Çocuklarda özgüven kaybı ile beraber sosyal ilişkilerde de problemlere yol açan kulak deformiteleri, çağdaş usullerle konforlu bir biçimde rehabilitasyon edilebiliyor. Genellikle 9 yaşından itibaren bu operasyonun yapılabildiğini belirten Memorial Bahçelievler Sağlık Kurumu Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Prof. Dr. Serkan Orhan, çocuklardaki doğumsal kulak deformiteleri, duyma kayıpları ve rehabilitasyon usulleri hakkında bilgi verdi.
Erkeklerde daha fazla görülüyor
Doğumsal kulak deformitelerine kulak kepçesi beceriksiz gelişimi ismi verilmektedir.Kusurlu kulaklar takribî 6 bin doğumda bir görülür. Ciddi duyma kayıpları ise takribî 17 bin 500 canlı doğumda bir görülmektedir. Ciddi duyma kayıplarının 10 çocuktan 6’sını erkekler, 4’ünü ise kızlar oluşturmaktadır. Kulağında deformite olan çocukların çoğunda dış kulak yolu da büyüyememektedir. Bu hastalarda dış civardan gelen seslerin tamamı iç kulağa iletilmemektedir. Zira sağlam bir kulak kepçesi ve dış kulak yolu büyümez. Hatta bu hastaların bir kısmında, orta kulak kemikçikleri de büyümemiş olabilir. Dolayısıyla hava yolu ses mesajımının bozulmasına bağlı duyma kaybı büyümektedir.
Kulak deformitesi çocuğun sosyal ilişkilerine hasar veriyor
Duyma kayıplı çocuklar bedenlerindeki noksan büyüyen uzuvlarından dolayı özgüven noksanlığı sezerler. Deformiteli kulaklarını saçlarını uzatarak örtmeye çalışırlar. Mektep evveli ve mektep çocuklarının acımasızca tenkitleri bu çocuklarda psikolojik travmaya neden olur. Bu sebeple kulak deformitesi olan çocukların rehabilitasyonu çocuğun özgüveninin sağlanması açısından da ehemmiyetlidir.
Doğru zaman beklenmeli
Kaburga kıkırdakları kullanılarak yapılacak cerrahi operasyonlarda çocuğun gelişimi için 9 yaşının beklenmesi çok ehemmiyetlidir. 6 yaşındaki bir çocukta kulağın son gelişimi takribî yüzde 80-85 oranında bitirilmiş olur. Cerrahi için kaburga kıkırdakları kullanılacaksa göğüs kafesi gelişiminin de yeterli olması gerekir. Aksi halde kaburga kıkırdakları alındıktan sonra solunum eforluğu büyüyebilmektedir. Bazı kaynaklar 6 yaşın göğüs kafesi gelişimi için uygun bir yaş olduğunu bildirirken, kimileri 9 yaşını beklemek gerektiğini korunmaktadır. Memorial Sağlık Kurumu Kulak Burun Boğaz Bölümü’nde kulak deformiteleri cerrahisi 9 yaşından itibaren seçim edilmektedir.
Emel hem duymanın hem de estetik görünümün sağlanması
Duyma kaybına kulak deformitesi de eşlik ediyorsa rehabilitasyonda emel hem kozmetik deformitenin düzenlenmesi hem de duymanın sağlanmasıdır. Doğumsal duyma hataları rehabilitasyon alternatifleri şöyle sıralanmaktadır:
– Kaburga kıkırdağı ile cerrahi
– Sentetik materyaller ile cerrahi
– İmplant ve takmalar
– Dış kulak yolunun açılıp kulak çeperi oluşturulması
– Kemiğe implante duyma aygıtı uygulaması
– Orta kulak etkin implantlar
Kaburga kıkırdağı ile cerrahi seçim ediliyor
Dış kulak cerrahisi genellikle kaburga kıkırdağı alınarak asıllaştırılmaktadır. Duyma kaybında ise çocuğun orta kulak yapıları yeteri kadar gelişmiş ise dış kulak yolu açılır. Orta kulak yapıları yeteri kadar büyümemiş hastalarda ise kemiğe implante duyma makineleri uygulanmaktadır.
Sabırlı ve titiz bir çalışma gerekir
İki kulakta da duyma kaybı ve deformite ile doğan çocukta öncelikli rehabilitasyon duymanın iyileştirilmesidir. Bu çocuklar alakalı merkezlerde yakından takip edilmeli, kemik yolu duyma makineleri veya dijital operasyonculu kemik yolu aygıtı ile duyma rehabilitasyonu sağlanmalıdır. Çocuk 5 yaşına geldiğinde orta kulak yapıları yeteri kadar büyümediyse işlemle kemiğe implante duyma makineleri yerleştirilir. Orta kulak yapıları yeterince gelişmiş ise cerrahın seçimine bağlı olarak kulak oluşturulurken dış kulak yolu da açılabilir. Tek taraflı kayıplarda çocuğun öbür kulağının duyması test edilir. Duyma sıradansa duyma aygıtı kullanmak gerekli değildir. Bu çocuklarda da 9 yaşını bekleyip cerrahi yapılırken dış kulak yolu açılıp açılmamasına karar verilir. Bazı çocuklarda ise kulak gelişimi olağan ancak dış kulak yolunda gelişim hatayı mevcuttur. Şayet orta kulak yapıları yeteri kadar gelişmiş ise 9 yaşını beklemeden de dış kulak yolu açılabilir. Bu cerrahilerde iyi netice almak için sabırlı ve titiz bir çalışma gerekir. Cerrahinin her basamağı standardize edilmeli ve yanılgısız bir biçimde uygulanmalıdır. Ufak bir yanılgı istemeyen neticelere neden olabilir. Bu operasyonun doğru merkezlerde ve bu mevzuda tecrübeli uzmanlar tarafından yapılması hastanın konforu açısından büyük ehemmiyet taşır.”
