Yapılan son araştırmalarda, insanların genel olarak %30-50’sinin herhangi bir zamanda akut (kısa süreli) uykusuzluktan etkilendiği ve %10’a varan bir oranın birkaç aydan fazla süren kronik uykusuzluğa sahip olduğu görülmüştür. Uykusuzluk tam olarak nedir? Yeterli uyku alamamak mı yoksa uykuya hiç dalamamak mı?
Birçok uykusuzluk nedeni vardır. Düzenli bir uyuma-uyanma döngüsüne sahip olmamanız, geçmeyen ağrılar, aşırı stres, sağlıksız ve dengesiz bir beslenme gibi nedenler uyku problemi çekmenize neden olabilir. Uykusuzluk, kadınlarda erkeklerden daha fazla görülen bir problemdir. Ayrıca depresyon, aşırı alkol, 60 yaş ve üstünde olmak sizi uyku problemlerine itebilir. Daha hızlı uykuya dalmanıza ve gece boyunca uyanmamanıza yardımcı olacak ipuçları da dahil olmak üzere, daha kaliteli bir uyku elde etmek için takip etmeniz gereken adımları bu yazıda bulabilirsiniz. Bu doğal yöntemlerin uyku probleminizin altında yatan nedenleri ortaya çıkarmanıza yardımcı olacak.
Uykusuzluk nedir
Uykusuzluk durumu tam olaral ne anlama geliyor? Uykusuzluğun tanımı “sürekli uykusuzluk ya da uyuma yetersizliği” dir. Uykusuzluk; bir insanın uzun süre uykusuz kalmış, uykuya ihtiyacı olmasına rağmen uykuya dalamama problemdir. Gece saatlerce yatakta yatmanıza rağmen, uykuya dalamazsınız. Uykusuzluk sadece uyku yoksunluğuna ve tipik olarak gündüz yorgunluğuna neden olmakla kalmaz. Aynı zamanda bazı fiziksel ve zihinsel problemlere neden olabilir. Uykusuzluk problemi yaşayan insanların genellikle gün içindeki enerjileri veya bir işteki performansları düşük olur.
Uykusuzluk nedenleri
Uykusuzluğun nedenleri nelerdir? Uyuyamama, strese ve hormon düzeylerindeki değişikliklere ve beyindeki nörotransmiter düzeylerine bağlıdır. Uykusuzluğun en yaygın nedenlerinden bunlardır:
– Alkol veya kafein içeren içeceklerin içilmesi ya da yatma zamanına yakın şekerli-işlenmiş yiyeceklerin yenilmesi uykuyu bozabilir
– Düzenli bir uyuma-uyanma rutininizin olmaması. Örneğin, vardiyalı çalışma uykuyu bozabilir. Her gün aynı saatlerde uyuyup-uyanmak en iyi uyku kalitesini sağlar
– Aşırı karanlık veya çok düşük sıcaklıktaki bir oda uyuyamamanıza neden olabilir
– Gece boyunca sindirim sorunlarına neden olan bir sağlık sorununuzun olması veya herhangi bir hastalığınızın olması
– Aşırı stres altında olmak
– Uyku apnesi ve diğer solunum problemleri
– Sık seyahat etme
– Bel ağrısı, artrit ya da boyun ağrısı gibi rahat yatmayı zorlaştıran ağrılarınızın olması
– Soğuk algınlığı, burun alerjileri, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, tiroid gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri
– Anksiyete veya depresyon gibi sağlık sorununa sahip olmak. Kronik uykusuzluk “komorbid” (diğerleriyle aynı anda görülen ve aynı zamanda başka bir tıbbi veya psikiyatrik konuyla bağlantılı olan yaygın bir bozukluk) olarak kabul edilir
Öneriler
Peki uyuyamadığınızda ne yapmalısınız?
Hayat tarzınızı değiştirin
Uykusuzluğun üstesinden gelmek için birinci adım beslenme tarzınızı değiştirmektir. Birçok insanın beslenme tarzı nedeniyle uykusuz kaldığı düşünülmektedir. Beslenme tarzınız rahat ve derin bir uyku için size yardımcı olan anahtardır. Yemek zamanlaması da uykunuzu etkileyebilir. Düşük kan şekeri nedeniyle geceleri uyanabilirsiniz. Ancak uyumadan en az iki saat önce yemek yemeyi bırakmalısınız. Uyumadan önce yediğiniz öğünde karbonhidrat tüketiminizi azaltabilirsiniz. Uyumaya yakın çok fazla karbonhidrat tüketmeniz uykusuzluğa neden olabilir. Düşük magnezyum veya düşük potasyuma sahip olabilirsiniz. Pek çok kişi bu değerlerinin düşük olduğu halde farkında değildirler ancak uykusuzluğun sebebi bu eksliklikler olabilir. Yatağa girmeden en az iki saat önce alkol ve kafein alımını kesin. Kafeinsiz yeşilçay uykuya daha kolay dalmanızı sağlayabilir. Aşırı stresten uzak durmaya çalışın ve gece yatağa girdiğinizde zihninizin duru olmasını sağlayın. Stres, kötü yaşam tarzı, zayıf beslenme, mental rahatsızlıklar, hastalıklar, uzun süreli ağrı ve bazı ilaçların kullanımı gibi birçok durum uykusuzluğa neden olabilir.
“Uyumanıza yardım edecek 5 çay” okumak için tıklayın.
Serkan Sıtkı ŞAHİN
özel içeriğidir.