İshalli Hastalıkları Tedbire ve Ağızdan Akışkan Rehabilitasyonu Haftası dolayısıyla Prof. Dr. Nedim Çakır ishalin yaradılış sebepleri, cinsleri ve yasaklama usulleri hakkında açıklayıcı balakalar paylaştı.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Muayenehane Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nedim Çakır, İshalli Hastalıkları Tedbire ve Ağızdan Akışkan Rehabilitasyonu Haftası dolayısıyla, dünyada ishalden etkilenen insan rakamı ile alakalı istatistikî balakalar vererek, ishal cinsleri, arama kurtarma teşkilatı ishal sebepleri, kronik ishallerin incelenmesi ehemmiyeti, ishali önlemede dikkat edilmesi gereken kurallar ve bol su ve akışkan tüketiminin ehemmiyetini anlattı.
“Tıbbi kaynaklara göre ishal, günde üç kezden fazla dışkılama veya gün boyunca 300 gramdan fazla dışkı çıkarmaya denir” diye konuşan Prof. Dr. Nedim Çakır, “İshalli hastalıklar dünyada özellikle 5 yaş altındaki çocukların en çok vefatına neden olan 2’nci hastalık olup, her sene özellikle 6 yaş grubunda 760 bin çocuğun hayatını yitirmesine neden oluyor. Tüm yaş grupları içindeki her sene vefat oranı ise 5 milyonu geçiyor. Uygun içme suyunun temini ve hijyen sanitasyon kurallarının yerine getirilmesi gidişatında bu vefatların çoğunu önüne geçilebileceğini belirtiyor” dedi.
“İSHAL 1-2 HAFTADA GEÇİYORSA Arama Kurtarma Teşkilatı, 2-3 HAFTADA GEÇİYORSA KRONİK DİYARE”
Tıbbi kaynaklarda ishallerin çoğunun hafif bir hastalık biçiminde büyüdüğünü, yeniden birçoğunun 1-2 hafta içinde kendiliğinden geçtiğinin ifade edildiğini söyleyen Prof. Dr. Çakır, “Bu hastalık tablosuna ‘Arama Kurtarma Teşkilatı diyare’, 2-3 haftadan uzun süren vaziyetlere ise ‘kronik diyare’ denir. Arama Kurtarma Teşkilatı ishaller daha çok mikrobik bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Barsak tüberkülozu ve ADS hastalığı sırasında görülen diyareler en ehemmiyetli iki mikrobik kronik ishal misalleri arasında gösterilebilmektedir. Kronik ishaller ise kural olmamakla birlikte, genellikle mikrobik bir hastalık olarak görülmemektedir” diye konuştu.
“MUHTELİF VİRÜSLER, BAKTERİLER VE ASALAKLAR Arama Kurtarma Teşkilatı İSHAL SEBEBİ SAYILIYOR”
Muhtelif virüs, bakteri ve asalakların arama kurtarma teşkilatı ishal sebebi olarak sayıldığını vurgulayan Prof. Dr. Çakır, açıklamalarına şöyle devam etti:
“Başka Bir Deyişle ishale yol açan hastalık faktörleri listesi bir hayli uzundur. Hastalığın belirtilerinin özelliği, hastalığın sebepleri hakkında balaka verebilmektedir. Yol gösterici özellikler olan sık ve çoğalmış ölçüde dışkı çıkarımı, ishalde ortak özellik olarak kabul edilmektedir. Ancak dışkısında kan ve akyuvar çıkışı tespit etilen hastalar, ayrıca kramp biçiminde buruntu hisli bir karın sızısı da hissedebilmekte, bazen bu hastalar yüksek ateşten de yakınabilmektedir. Kronik ishaller ile kanlı, buruntulu ishaller kesinlikle sebepleri incelenmesi gereken, olasıysa sağlık kurumuna başvuru gerektiren ishallerdir. Ancak bu cinslerin tüm ishaller içindeki oranı öbürlerine göre daha düşüktür. İshallerin çoğu, bol ve sulu, dışkı çıkışı şahsiyetli ishallerdir.”
İshalin önlenmesinde uyulması gereken ehemmiyetli kurallara da değinen Prof. Dr. Çakır, “Ellerinizi gerektiği zaman, gerektiği ölçüde yıkayın. Arama Kurtarma Teşkilatı kansız ishallerde antibiyotik kullanmaktan özenle kaçının. Unutmayın ki, antibiyotik kullanımı hastalığın etrafa daha çok dağılmasına hizmet edecektir. Şayet ishalli hastalığa tutulmuşsanız, en az iki hafta yüzme havuzuna girmeyin. Bunu yapmazsanız hastalığı başkalarına da beriştirmiş olursunuz. Özellikle yaz aylarında yeme alışkanlıklarınızı birden ve köklü biçimde değiştirmeyin. Asitli ve bol acılı besinlerden uzak durun. Ham yiyecek yemek isterseniz bunların iyi yıkanmış olduklarına dikkat edin. Hayvanlarla temastan sonra ellerinizin pakliğini sağlayın. Bol su için” açıklamalarında bulundu.
“BOL AKIŞKAN VE YİYECEK TÜKETİMİNE ÖZEN GÖSTERİN”
“Bol su içmek, özellikle yaz aylarında daha çok dikkat edilmesi gereken bir kural olup, ishali olan hastalarda, kaybolan suyun yerine konması açısından da büyük ehemmiyet taşımaktadır” diyen Prof. Dr. Çakır, ‘Zati su çıkarıyorum, o halde az su içeyim de az dışkı çıksın’ görüşü çok yanlış bir düşüncedir. Aksine, ishalle beden madensel tuz ve akışkan kaybedeceği için bunların yerine konması gerekmektedir. Hastaların, bulantı ve kusmaları olmadığı takdirde, arzu ettikleri ölçüde, ishal ve idrarla atılan suyun bir ölçü aşırısı olmak koşuluyla su ve akışkan yiyecekler alması en doğru yoldur” ifadelerini kullandı.
Kaynak:İHA