Aort damarı, vücudumuzda yer alan en önemli ana damardır. Direkt olarak kalpten çıkan bu damar hattımız, kanın tüm vücuda yayılmasını sağlar. Aort damarı yapı olarak üç katmandan meydana gelmektedir. İlk katman kanın asıl olarak aktığı kısımdır. Damarın en dış kısmı ile bu ilk katman arasında bir ikinci katman bulunmaktadır. Aort damar yırtılması ise çok nadir bir durum olsa da ölümcül bir durumudur.
Hayati tehlike oluşturan aort yırtılması; kanın akmakta olduğu ilk katmandan kendisine farklı bir yol bulması ve ikinci katmana akması durumudur. Bu akış ile birlikte aort damarında yer alan katmanlar birbirinden ayrılır. Kanın kendisine bulduğu bu yolda hızlı bir şekilde akması ise damar yırtılır. Aort damarının en dış katmanında patlamanın meydana gelmesi durumunda ise hastanın hayatını kaybetme ihtimali oldukça fazladır. Bu durumun görüldüğü vakaların yarısı ilk 48 saat içerisinde yaşamlarını kaybetmektedir.
Aort damar yırtılması nedenleri nelerdir
Aort damar yırtılması, erkeklerde kadınlara oranla iki kat daha fazla görülmektedir. Özellikle 60 ile 80 yaş arası bireylerde görülen bu durum, pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bunların başında yüksek tansiyon gelmektedir. Yüksek tansiyona bağlı damar içi basıncı artar ve aort yırtığı meydana gelebilir. Bunun yanında damar sertliği ve ani gelişen travmatik durumlar da aort damarının yırtılmasına neden olabilir.
Ayrıca aort damarının belli bir kısmının yeterince gelişmemiş olması, damar yapısındaki farklılıklar ve aort damarını da etkileyen bir ameliyat geçirilmiş olması da aort yırtığına neden olabilmektedir.
Aort yırtığı belirtileri ve tedavisi
Aort yırtığı belirtileri arasında en önemlisi aniden gelişen göğüs ağrısıdır. Bu ağrı öyle şiddetlidir ki hasta iç organlarının yırtıldığı hissine kapılabilir. Ağrı göğüste başlayıp sırt, boyun ve çeneye yayılabilir. Yaşanan bu ağrının şiddeti giderek artar ve kişilerde felç, körlük ve baygınlık hali meydana gelebilir.
Aort diseksiyonunda teşhisin bir an önce konulması hayati önem taşımaktadır. Çünkü aort yırtığı belirtileri, diğer birçok hastalığın belirtileri ile benzerlik göstermektedir. Aort yırtığı tedavisi için hasta acil olarak ameliyata alınır ve yırtılan damarın yapay bir damar ile değiştirilmesi sağlanır. Ancak bazı vakalarda cerrahi müdahaleye gerek kalmadan ilaç tedavisi de uygulanabilir.
Doc. Dr. Halit Yerebakan
özel içeriğidir.
