Akciğer Kanserinin Sebepleri
Psikoloji

Akciğer Kanserinin Sebepleri

Akciğer kanserinin en ehemmiyetli sebebi sigaradır. Bunu radon ve asbest amyant izler. Ancak, sigara, radon ve asbestten başka da kanser tehlikesini artıran pek çok etmen vardır. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Kısmı Öğretim Azası Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, akciğer kanserine neden olan faktörleri anlattı.

Hava Lekeliliği

Hava lekeliliğinin de akciğer kanseri için bir tehlike etmeni olabileceği ileri sürülmektedir. Bunun en ehemmiyetli delillerinden biri, akciğer kanserinin hava lekeliliğinin yoğun olduğu ülkelerde ve şehirlerde daha fazla görülmesidir.

Muhtelif araştırmalarda, hava lekeliliğine neden olan kükürt dioksit, azot dioksit gibi maddelerin sigara dumanındaki kanserojenik maddelerin tesirlerini artırdıkları tespit etilmiştir. Dizel egzostuna ve petrol yanma mahsullerine maruz kalan bireylerde akciğer kanseri tehlikeyi yüksektir.

İşler

Akciğer kanserinin bazı iş sahiplerinde daha fazla görüldüğü daha öncekinden beri öğrenilir. İşleri sebebiyle uranyum, arsenik, krom, nikel, kadmiyum, alüminyum, berilyum gibi maddelerle uğraşanlarda akciğer kanseri tehlikeyi yüksektir.

Arsenik

Arsenik toprak natürel olarak bulunur ve buradan içme sularına karışabilir. Arsenikle kirlenmiş suların içilmesi de akciğer kanseri tehlikesini artırır. Sigara da içilmesi tehlikenin dayanarak çoğalmasına neden olur.

Beslenme

Sigara içen ve az ölçüde sebze ve meyve harcayanlarda akciğer kanseri daha sık görülmektedir.

Beta-karoten

Özellikle de beta karoten kapsayan gıdaların kansere karşı gözeticilik özelliklerinin daha fazla olduğu tespit etilmiştir. Beta karoten bedende A vitaminine dönüşerek tesirli olur. Beta karoten kapsayan gıdaların başlıcaları, havuç, kayısı, kavun, böğürtlen, şeftali, balkabağı olmak üzere tüm sarı ve kırmızı ile yeşil renkli meyve ve sebzeler, lahana, bezelye ve patatestir. Bu maddenin ısı ve ışığa karşı duyarlı olduğu ve mikrodalga fırın dışında her türlü pişirme usulüyle kayba uğrayacağı unutulmamalıdır.

Değişik yiyecekler

Beta karoten dışında, kısaca antioksidanlar olarak öğrenilen E ve C vitamini, folik asit ve selenyumun da hem akciğer ve hem de değişik kanserlere karşı gözetici tesirleri olabileceği mevzusunda araştırmalar vardır.

Akciğer Hastalıkları

Akciğerde harabiyete ve bağ dokusu çoğalışına neden olan hastalıklar da akciğer kanseri için tehlike oluşturur. Bunlar içinde en ehemmiyetlileri daha öncekinden geçirilmiş olan verem tüberküloz, zatürree ve fibrozistir. Kronik bronşiti olanlarda da kanser tehlikeyi fazladır.

Genetik Etkenler

Akciğer kanseri genetik bir hastalık olmamakla birlikte, kansere yatkınlık sağlayan bazı özellikler vardır. Mesela, sigara içenlerin hepsi değil %1-15 i akciğer kanserine tutulmaktadır.

Ayrıca, bazı ailelerde akciğer ve değişik kanserler daha sık görülebilmektedir. İzlanda da 1955-2002 seneleri arasında akciğer kanseri olan 2756 şahıs üzerinde yapılan bir araştırmada akciğer kanserli şahısların kardeşlerinde bu hastalığın görülme tehlikeyi 3.5 misli, çocuklarında 3 misli, hala, dayı, amca, teyze, kuzen gibi yakınlarında ise 2 misli yüksek bulunmuştur.

Son senelerde yapılan araştırmalar, akciğer kanserinin ortaya çıkmasında genetik etmenlerin onkogenler, ur baskılayıcı genler ve Deoksirübo Nükleik Asit tamir genleri çok ehemmiyetli olabileceğini göstermektedir.