Kadınların adet görme yarıyılında hormon başkalaşımları sebebiyle yaşanan asap, fazla duyarlılık gibi duygusal tesirlere bir de adet ağrısı eklenebiliyor bu da kadının hayat niteliğini düşürüyor.
Öyle ki bu zahmetli yarıyılları anlatmak için kullanılan “Bahanem var, asabiyim” ifadesi neredeyse herkes tarafından alışıldı. Kadınların, hayatını kâbusa çevirebilen adet sancısından doğru rehabilitasyon ile kurtulabileceğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nuri Ceydeli, ağrılı âdetin 2 tipi olduğunu belirterek “Ağrılı adet görmenin, 20 yaşından ufak kadınlarda görülen tipi her 100 kadından 75 ’ini etkiliyor” dedi. Düşük yağlı vejetaryen perhizin adet ağrısını eksilttiğini söyleyen Op. Dr. Ceydeli, Vitamin E ve egzersizin de pozitif neticelerinden bahsetti.
Kadınlar için en “sancılı” yarıyıllardan bkocaman olan ağrılı adet görme pek çok kadının ortak meseleyi. Karnın alt kısmında kramp hissiyle birlikte başlayan ağrılı adet görme dismenore, bu gidişata eşlik eden ya da evvelinde ortaya çıkan baş ağrısı, çarpıntı, mide bulantısı, kusma ve ishal gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor.
Ağrılı âdetin iki tipi olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.
Nuri Ceydeli “Birincil olan primer tipi, ilk adetle başlıyor ve buna genellikle rastgele bir hastalık eşlik etmiyor. Sekonder denilen ikincil tip ağrılı adet ise ilerleyen zamanlarda ortaya çıkıyor ve bu defa genellikle altta uyuyan başka meseleler de gündeme geliyor” dedi.
Adet ağrısı genelde aileden geliyor
Bilimsel çalışmalara göre kanamanın süresi, ölçüyü ve erken menopoz ile ağrılı adet görme arasında bir ilişki olduğunu anlatan Op. Dr. Nuri Ceydeli, “Ancak yalnızca bu değil, aile hikâyesi de sualin görülme ihtimalini artırıyor. Öyle ki, anne ve kız kardeşte ağrılı adet kanaması olmuşsa, bu öbür kız kardeşlerde de tehlikeyi artıran bir etken olarak değerlendiriliyor” diye konuştu.
Birincil tipte ağrının karnın alt kısmında ve adetle birlikte başladığını söyleyen Op. Dr. Ceydeli, “Bu senaryoda ağrı yoğundur, arka taraf ve bacaklara da vurabilir. Vasati 12-72 saat içinde eksilir. Adet yarıyılının dışında ağrı olmaz” dedi. Teşhisin genellikle ayrıntılı öykü ve tetkik sonrası konduğunu dile getiren Op. Dr. Ceydeli, “Rehabilitasyonda, standart olarak muhtelif ağrı kesici ilaçlar adetten bir gün evvel kullanılmaya başlanıyor.
Şayet bir ilaç tesirsiz kalırsa başka bir ilaca geçmek yararlı olabilir.
Zira misalin, kronik ülseri veya barsak hastalıkları, kronik böbrek hastalıkları olanlarda kullanılmamalıdır” diye konuştu.
Düşük yağlı vejeteryan perhiz ağrıyı eksiltiyor
Op. Dr. Ceydeli rehabilitasyon tasarısının ağrılı adet görmenin tipine göre değişiklik gösterdiğine dikkat toplayarak “Birincil tipte rehabilitasyon ağrının dindirilmesine müteveccihken, ikincil tipte ise ağrıya neden olan sebeplerin tespitine ve giderilmesine müteveccih bir süreç söz mevzusudur” dedi.
Birincil tip ağrılı adet kanamasının rehabilitasyonunda, ağrı kesiciler dışında doğum hakimiyet hapları da yaygın olarak kullanıldığını belirten Ceydeli, “Sayılar, hastaların yüzde 90 ’ının bu rehabilitasyondan fayda gördüğünü ortaya koyuyor” diye konuştu. Bir öbür rehabilitasyon alternatifinin ise hormonlu spiral olduğunu belirten Op. Dr. Ceydeli, “Analjezikler kadar tesirli olmasa da TENS cilt altı elektriksel asap uyarımı de bir usuldür ama ağrı giderici ilaçlar kadar tesirli değildir. Muhtelif perhiz ve vitamin terapileri de gündemde.
Misalin, düşük yağlı vejetaryen perhiz, adet ağrısını eksiltiyor. Vitamin E ve egzersizden de hastaların yararlandığını görüyoruz.” Biçiminde konuştu.
Sonradan ortaya çıkan adet sancılarının rehabilitasyonu için mesele tespit edilmeli
İkincil tip başka bir deyişle daha sonradan ortaya çıkan ağrılı adet kanamalarında özellikle muhtelif ağrı kesiciler ya da doğum hakimiyet haplarının tesirli olmadığının altını çizen Op.
Ceydeli, “Zira burada altta uyuyan başka sebepler var ve inceleyip ortadan kaldırılması gerekiyor.
Bu sebepler arasında; rahim ağzında darlık, rahim içi dokunun değişik lokasyonlarda bulunması, karın içi enfeksiyon, karın içinde uzuvlarının banalden fazla kanlanması sayılabilir” dedi. Bu meselelerin rehabilitasyonu mevzusunda balakalar veren Op. Dr. Ceydeli, “Rahim ağzı kanalı ileri derecede daraldığında adet kan akımı güçleşiyor ve adet yarıyılında rahim içi basıncı çoğalıyor.
Böylece tüplerden geriye doğru kan akımı oluyor. Bu darlık doğuştan olabileceği gibi daha sonradan da gelişebiliyor. Rehabilitasyonda ise bu kanal genişletiliyor” diye konuştu.
Daha Rahat Bir Adet Yarıyılı İçin Bunlara Dikkat
• Hastalığınız mevzusunda bilgilenin.
• Adetten bir gün evvel ağrı kesici kullanabilirsiniz ancak kesinlikle hekiminize müracaat etin.
• Adet süresi boyunca hafif besinlerle beslenmeye özen gösterin.
• Ayaklarınızı sıcak tutun ve ılık duş alın.
• Hafif spor etkinliklerinden çekinmeyin.
• Stresten ve sigaradan uzak durun. Bu mevzuda gerekirse profesyonel destek alın.
.