Günümüzde bebek sahibi olmak güçleşiyor. Özellikle de etrafsal etkenler ve anne olma yaşındaki çoğalış, bebek sahibi olmanın önündeki ehemmiyetli güçlükler olarak karşımıza çıkıyor ve kısırlık sıklığında çoğalış kollanıyor. Özellikle erkek sebepli kısırlığa bakıldığında, sayı ve hareket bozuklukları başı sürüklüyor. Genetiği bozuk spermler hem hamilelik oluşmasına mani oluyor hem de düşüklere neden olabiliyor. Mevzu ile alakalı Centrum Clinic Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Emre Pabuçcu, ehemmiyetli noktalara değindi.
Spermdeki Deoksirübo Nükleik Asit zararı ölçülebiliyor
Yakıneçmişe kadar, erkekte kısırlık tahlili yalnızca sperm rakamı ve hareketleri olarak değerlendiriliyordu. Son zamanlarda spermlerin Deoksirübo Nükleik Asitlerindeki zararı da ortaya koyan teknikler ortaya çıktı. Doç. Dr. Emre Pabuçcu, emin rakamda sperm hücresinin özel boyama – işaretleme tekniği ile Deoksirübo Nükleik Asitlerindeki zararının tespitinin yapılabildiğine dikkat sürükleyerek genel olarak, sayı ve hareket bozukluğu olanlarda genetik zarar da tespit etilebildiğini ve kıymetleri banale yakın bireylerde de spermlerin Deoksirübo Nükleik Asitlerinin bozuk olabileceğini belirten Pabuçcu, mevzu ile alakalı söylemelerine devam etti:
Bu hastalığa sahip olanlar, dikkat
Sperm genetiğinde bir hayli sebepten dolayı zararlanma olabilir. Bunların arasında; sigara içimi özellikle de günlük 10 adetten fazla, varikosel dediğimiz testis damarlarındaki şişlik gidişatı, geçirilmiş operasyonlar, uzun süreli ilaç kullanımı, çocuklukta geçirilmiş ateşli hastalıklar, kabakulak hikayesi, kanser sebebiyle ışınım veya ilaca maruz kalmak başlıca nedenler olarak sayılabilir. Hikayesinde hiçbir şey olmayan ancak sperm genetik zararı fazla bir hayli erkek de var.
Genetik zararı düşüklere neden
Bayağı bir hamilelik için, spermin yumurtayı tüp içerisinde zaferli bir biçimde döllemesi gerekiyor. Bunun için de spermin kafa kısmında taşıdığı genetik yapının sıhhatli olması başka bir deyişle kırıklar kapsamaması gerekiyor. Genetiği bozuk spermler hem yumurtayı iyi dölleyemiyor hem de dölleseler dahi oluşan cenin sıhhatsiz olacağından düşükler karşımız çıkabiliyor. Kısaca, sperm rakamı ve hareketi bayağı olup çocuk sahibi olamama, yineleyen hamilelik kayıpları ve tüp bebek rehabilitasyonu sonunda makûs cenin niteliği izlenmesi gibi birtakım ehemmiyetli ve negatif neticeler doğuruyor.
Kimlere sperm genetik zararı bakılmalı
Öncelikle bir mevzuyu netleştirmek gerekir, herkese bakılması doğru değil. Yineleyen hamilelik kaybı hikayesi olanlar, yineleyen tüp bebek zafersizliği olanlar, geçmişinde hastalık-operasyon-travma hikayesi olan erkekler ve söylenemeyen kısırlıktan yakınan erkeklere bu test önerilebilir. Test mevzusunda evham etmeye gerek yok, kolay bir sperm tahlili misalinden bu test yapılabilir ancak tecrübeli ve referans laboratuvarlarda bakılmalı. Aksi takdirde neticeler meblağsız olabiliyor.
Ne gibi rehabilitasyonlar yapılıyor
Sperm genetik yapısını düzenleyici ilaç ne yazık ki yok. Esas birtakım ihtiyatların alınması zorunlu. Uygun perhiz yapmak, sigarayı vazgeçmek ve doğru beslenmek en esas yapılması gereken işler. Netice alınamaz ise en az 2-3 aylık anti oksidanlar dediğimiz dayanakların bereketi olduğuna dair bilgimiz var.
Bir öteki usul ise, özellikle tüp bebek rehabilitasyonu tasarıyı yapılan bireylere önerilebilir. Bu usulde testislerden iğne ile sperm elde ediliyor. Emelimiz, genetiği bozulmamış spermlerin üretildiği yerden başka bir deyişle testis dokusundan elde edilmesi. Uyguladığımız ve Dünya tıp literatürüne giren bir çalışmada, yineleyen tüp bebek zafersizliği olan hadiselerde bu usul ile oldukça iyi hamilelik oranları yakaladık. Bu çalışmamız saygıdeğer mecmualarca hep referans olarak gösterildi. Özetle, anti oksidanlar ile 2-3 aylık destek veya testislerden iğne ile alınan spermlerin tüp bebek rehabilitasyonunda kullanılması işe yarayabiliyor.
