri bir ilgi kurmalarına yardımcı olmaktır.

PACT yaklaşımında terapist, aşağıda belirtilen temellerden hareket eder;
1 – Çiftler birbirinin uzmanı olmalıdır.
2 – Çiftler hayatta birbirlerinin birinci başvurduğu bireyler olmalıdır.
3 – Birbirini tanıyan çiftler, birbirini mutlu etmeyi ve sakinleştirmeyi bilmelidir.
4- Günlük hayatları ağır olan çiftler, ilişkide kalabilmek için ahenge ve uyanma, karşılama ve uğurlama ritüelleri yaratmalıdır.
5- Çiftler hayatındaki iş, çocuklar, kendi ailesi, arkadaşları üzere “çift baloncuğu” dışında kalan üçüncüleri yönetebilmeli ve önceliğin her vakit eşi olduğunu hissetmeli ve bunu eşine hissettirmelidir.
6- Çiftler sıklıkla göz teması kurarak, rastgele bir anda aşkı tekrar alevlendirebilmelidir.
7- Çiftler yaşadıkları sıkıntıları tartışmadan kaçındıkları için sorunun üstünü örtme eğilimi yerine uzlaşabilecekleri bir tartışma ortamı yaratmalıdır.
8- Çiftler birbirinin gerilimini azaltıp sıhhatini daha uygun tutabilmelidir.
9- Çiftler çocuk yapmak, öteki kente taşınmak, tatile çıkmak üzere kıymetli yahut yeni bahislerde karar alırken birbirine danışmalıdır.
10- Çiftlerde her biri başkasının kişilik yapısından kaynaklanan empati kuramama, eşindeki değişiklikleri görsel olarak fark edememe üzere eksiklikleri anlayıp telafi etmesinde takviye olmalıdır.”

Çift terapisi evliliğin her basamağında alınabilecek bir hizmettir. Bilhassa meseleler büyümeden dayanak alınması, ilerleyen süreçte ortaya çıkabilecek problemleri ve krizleri önlemektedir. Hastalıklarda erken teşhis ve tedavinin hayatı kurtarması üzere, evliliklerde de sıkıntılara erken müdahale etmek ve tedbir almak devam ve tamiratı sıkıntı olabilecek, sonu boşanma ile sonuçlanabilecek travmatik olayların yaşanmasını engelleyebilir. Bazen devam etmesi mümkün olmayan bağlantıların bitmesi gerekebilir. Çift terapisti münasebetin sağlıklı bir halde bitirilmesi konusunda takviye vermek zorunda kalabilir.

Evliliğe hazırlık sürecinde, ileride oluşabilecek krizlerin önlenmesi ve evliliğin sağlıklı temeller üzerine oturtulması için, evlilik öncesi danışmanlık hizmeti almak çok yararlı olmaktadır. Evliliğin birinci yıllarında eşler birbirini tanıma ve ahenk sağlama sürecinde oldukları için riskli devirlerdir. Bu yıllarda evlilik yara alırsa bağın onarılması daha güç olmaktadır. Oluşabilecek meseleleri evvelden konuşmak, evlilik süreci ve sağlıklı ilgi kurma konusunda danışmanlık almak, riski en aza indirmektedir.