Psikoloji

Öfke

Üniversal bir his olmasına karşın, öfkeyi tabir ediyor olmak bireye hastır. Herkes öfkesini birebir formda söz etmez. Bizler çoklukla öfkeyi nasıl tabir edeceğinizi öğreniriz.

Hız asmak ,saldırgan davranmak ,küsmek öfkeyi tabir etme formlarına örnektir. Öfkeyi bu örneklerdeki üzere tabir etmeyi öğrenmiş olabiliriz.

Bazen Söz etmemeyi de öğrenmiş olabiliriz. Şöyle ki öfkenin fonksiyonel bir tarafı var. Öfke duygusu olmadan insanların sorunları tanımada, onları kendi çıkarları doğrultusunda düzenlemede ve kendilerini muhafazada başarısız olacağına dair hisleri vardır. Öfke bu yüzden kişinin kendini muhafazası için değerli bir histir.

Her vakit dediğimiz üzere her hissin organizma için bir manası vardır.

Öfke haksızlığa ugradıgımızda, hudutlarımız ihlal edildiginde duyabileceğimiz ve hudutlarımızı korumak ,hakkımızı aramak için de güçlü bir histir.

Diyelimki artırım beklediğiniz bir ay içerisindesiniz ve beklediğiniz üzere artırım gelmedi, burda yaşayacağınız his ‘öfke’ ve buna haksızlığa uğradığınıza dair bir niyet de eşlik edebilir.

Burada Gestalt’ın söylediği bir öfke döngüsü var;

Fark etmek gereksinimin, belirlenmesi ,pazarlık ve uzlaşı. Hissin anlaşılması için öncelikle o hissin yaşamasına müsaade etmek gerekiyor. Öfkeyi yok saymamak ve o hisle ne yapacağımıza bakabilmek gerekiyor.

Pekala örn burda ne yapmak gerekiyor? Haksızlığa uğradığınızı düşünüyorsanız burada bunun muhatabı kimdir? Kimden ne talep edeceksiniz? Talebinizle ilgili nasıl bir diyalog oluşturacaksınız?

Tüm bunların belirlenmesi gerekir. Verdiklerine razı olacak mısınız, kendi istediğinizle ilgili bir alternatif mi sunacaksınız? Bir yerde uzlaşabilecek misiniz yahut şartlar sizin için uygun olmazsa ordan ayrılabilecek misiniz? Bunların her biri aslında alternatifler.

Ve bunun sonucunda kararınız her neyse kendi içinizde uzlaşı sağlanmış olur.

Bir öbür nokta da diyalog oluşturabilmek için öfkelendiğimizde dahi durup dinleyebilmek, karşıdakini hakikaten duymak gerekir. Karşıdaki bunun dışında neyi ima ediyor olabilir? Bunu düşünmek diyaloğu daha şeffaf hale getirebilir. Olduğu üzere nitekim duymak, onun konuşmasına müsaade etmek, dinlemeye istekli olmak gerekmektedir. Bu biçimde olduğunda öfke nitekim fonksiyonel bir hale gelir. kişinin hem kendini muhafazası hem de isteklerinin oluşabilmesi için değerli bir rehber olur. Bu yüzden de yok saymak, ortadan kaldırmak yerine anlamaya çalışmak gerekmektedir.