Hormonlar bedenimizin çeşitli bölgelerinde Troid, Hipofiz üzere bezlerde üretilen salgılardır. Hormonlar bedenimizde kalp ritmini düzenleme, kan şekerini dengeleme üzere birçok kritik misyonda yer alır. Biyolojik manada birden fazla güçlü misyonu üstlenmiş hormonlarımızın yaptıkları bunlarla da sonlu değildir; sağlıklı ve kaliteli bir hayat için kıymetli rol oynayan hormonlarımız tıpkı vakitte his ve davranışlarımızı belirlemede de aktif rol oynar. Tabi bu güçlü vazife uygun bir iş kısmı gerektirmektedir. Bahsedeceğimiz her hormonumuzun başka bir vazifesi ve his durumuzda farklı bir aktivasyonu bulunmaktadır.
Bunlardan birincisi memnunluk hormonu olarak da bilinen; Serotonin. Beyinde ve bedenimizin belirli noktalarında salgılanan serotonin hormonu; memnunluk, sevinç ve zindelik hislerini hissetmemizi sağlayan yegane nörotransmitterdir. Nöronlar ortasında irtibat ve yansımayı sağlayan salgılardan biri olan serotonin hormonunun yetersiz salınımı ise bireyin sonlu, huzursuz ve depresif bir ruh haline girmesine neden olmaktadır. Neyse ki serotonin salınımını tetikleyebilecek besinler var. Şayet gerilimli ve ağır bir gün yaşıyorsanız abartmamak kaydıyla bir bitter çikolata sevincinizi yerine getirmede size yardımcı olacaktır. Bir adet muz yahut birkaç dilim beyaz peynir de bu mevzuda yardım alabileceğiniz besinler ortasında.
Bir öbür hormonumuzsa, haz ve tutkunun kimyasalı Dopamin. Beynimizin Hipotalamus kısmında salgılanan ve yapmaktan zevk aldığımız işlerde, rastgele bir durumda öbürleri tarafından takdir edildiğimizde kendini gösteren ve bu üzere durumlara karşı tutkumuzu arttıran hormonumuzdur. Beynimiz için ödül maması vazifesi de gören bu nörotransmitter, odaklanmamızda ve şahsî motivasyonumuzda da tesirini gösterir.
Yetersiz dopamin salınımı odaklanma problemleri ve düşük motivasyon üzere sorunları de beraberinde getirecektir. Bedeninizdeki dopamin oranını arttırmak içinse etkin harekete bağlı sporlar yapabilir ve protein içerikli besinler tüketebilirsiniz. Ayrıyeten tertipli bir uyku da dopamin salınımıyla yakından ilgilidir. Hakikaten dopamin hormonu gece 10-11 saatleri ortasında en yüksek seviyede salınımlanır. Yeterli bir gece uykusu sizi hazlarınıza daha yakın hissettirecek ve hayat motivasyonunuza katkı sağlayacaktır.
Gelelim sevgi ve şefkatin hormonu Oksitosin’e. Doğum esnasındaki vazifesi ve emzirmedeki fonksiyonu nedeniyle ne kadar bayan hormonu olarak bilinse de aslında hem bayan hem de erkekler için toplumsal bağlarımızda epeyce kıymetli bir yeri vardır; son yıllarda dokunma ve ferdî münasebetlerdeki temas yoluyla da arttığı açıklanan bu hormonumuz toplumsal bağlantılardaki tahammül sonumuzu yükselten ve toplumsal birlikteliğimizdeki bağları güçlendiren büyülü bir tesire sahip. Eksikliği durumundaysa bizi telaşlı ve depresif geçireceğimiz günler bekliyor. Etrafınıza her zamankinden daha sevecen bakmak ve etrafınızdaki canlılara daha sempatik yaklaşmak istiyorsanız günde en az bir yumurta tüketmeniz ve lif kaynağı meyvelerle haşır neşir olmanız oksitosin salınımını olumlu tarafta tetikleyecektir. Bunun yanında hayatımızın vazgeçilmezi suyun da oksitosin ölçüsünü arttırdığıyla alakalı güçlü fikirler bulunmaktadır.
Özetlemek gerekirse hislerimizi düzenleyebilmek için hormonlarımızla aramızı yeterli tutmalıyız. Ruhsal istikrarımızı sağlamada ve hislerimizin denetiminde hormonlarımızın hissesi büyük. Hormonlarımızı tanımak ve onlara karşı farkındalığımızı arttırmak hem ruhsal sıhhatimiz hem de fizikî sıhhatimiz açısından bize yarar sağlayacaktır.