Hücreleri çevreleyen alanda basmakalıptan fazla akışkan birikmesi vaziyeti olarak belirlenen ödem, bedenin akciğer, kalp çeperi, karın boşluğu gibi farklı bölgelerinde gelişebilmekle birlikte; genellikle kendisini el, ayak, bacak ve yüzde şişme biçiminde gösteriyor.

Ödem olarak adlandırılan bu şişmelerin ehemmiyetli hastalıkların habercisi olabileceğine dikkat toplayan Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Ödem; az hareket eden, fazla kilolu, diyabetik, tuzlu ve karbonhidrattan zengin beslenen, depresif, gergin ruh hali ve huya sahip şahıslarda ve menopoz yarıyılına yakın olan bayanlarda daha sık görülür” diyor. Ödeme neden olan etmenlerin belirlenmesiyle sualin ortadan kaldırılabileceğini dile getiren Atasoyu, ödem hakkında merak edilenleri anlatıyor.

Yüzde, elde, bacakta veya ayaktaki kabarıklıkların görülme sebebi genellikle ödemler oluyor. Ödemler ise hücreleri çevreleyen alanlarda basmakalıptan fazla akışkan birikmesiyle ortaya çıkıyor. Böbrek, kalp, karaciğer ve tiroit gibi ehemmiyetli hastalıkların belirtisi olabilen ödemleri uzun müddet oturmak veya ayakta kalmak, fazla ölçüde tuz ve karbonhidrat harcamak tetikleyebiliyor.

Dr. Enes Murat Atasoyu, “Uzun süreli eylemlerin ve beslenmenin yanı gizeme damarlardaki dolaşım bozuklukları, alerjik vaziyetler, bayanlardaki regl evveli yarıyıl, gebelik ve muhtelif hastalıkların rehabilitasyonunda kullanılan bazı ilaçlar da ödeme neden olabilir” diyor.

Yerçekiminin tesiri bacakları vuruyor

Böbrek, kalp, karaciğer ve tiroit hastalıklarında tüm bedende ödem gelişebiliyor. Ancak ödem, yerçekiminin tesiriyle sıklıkla bacaklarda fark edilen bir vaziyet olarak dikkat topluyor. Gece uyku sürecinde ise, yatay pozisyonda duran bedenle bacaklardaki ödem, bedenin değişik kısımlarına ve hatta surata kadar yayılabiliyor. Sabah uyanınca ödemin daha çok surat ve ellerde olması da bundan kaynaklanıyor. Günlük koşturmaca içinde ise akşama doğru ödem akışkanı bacaklara doğru iniyor ve tekerrür bu bölgede şişmeler ortaya çıkıyor.

Gergin ruh hali ödeme yol açıyor

Ödemin kimlerde daha sık görüldüğü hakkında balaka veren Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Az hareket etmek, fazla kilo, diyabet, tuzlu ve karbonhidrattan zengin beslenmek gibi vaziyetler ödemi tetikliyor. Ayrıca, menopoz yarıyılına yakın olan bayanlarda dolaşımın yavaşlaması, bedendeki yağ kitlesinin su yakalaması ve hormonal farklılıklar ile bilinmeyen değişik mekanizmalar sebebiyle de ödem daha sık görülebilir” diyor.

Ayrıca hekim teklifiyle bacaklara bandaj uygulanması, masaj yapılması ve gerektiğinde idrar söktürücü ilaç kullanımı verimli olabilmektedir. Şayet altta uyuyan bir hastalık var ise böbrek hastalığı, kalp yetmezliği, alerji, enfeksiyon, ilaç kullanımı gibi, alakalı uzman hekim himayesinde tıbbi rehabilitasyonlarının yapılması gerekir” diyor.

Hangi ödem hangi hastalığın işareti olabilir?

Göz kapakları ve yüzde alana gelen ödem alerjik, hormonal böbreküstü bezlerinin fazla çalışması, tiroit bezinin az çalışması gibi ve böbrek hastalıklarına bağlı gelişebilir.

Akciğerde akışkan birikiminin olması böbrek hastalıkları, kalp yetmezliği ve enfeksiyon varlığını kollanır.

Karın içinde akışkan birikmesi vaziyeti, böbrek, kalp veya karaciğer yetmezliği vaziyetinde ortaya çıkabilir.

Karın içindeki değişik uzuvların bağırsaklar, safra kesesi, bayanlarda yumurtalıklar ve rahim gibi enfeksiyon ve onkolojik hastalıklarında da değişik pek çok belirtiyle birlikte gelişebilir.

Yalnızca gövdenin üst kısmı ve yüzde oluşan bir ödem, kalbe giden ana toplardamarlar vena kava superior belirtiyi gibi ve lenf kanallarının darlık ve tıkanıklıklarında görülebilir.

Soğan ve sarımsak ödem attırıyor

Bol ya da yeterli ölçüde su içmenin ödem gelişimini önleyebildiğini vurgulayan Atasoyu, ödemin atılmasına takviyeci olan besinleri de şöyle sıralıyor; Ispanak, Lahana, Roka, Nane, Kuşkonmaz, Maydanoz, Pancar, Üzüm, Taze fasulye, Ananas, Kabak, Soğan, Pırasa, Sarımsak, B vitamini ve demir kapsayan kepekli hububatlar.