Küçük çocuklardan yaşlı yetişkinlere, depresyon yaş ayrımı yapmaz. Üç yaşından küçük çocuklara bile depresyon teşhisi konabilir. Yaşamın ortasında, bir bebeğin doğumu, bir iş kaybı, hastalık, şiddet veya başarısız bir ilişki gibi olaylar depresyona yol açabilir. Yaşlılar depresyona daha yatkındır. Çünkü kronik bir hastalıkla başa çıkma olasılıkları ve bakım hizmetlerine daha fazla ihtiyaç duymaları daha olasıdır. Depresyon her zaman belirli bir olaya ya da nedene bağlı değildir. Fakat yaşamda belirli zamanlar, çoğu zaman değişime ve strese bağlı olarak diğerlerinden daha yüksek risk altındadır.
Çocukluk dönemi
Küçük çocuklar için, yeni bir okul yılının başlangıcı gibi değişiklikler stresli olabilir. Çocuklarda depresyon belirtilerinin altında ebeveyn kaynaklı durumlar yatıyor olabilir.
– Şiddet nedeniyle travma ve stres
– Çocukluk travması
– Ebeveynin anksiyete veya depresyonda olması
Bu tarz durumlar çocukluk çağındaki depresyon riskini arttırabilir.
Adelosan çağı (gençlik öncesi)
Ergenlik yaşları zor geçebilir ve bu dönemde dikkat edilmesi gereken en önemli konu; normal ergenlik ve ağır depresyon farkını anlayabilmektir. Depresyonu tetikleyecek bazı faktörler şöyle sıralanabilir:
– Eğitim hayatında başarısızlık veya öğrenme güçlüğü nedeniyle düşük özgüven
– Şiddete tanık olmak veya şiddet mağduru olmak
– Fiziksel engelli olmak
– Tıbbi sorunlar
– Alkol ve uyuşturucuya ilgi duymak
Gençlik çağı
Yirmili yaşlara giren insanlar için değişim genellikle rutindir. Yeni yaşam alanları, yeni bir çevre, farklı eğitim hayatı, genellikle çalkantılı, yeni ilişkiler yirmili yaşları tanımlar diyebiliriz. Olası bir depresyonu tetikleyecek faktörler şöyle sıralanabilir:
– Yüksek baskı altında çalışmak
– Başarı kaygısıyla stres altına girmek
– Evden uzaklaşmak
– Sosyal çevreden uzaklaşmak
– Mali problemler
– Karmaşık ilişkiler
Orta yaş dönemi
Yaşamın bu çağı yaşamınızın adeta otomatik pilota geçiş yaptığı dönemdir. Muhtemelen iş hayatına atılmış olursunuz. Evlenmiş ve çocuk sahibi olmuş olabilirsiniz. Bu dönemde sizi deprsyona itecek bazı durumlar:
– Çocuk sahibi olmak; kadınlar ve erkekler için doğum sonrası depresyonu tetikleyebilir
– Annenizi veya babanızı kaybetmeniz
– Hasta anne veya baba için bakım görevini üstlenmeniz
– Boşanmak
– Çalıştığınız işten kovulmak
– Aile stresi
– Cinsel sağlık ve hormonal sorunlar
Yaşlılık dönemi
Depresyon, kesinlikle yaşlılığın normal bir parçası değildir. Yaşlılarda depresyon riskini arttıran faktörler:
– Bakım gerektiren sağlık durumu
– Sınırlı hareketlilik
– Kronik bir hastalığa sahip olmak
– Eş veya bir arkadaşın kaybı
Bu tetikleyiciler farklı yaşlarda depresyona yol açsa da, herkesi aynı şekilde etkilemezler. Yine de depresyon, üzerinde durulması ve profesyonel destek alınması gereken bir konudur.
Serkan Sıtkı ŞAHİN
özel içeriğidir.