Vücudumuzda çinko eksikliği olunca neler oluyor?

Çinko vücudumuz için kritik öneme sahip ve eksikliğinin belirlenebilmesi de oldukça zor. Ancak bazı belirtiler yol gösterebilir. İşte çinko eksikliğinde vücudumuzun verdiği sinyaller.
Midye, sığır eti ve diğer kırmızı etler yüksek miktarda çinko içeriyor. Örneğin 6 adet orta büyüklükte karides yaklaşık 70 mg çinko içerir.
1 avuç badem 1 mg, 30 gram (hemen hemen 1 avuç) kaju 1.6 mg ve yine 1 avuç yerfıstığı 0.9 mg çinko içeriyor.
Bu yemişlerden günde 1-2 avuç tüketmek çinko ihtiyacınızın önemli bir kısmını karşılamaya yetecektir. Ayrıca 100 gram kabak çekirdeği günlük çinko ihtiyacının tamamını karşılar.

Kronik hastalıklar

Araştırmalara göre diyabet, Alzheimer, nörolojik bozukluklar, otoimmün bozukluklar, Wilson hastalığı, yaşlanmaya bağlı dejeneratif hastalıklar, kognitif (algı, hatırlama, hayal, düşünme, muhakeme, yargılama gibi bilişsel durumlar) yetersizlik ve damar sertleşmesi gibi problemlerin çinko eksikliği ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, çinko ile birçok kronik hastalık arasında ilişki olduğunu söylüyor. Bunun nedeni ise çinkonun bağışıklık fonksiyonları ile sağlıklı hücre büyümesinde kritik role sahip olması. Çinko eksikliğine bağlı olarak, kronik hastalık riskini artıran oksidatif stres ve inflamasyonda da artış gözlemleniyor.

Büyüme bozukluğuna yol açıyor
Çinko eksikliğinin belki de en büyük etkisi çocuklarda gözlemleniyor. Hücre büyümesi açısından çinkonun önemini büyük. Bu özelliğinden dolayı, çocuklarda çinko eksikliği büyüme bozuklukları ile sonuçlanabiliyor.

Duyma problemleri

Çinko eksikliği, diğer duyularda da problemlere yol açabilir. Bazılarında duyma kaybı bulunan 100 hasta üzerinde yapılan bir araştırmada, kişilerin yüzde 12’sinde çinko eksikliği olduğu ve bu kişilerde duyma kaybının daha yüksek seviyelerde bulunduğu anlaşılmış. Bir diğer araştırmada ise duyma kaybının çinko takviyesi ile tedavisi hedeflenmiş. Elde edilen sonuçlara göre, kendilerine çinko takviyesi uygulanan kişilerde duymada önemli artış meydana gelmiş. Çinkonun bu etkisinin, iç kulaktaki oksidatif stresi azaltan, antioksidan ve antiinflamatuvar özelliklerinden kaynaklandığı düşünülüyor.

Yiyeceklerden tat alamamak

Bağışıklık sistemi sağlığı ve hücre büyümesinin yanısıra çinko, tat ve koku duyuları için de kritik rol oynar. Çinko eksikliği oluştuğunda, yemeklerin tatları farklı gelmeye başlar. Özellikle 60 yaş üzerindeki insanlar çinko eksikliği riski ile karşı karşıya olduklarından, yemeklerin tatları eskisi gibi gelmeyebilir.

Saç dökülmesi

Saçların dökülüyorsa, çinko seviyenizi gözden geçirmeniz gerekebilir. Fakat önce, çinko eksikliğinden kaynaklana diğer belirtileri de (sık tekrarlayan ishal, cinsel güçsüzlük, göz ve deride lezyon oluşumu) gözlemlemek gerekebilir. Çünkü saç dökülmesinin birçok nedeni olabilir ve yalnızca ciddi çinko eksikliği görüldüğünde saç dökülmesi meydana gelir.

Sürekli enfeksiyon kapmak

Bağışıklık sistemimizin sağlığı açısından çinkonun önemli bir fonksiyonu bulunuyor. Çinko miktarı az olduğunda, bağışıklık sisteminizin sağlığı da olumsuz etkileniyor ve ister viral ister bakteriyel olsun, enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelebilirsiniz.

Hangi besinlerde daha çok bulunur?

Çinko en çok kırmızı et ve deniz ürünlerinde bulunmakla birlikte badem, fıstık gibi kuruyemişler, nohut fasulye gibi sebzeler çinko ihtiyacını karşılamaya yetecek kadar çinko içermektedir.
80 gramlık kırmızı et yaklaşık olarak günlük çinko ihtiyacının yarısını karşılar. Tavuk, süt, yoğurt, peynir gibi diğer hayvansal gıdalar da çinko bakımından zengindir.