Alzheimer ve demans gibi hastalıkların oluşmasına etrafsal etmenler nasıl ki tesir ediyorsa içme sularının da tesir ettiğini öğreniyor muydunuz? Uzmanlar, içme sularındaki aliminyumun Alzheimer’a neden olduğunu söylüyor ve uyarıyor! İçme suyundaki Alzheimer tehlikesine dair tüm merak edilenleri Uzm. Dr. Selen Gür Özmen’den bildik.
DÜNYA ÇAPINDA 50 MİLYON UNUTKANLIK HASTASI VAR
Açıklanan son rakamlara göre, Türkiye ’de yaşlı popülasyonu son 5 senede yüzde 16 oranında arkasıydı. İlerleyen senelerde bu oranın daha da yükseleceği uzmanlar tarafından belirtilirken, bunama hastalıklarının da süratle çoğalmaya devam edeceği hipotez ediliyor. Dünya Sağlık Teşkilatı ’nün bilgilerine göre, dünya çapında 50 milyon demans bunama/unutkanlık hastası var.
Mevzuyla alakalı hava lekeliliğine ve içme sularında bulunan alümunyum ölçüsüne dikkat sürükleyen Bahçeşehir Üniversitesi BAU Sağlık Bilimleri Enstitüsü Öğrt. Azası Uzm. Dr. Selen Gür Özmen, Alzheimer ’da genetik etmenden ziyade etrafsal etkenlerin daha tesirli olduğunu söyleyerek ihtarlarda bulundu.
“ALZHEİMER ’A NEDEN OLAN ALÜMUNYUMU İÇME SUYUNDAN ALABİLİYORUZ”
Bedene muhtelif yollarla alınan alüminyumun Alzheimer ’a neden olacağını ifade eden Uzm.
Selen Gür Özmen, “Alzheimer ’ı oluşturan iki protein yapı var. Bu protein yapıların yaradılışında bedene giren alüminyumun tesiri olabileceği düşünülüyor. Bu yapının yaradılış mekanizması bütün olarak anlaşılmamış olsa da bu gidişat ‘bu protein yapılarının yaradılışında alüminyumun tesiri var mı? ’ sualini uslara getiriyor. Biz hep bu hastalıklar ‘genetik mi? ’ diye düşünüyoruz fakat genetik kısmı çok düşük. Etrafsal etmenler Alzheimer ’ı daha çok tetikliyor” dedi.
Alüminyumun tesiri ile alakalı araştırmalar yapıldığını belirten Uzm. Dr. Özmen, “Üç yıl evvel Killin ve dostları tarafından BMC Geriatrics mecmuasında bir sistematik derleme yapıldı. Bu derlemede şimdiye kadar yapılmış, demansa neden olduğu söylenen etrafsal tam etkenlerin tüm tahlilleri toplandı ve neticelerin delil derecelerinin ne miktarda emin olduğu incelendi. Bu derlenen 60 çalışmanın neticelerine göre `orta´ ve `yüksek delil´ derecesine sahip olan etrafsal etmenlerden demanstan korunmak ismine uzak durulması gerektiği neticesine varıldı. Alüminyum ise `orta´ grupta yer aldı. Alüminyumun beyinde toksitli içerik oluşturup Alzheimer´a yol açabileceği özellikle ispatlanmış” diye konuştu.
ALZHEİMER TEHLİKESİNİ ARTTIRIYOR
Alüminyumun içme suyundan alınabildiğini kaydolan Uzm.
Özmen, “Etrafsal etkenleri sıralayacak olursak, bunlardan biri alüminyum. Aynı biçimde silikanın da içme suyunda fazla olması sebebiyle Alzheimer tehlikesini çoğaldıracağı güzergahında yüksek delil oranında çalışmalar var. Buna dikkat edebilmenin en ehemmiyetli yolu içtiğimiz suyun tahlilindeki alüminyum ve silika kıymetlerine bakmak. Güney-Batı Fransa´da yapılan ve 4 bin yaşlı erişkini kapsayan bir çalışmada içme suyunda günde 0.1 mg´ı aşan alüminyum ölçüyü varsa, demans tehlikesinin iki kat, özellikle Alzheimer tipi demans tehlikesinin ise üç kat çoğaldığı gösterildi” dedi.
