Sinüsler, burun etrafındaki kemiklerin içerisinde bulunan içi hava dolu yapılardır. Yanaklarda, alın bölgesinde, gözlerin ve burnun gerisinde bulunurlar ve kanallar aracılığıyla buruna açılırlar. Teneffüs havasını ısıtma, nemlendirme ve temizlenmesine yardımcı olma vazifeleri vardır. Ayrıyeten ses rezonansında etkilidirler. Sinüslerin sağlıklı kalabilmesi için buruna açılan bu kanalların, hava ve salgı geçişini sağlıklı bir formda sağlayabilmesi gerekir. Sinüslerde tertipli olarak bir mukus salgısı üretilir ve evvel buruna sonra genizden aşağı hakikat akan bir döngü biçiminde devam eder.
Sinüzit Enfeksiyonu
Sinüzit, burun etrafına yerleşmiş sinüsleri döşeyen mukozanın iltihabı manasına gelmektedir. Genel olarak sinüzitler, döşeyici mukozanın ürettiği salgının (mukus) buruna boşaltılamaması sonucu oluşur. Buna neden olan üç temel faktör bulunmaktadır.
-Sinüslerin buruna boşalma kanallarının (ostium) tıkanması,
-Mukusu sinüslerden buruna taşıyan sisteminin (mukosilier aktivite) bozulması,
-Mukus içeriğinin ya da kıvamının değişmesi.
Sinüzit Belirtileri
Sinüzitin belirtileri bireyden bireye değişebilir.
Burun tıkanıklığı, yüzde dolgunluk hissi, geniz akıntısı, horlama, ses değişikliği, göz altında morluklar, baş ve yüz ağrıları, yorgun uyanma, sabahları boğaz kuruluğu, kondisyonda azalma, burun akıntısı, göz etrafında basınç hissi, ağız kokusu, kulak tıkanıklığı, terleme, inatçı öksürük biçimindeki semptomlara sebep olabilir.
Sinüzit Nedenleri
Sinüzitin pek çok farklı nedeni olmakla birlikte en sık görülen nedenleri şöyledir;
-Viral üst teneffüs yolu enfeksiyonları sinüzitin en sık nedenidir. Burun örtüsünün viral enfeksiyona bağlı ödem ve inflamasyonu sonucu sinüsün buruna boşalmasını sağlayan kanallar tıkanabilir. Bu durum sinüs içerisinde salgılanan sıvının boşalmamasına ve hasebiyle yoğunlaşıp, enfekte olmasına neden olur
– Alerji de burun içinde ödem ve inflamasyona münasebetiyle sinüs ağızlarının tıkanmasına sebep olabilir. İkinci en sık nedendir
-Burun içi eğrilikler (septum deviasyonu), polipler, burun eti büyümeleri (konka hipertrofileri) üzere sinüs boşalma kanallarını daraltan ya da tıkayan anatomik patolojiler de sinüslerin boşalmasını mahzurlar ve çoklukla cerrahi tedavi ile düzeltilir
– Çocuklarda en sık görülen neden ise büyümüş geniz etidir(adenoid hipertrofisi).
Sinüzit Çeşitleri
Sinüzit, hastalığın müddetine nazaran sınıflandırılabilir. Akut sinüzit, sinüzit belirtilerinin 4 haftadan kısa müddet içerisinde kaybolduğu, kronik sinüzit ise belirtilerin 3 aydan uzun sürdüğü sinüzit tipidir. Birden fazla akut sinüzit soğuk algınlığı olarak başlar ve bakteriyel enfeksiyonun eklenmesiyle ilerler. Kronik sinüzitte ise dokulardaki şişliğin ve enfeksiyonun altta yatan neden olduğu düşünülmektedir. Akut sinüzitte ilaç tedavileri kullanılmaktadır. Bu tedaviler altta yatan nedene nazaran planlanır; enfeksiyon için antibiyotik ve anti inflamatuar tedaviler, salgıları ve ödemi azaltmak için dekonjestan tedaviler, alerjik durumlarda antihistaminikler ya da lokal yahut sistemik steroidler, ayrıyeten tuzlu su karışımları ile burun yıkama tedavileri temel tedavi seçenekleridir. Kronik sinüzitte ise ilaç tedavisi öncelikle denemelidir lakin ilaca dirençli olgularda ya da ilaç tedavisine cevap veremeyecek anatomik bozukluklarda cerrahi planlanmalıdır.
Sinüzit Ameliyatları
Sık sinüzit enfeksiyonu, baş ağrıları, üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının uzun sürmesi yahut sonrasında kronik öksürük şikayetlerinin olması, sene boyunca sık sık geniz akıntısı, horlama, sabahları boğazda kuruluk, yorgun uyanma, terleme üzere şikayetler kronik sinüzitin belirtisi olabilir.
Kulak burun boğaz doktorunca detaylı endoskopik muayene ve sonrasında sinüslerin detaylı görüntülenmesi için istenen paranazal sinüs tomografisi tetkiki ile teşhis konur. İlaç tedavisine karşılık vermeyen, sinüs ağızlarının yapısal olarak daralmış olduğu ya da içi havalı boşluklar olan sinüslerin ileri derecede iltihap ya da burun polibi ile dolmuş olduğu durumlarda ameliyat planlanır.
Sinüs ameliyuatları sırasında kesi yapılmadan kamera sistemi ile burun içine girilir. Anatomik olarak sinüs ağızlarını daraltarak sinüs içeriğinin burna akışını engelleyen olışumlar düzenlenir, ayrıyeten sinüslerin içerisi temizlenir ve havalandırılır.
Uzman ellerde ve ihtimamlı bir cerrahi ile yapılan sinüzit ameliyatları sonrasında hastalarımız epeyce rahatlar ve hayat kaliteleri çok artar.