Psikoloji

Ergenlik Devri

Ergenlik devri insan hayatında en karmaşık görünen süreçlerden biridir. Hepimiz bu periyodu yaşadık. Yaşadık yaşamasına da, unutuverdik yetişkinliğe adım atınca, o vakitlerde yaşadıklarımızı. Vücudumuzda ve ruhumuzda olan değişimleri, his iniş çıkışlarını, bağımsızlık muhtaçlığımızı ve daha bir çok şeyi.

Ergenlik periyodu hem vücudun hem ruhun değişime uğradığı bir süreçtir. Vücut çok süratli değişir, hatta bir yetişkinle çabucak hemen tıpkı hatta daha gelişmiş bile olabilir. Ancak ruh o denli mi? Ruh hala biraz çocuklukta kalmıştır. Vücut kadar süratli gelişmez duygusal olgunluk süreci.

Ergenlik devrinde genelde bağımsızlık arayış hakimdir. Özgürce seçimlerini yapmak, ömürlerini düzenlemek ve bunu da kendi başlarına yapmak istemektedir ergenlik periyodundaki çocuklarımız. Bu periyot aileler için karışık bir periyottur. Aileler ergenlerin; asi, kaba, bencil üzere davranış değişimlerini olağan ve gelişimin bir kesimi olarak görebilirlerse, ahenk sağlamaları daha kolay olur. Ailelerden beklediğimiz, çocuğuna güvendiğini, gayelerinin bu devri sağlıklı bir biçimde atlatmak olduğunu anlatması ve bunu ailenin kendisi de kabullenebilmesidir. Şayet bu muahedeye sadık kalabilirse aileler, bu devir daha az çatışmalı ve keyifli bir formda geçer.

Ergenlik periyodunda özerklik gereksinimi hakimdir. Ergenlere kendi başlarına yapabilecekleri uygun şeyleri yapmasında, onlara fırsat verilmelidir. Ebeveynler ergenin davranışlarını eleştirmek yerine olumlu tarafları desteklemek, itimat bağı kurmak, çatışmaları ve sorunları azaltacaktır. Ergenlerin arkadaş seçimi konusunda aileler daima kuşkucu ve ”kesinlikle görüşmeyeceksin” stilinde yaklaşımda bulunmamalılardır. Lakin arkadaşlarından bir haber olmak da hakikat değildir, arkadaşlarını tanımak değerlidir. Konutunuzda arkadaşları ile güzel vakit geçirebileceği buluşmalar düzenleyebilirsiniz. Çocuğunuzun değişimiyle sizin de değiştirmeniz gereken birçok şey olacaktır. Bu noktada çocuğunuzla kuracağınız irtibat usulü ve tavırlarınız değerlidir. Bu devirler de ne olursa olsun güzel bir dinleyici olmalı ve hislerinizi denetim etmelisiniz. Vücut lisanınızla çocuğunuzu dinlediğinizi fark ettirmeli, irtibatı pekiştirmelisiniz. Bir öteki kıymetli nokta ise, çocuğunuzun hissinin anlaşılması, fark edilmesi yani onunla yeterli bir halde empati yapabilmeniz, bunu ona göstermeniz, böylece hem çocuğunuzun kendi hislerini adlandırabilmesinde yardım edecek hem de rahatlamasını sağlayacaktır. Konuşma bitiminde çocuğunuz sizi dinliyor ise, kendi hislerinizi ve fikirlerinizi paylaşabilirsiniz. Kendinizi tabir ederken ergenin davranışı karşısında ne hissettiğini iletmek, suçlayıcı bir tutum sergilemeden yaklaşmak yanlışsız olacaktır. Ergenlere davranışlarının sorumluluklarını geliştirmelerinde fırsat verilmelidir.

Son olarak; Çocuğunuzu âlâ tanımaya çalışın, onun gereksinimlerinin farkında olursanız ortak bir uzlaşmaya varmak mümkün olacaktır. Ergenler önemsenmek, ciddiye alınmak, başarılı, hürmet duyulan ve tabi her insan üzere takdir edilmek isterler. Bunun için fırsatları düzgün pahalandırmak gerekir. Çocuğunuzun her vakit yanında olduğunu böylece size itimat duymasını sağlamanız çok değerlidir.