KOLTUKALTI ROLL-ON ’LARINA VE MİDE İLAÇLARINA DİKKAT
Dr. Selen Gür Özmen, koltukaltı roll-on´larından, beslenmeye kadar bunama hastalıklarına neden olan maddeleri şöyle listeledi:
“Koltukaltı roll-on´larında alüminyum bulunuyor. Bazı roll-on´ların altında `alüminyum kapsamaz´ yazıyor. Şayet bir roll-on gerçekten terlemeyi önleyecekse içinde alüminyum olması gerekiyor ve koku oluşmuyor. Zira alüminyum, ter bezlerini tıkıyor bu sayede terlemiyorsunuz. Fakat şimdi çok az bir alüminyumun dahi nörotoksik olabileceği ispatlandı.
Alüminyum barındırmayan roll-on seçim etkeniz doğru olacaktır. Bir ötekiyi de ne yazık ki çok korunamayacağız hava lekeliliği. Hava tahlillerinde yüksek oranda hava lekeliliği olan bölgelerdeki şahıslarda Alzheimer görülme tehlikeyi iki kat ve bazen daha fazla yükseldiği görülmüş. Bunun yanı gizeme bazı mide gözetici anti-asit ilaçlarda alüminyum bulunuyor. Bazı araştırmalarda görülmüş ki çok sık mide ilacı kullanan, mide problemleri yaşayan insanlarda Alzheimer ve demans tehlikeyi çoğalıyor. Mide ilaçlarını almadan içinde alüminyum olup olmadığına dikkat etmek gerekiyor.”
“GÜNEŞDERİ KAÇMAYIN”
D vitaminin ehemmiyetli olduğunu ve yetersizliğinin bir hayli hastalığa davetiye çıkardığını belirten Uzm. Dr. Özmen, “Bir Hayli hastalıkla ilişkilendirilen D vitamini yetersizliğinin Alzheimer´la da iletişimi çıktı. Biz güneş alan bir ülkeyiz fakat aynı zamanda güneşderi kaçan bir halkız. Bu surattan ülkemizde güneş bol olmasına karşın D vitamini yetersizliği çok var. Ve D vitaminli gıdaları da çok harcamıyoruz. Yılda bir kere D vitamini seviyesini hakimiyet ettirmek ve lüzumlu yiyecek, güneş ya da en makûs olasılıkla D vitamini damlasıyla bu gidişatı derlemek gerek.
Özellikle elektromanyetik antenlere, yüksek gerilim hatlarına ve baz istasyonlarına yakın yaşayan insanların, demans geliştirme tehlikeyi ne yazık ki daha fazla. Bunların daha düşük dozları wifi, cep telefonu gibi şeyler de sayılabilir. Bunlar da düşük fakat daha sık maruz kaldığımız şeyler. Bunların hepsi ispatlandı” diye konuştu.
“ŞEKERLİ BESİNLERDEN UZAK DURUN”
Uzm. Dr. Selen Gür Özmen, tıp dünyasında Alzheimer´ın bir çeşit diyabet hastalığı çeşidi olarak da görüldüğünün altını çizerek beslenme mevzusunda şunları söyledi:
“İki çeşit diyabet vardır. Tip 1 ve tip 2 diyabet diye geçer. Şimdi Alzheimer hastalığına da tip 3 diyabet sınıyor. Başka Bir Deyişle sanki beynin üçüncü çeşit bir diyabeti gibi düşünülüyor. Zira beyinde kronik insülin mukavemeti, insülin yetersizliği, bir glukoz çoğalışı ve öğrenişsel kabiliyetlerde kayıp oluyor. Başka Bir Deyişle beynin şeker regülasyonu bozuluyor diyebiliriz. Bu tip 3 diyabetin görüldüğü şahıslarda obezite ve tip 2 diyabet sıklığı da daha fazla. Şahısların haftada en az 150 dakika kumpaslı egzersiz yapması, beslenmelerine dikkat etmesi, basmakalıp kilolarını muhafaza etmeleri gerekir.
Fazla şekerli gıdalarla beslenmemek gerekiyor. Şeker kıymetleri yüksek olan yiyecekler çok enerji veriyor, ivedi yok oluyor ve acıktırıyor. Hem kalorisi yüksek hem de tok yakalama oranı az. Bunları az harcamak gerekli. Yulaf, buğday ruşeymi, kinoa, çiya, ceviz, fındık, badem, kabak çekirdeği gibi natürel ve fazla işlenmemiş ve glisemik indeksi düşük gıdaları ve her renk sebze ve meyveleri sık ve kararında harcayarak beslenmek çok ehemmiyetli.”
DHA
.
