Psikoloji

Boşanma Süreci ve Çocuk

Boşanma süreçlerinde en az boşanma kararı alan yetişkin taraflar kadar etkilenen bir öteki taraf da çocuklardır. İçine doğdukları aile yapısını norm olarak kabul eden çocuklara aile yapılarında olacak olan bu değişiklik dürüst ve kolay bir lisanla anlatılmalıdır. Taraflar suçlanmadan, tarafsız bir lisanla boşanmanın gerçekleşeceği lisana getirilmelidir. Çocuğun sağlıklı bir biçimde bu süreci atlatabilmesi için, bu bağlantı biçiminin boşanma sırasında ve sonrasında korunması açısından değerlidir. Bu süreçte gerekli açıklama ve bilgiye maruz kalmadıkları takdirde, çocuklar gerçekleşen boşanmadan kendilerini suçlayabilmektedirler.

Bu süreci sağlıklı bir biçimde atlatamayan çocuklarda endişe, keder, gerileme, okul muvaffakiyetinde düşme, yalnızlık, değersizlik, reddetme, uyku problemleri üzere birtakım sorunlar gözlemlenebilmektedir.

Boşanma sürecinde, ebeveynler ortası yaşanan sorunlar, çocukların gelişimini olumsuz tarafta etkilemekte ve gelecekte karşı cins ile kuracakları münasebetlerde belirleyici rol oynayabilmektedir.

Bunlara ek olarak, erken çocukluk periyodunda tecrübelenen boşanmalar kalıcı travmalara sebep olabilmekle birlikte, gerekli itina gösterilmezse, ileriki yaşlarda önemli ruhsal bozukluklara ve rahatsızlıklara ortam hazırlayabilir.

Her ne kadar boşanma, hem yetişkin taraflar, hem de çocuklar açısından güçlü bir süreç olsa da, araştırmalar, çocukların boşanmayı, sorunlu ailelerin bir modülü olmaya tercih ettiklerini göstermektedir.

Boşanma tamamlandıktan sonra, boşanmanın çocuklar üzerindeki duygusal, toplumsal, davranışsal, akademik tesirleri ebeveynleri tarafından dikkate alınmalıdır.

Boşanmış ebeveynlerin çocukları gerekli takviyesi almazlarsa, ilerleyen vakitlerde çocuklarda öfke sorunları, karşı gelme sorunları, depresif belirtiler, güvensizlik hissi, zayıf benlik algısı, özgüven eksikliği ve toplumsallaşma problemleri ortaya çıkabilir.

Ayrılığın birinci vakitlerinde çocukların bu durumdan olumsuz etkileneceğine kuşku yoktur. Olumsuz çevresel etkenlerden ötürü, çocuklarda ebeveynlerine karşı kayıp duygusu, yalnız kalamama, ve gerileme reaksiyonları gözlemlenebilir.

Bunlara ek olarak, boşanma gerçekleştikten sonra ebeveyn-çocuk münasebetinde bozulmalar ve çocukta ebeveynden gelen duygusal dayanağı kaybetme hissi ve akranlarla ilgili problemler oluşabilir. Boşanmış ailelerin çocukları, akranlarıyla etkileşim halindeyken, kendilerini dışlanmış hissedebilir ve boşanma ilgili sorular sorulduğunda kendilerini rahatsız hissedebilirler.

Boşanma sonrasında, çocuklar çoklukla anneleriyle kaldığından babalarına karşı yabancılaşma yaşayabilir. Bu süreçte, anneler kendi duygusal durumlarını çocuklarına yansıtmamaya dikkat etmeli, babalara karşı suçlayıcı tavırda bulunmamalıdırlar.

Tıpkı tavır babalar içinde geçerli olacağından, yabancılaşmanın kısmen engellenmesi için babaların çocuklarıyla irtibat kanallarını açık tutması ve motivasyonlarını arttırması ismine büyük değer taşımaktadır.