Şah damarı daralması belirtileri görüldüğünde bir an önce tedaviye başlanmalı ve önlem alınmalıdır. Çünkü bu rahatsızlık vakit kaybetmeden müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Ancak bu daralma çoğu zaman oldukça yavaş ilerlemektedir. Hatta daralma bazı durumlarda risk oluşturacak duruma gelene kadar belirti vermeyebilir. Önlem alınmadığı ve tedavide geç kalındığı durumlarda felç ve ölüme giden durumlar meydana gelebilir. Şahdamarı daralmasının pek çok belirtisi olabilir.
Bu belirtileri şöyle sıralayabiliriz:
– Yüzün tamamında ya da bir kısmında uyuşma,
– Hastanın el ve kollarına uyuşma,
– Konuşmada zorlanma,
– Yüzün tek bir tarafında sarkma,
– Şiddetli baş dönmesi,
– Gözlerden birinde oluşan körlük,
– Şiddetli baş ağrısı
Yukarıda bahsedilen belirtilerden birkaçını yaşıyorsanız hiç vakit kaybetmeden bir doktora başvurmalısınız.
Şah damarı daralması tedavisi
Şah damarının tıkanması durumunda beyin yeterli oksijen ve kan alamaz. Bu daralma yüzde elliyi geçtiğinde risk oluşmaya başlar ve yüzde seksene ulaştığında felç riski söz konusu olabilir. Kanın pıhtı atması durumunda ise bu risk ölüme kadar hızla artmaktadır.
– Şah damarı daralması öncelikli olarak ilaç tedavisi ile başlar. Bunun için kanı sulandırıcı ve inceltici ilaçların yanında hastanın beslenmesi de düzene sokulmalıdır. İlaç ile tedavi edilemeyen tıkanıklıklar, cerrahi müdahale gerektirebilir. Ameliyat ile damar içerisinde daralmaya neden olan katman temizlenir. Endarterektomi olarak adlandırılan ameliyat sonucunda felç ve ölüm riski ortadan kaldırılmaktadır.
– Ameliyat öncesinde hastanın daralan şah damarının anjiyografisi ve doopler ultrasyanografisi alınır. Darlığın oranı ve alanı kesin olarak tespit edildikten sonra ameliyata karar verilir. Ameliyat sırasında hastaya lokal anestezi ya da genel anestezi uygulanır. Daralma olan bölge antiseptik madde yardımı ile temizlenir ve mikroplara karşı temizlenir. Yine daralmanın bulunduğu bölgenin üstüne yaklaşık on iki santim civarında kesik atılır ve cerrahi müdahaleye başlanır. Bu sırada hastaya beyninin oksijen ve kansız kalmaması adına “şant” denilen geçici damar takılır. Darlığa neden olan etken temizlendikten sonra damardaki kan akımı kontrol edilir ve hastaya diren takılarak müdahale edilen bölge kapatılır.
– Tüm bunların yanında şah damarı daralması ameliyatı sonrasında hasta alkol ve sigaradan uzak durmalı ve zorlayıcı hareketler yapmamaya özen göstermelidir.
Doc. Dr. Halit Yerebakan
özel içeriğidir.