Ebeveynlerin ortak söylemi “çocuğum bana hiçbir şey söylemiyor, okulda ne yaşadığını arkadaşlarından duyuyorum”. Pekala çocuklar neden ebeveynlerine yaşadıkları en sıradan olayları bile anlatmıyorlar?
Mevzu çocuk olduğunda bizler daima kendi açımızdan bakarız olaylara. Pekala şöyle yapalım kendinizi düşünün bir yetişkin olarak. Siz yaşadıklarınızı kiminle paylaşıyorsunuz? En sıradan, en kolay olayları bile birine anlatırken temel kriterleriniz neler? Anlaşılmak, yargılanmamak, inançta hissetmek, dayanak bulmak… Biz yetişkinler bunları arıyoruz paylaşım yaparken. Pekala çocuklarımıza bunları sağlıyor muyuz? Bir yetişkin olarak her şeyi bildiğimizi düşünüp onlara yalnızca nasihat mi veriyoruz ya da öbür şeylerle mi ilgileniyoruz? Tüm bunlar olurken çocukların gelip bize tecrübelerini anlatmaları mümkün değildir. Anlaşılmadığını hisseden çocuk lisanına ket vurur.
Pekala ya nasıl dinleyebiliriz çocukları?
-
Öncelikle tüm uyaranlardan uzaklaşarak. “Şu anda yalnızca sen ve ben varım. Başka şeyler umurumda değil. Yalnızca senin için buradayım. Seni dinlemek ve anlamak için.” Bildirisini vermek gerekir.
-
Vücudu okumak. Anneler-babalar bilirler ki her his çocukta öbür bedensel reaksiyon yaratır. Kiminin heyecanlanınca yanakları kızarır, kiminin sonlanınca hareket suratı artar, kimi üzülünce içe kapanır. Bu dolaylı iletileri düzgün gözlemlemek ve yansıtmak gerekir. Hiçbir telkinde bulunmadan, uzun uzun soru sormadan yalnızca ve yalnızca onu uygun gözlemek ve anladığınızı hissettirerek geri bildirim vermek. “Yanakların kızarmış sanırım bugün canını sıkan bir şey oldu, çok hareketlendiğini görüyorum seni birileri kızdırmış olmalı, elindeki fotoğraf çok renkli görünüyor galiba bugün okulda boyama aktifliği yaptınız.” Hisleri yansıtmak hem çocuğa anlaşıldığının iletisini verirken hem de onun uzun uzun anlatmasını sağlar.
-
Çocuklar düzgün gözlemcilerdir. Ben artık bunu anlatırsam bana kızar mı? Benim yanımda olur mu? Beni cezalandırır mı? Diye daima ebeveynleri gözlemlerler. Ebeveynin davranışları şayet inanç vermiyorsa, çocuk yaşadığı şeyi annesine-babasına anlatamaz.
