Bayanlar Dikkat ! Hormon Dalgalanmaları Başınıza İş Açabilir
Bayanlar, hayatlarının belirli yarıyıllarında ergenlik, menstürasyon, gebelik ve menopoz değişken hormon seviyesine sahip olurlar. Cinsiyet hormonu seviyesindeki bu dalgalanmalar, ağız ve diş sıhhatini etkilemektedir.Protez ve İmplantoloji Uzmanı Dr. Dt. İlker Arslan bayanlarda ağız ve diş sıhhatini etkileyen etmenler ile alakalı ehemmiyetli balakalar verdi.
Ergenlik- Menstrüasyon
Özellikle mensturasyon yarıyıllarında, dişeti duyarlılaşmaktadır. Buna bağlı olarak diş eti kızarıklığı ve dişeti kanaması görülebilmektedir. Yeniden bu yarıyılda ağız içerisinde uçuk, aft gibi herpes tipi viral lezyonlara ve ülserasyonlara sıklıkla rastlanılmaktadır.
Gebelik
Gebelik sırasında alana gelen en ehemmiyetli farklılık östrojen ve progesteron hormonlarının seviyesinin yükselmesidir. Bu gidişat dişler üzerindeki plak birikiminin ve diştaşı yaradılışının çoğalmasına, dolayısıyla diş ve dişeti problemlerine yol açmaktadır. Diş hassasiyeti,diş etlerinde kızarıklık ve kanama bu yarıyılda görülen başlıca problemlerdir.
Gebelikte dişeti hastalıklarının yanı gizeme, epulis gebelik uru olarak adlandırılan dişeti büyümeleri görülebilir. Bu büyüme gebeliğin sonlarına doğru veya gebelikten sonra kendiliğinden iyileşmektedir. Ancak çiğneme ve ağız bakımı harekâtları sırasında rahatsızlık veriyorsa, alınması gerekebilir.
Gebelikte diş sıhhatini etkileyen öbür bir etken, anne adayının yaşadığı bulantı ve kusmalardır. Kusma sonrası ağız içinde oluşan asidik civar dişlerde yıpranmaya aşınma neden olabileceğinden gebelerin bu yarıyılda ağızlarını karbonatlı su ile çalkalamaları önerilmektedir.
Ayrıca ulus arasında bebeğin kendisi için lüzumlu olan kalsiyumu annenin dişlerinden alarak, annenin dişlerinin çabuk çürümesine yol açtığı düşünülmektedir. Oysa diş gelişimi için lüzumlu kalsiyum annenin kemiklerinden temin edilmektedir. Bu sebeple annenin kalsiyum ve fosfor bakımından zengin yiyeceklerle beslenmesi oldukça ehemmiyet talep etmektedir.
Doğum Hakimiyet İlaçları
Bu ilaçlar kapsadıkları hormonlar sebebi ile gebelikte oluşan ağız içi farklılıklara benzer belirtilerin görülmesine neden olurlar. Doğum hakimiyet haplarının uzun süreli kullanımları dişeti irinlerine yol açabilmektedir. Doğum hakimiyet ilaçlarının kullanımı “Çekim Sonrası Alveolit” yaradılışı tehlikesini üç defa artırır. Bu sebeple cerrahi işlem evveli diş doktorunun bu gidişatı göz önüne alması gerekmektedir.
Menopoz
Bayanlarda ehemmiyetli fizyolojik ve psikolojik metamorfozlara neden olan bu yarıyılda, östrojen hormonu en az seviyeye inmektedir. Bu hormon kalsiyumun bağlanmasını sağlayan hormon olması sebebiyle, yetersizliğinde kemik seviyesinde eksilme çene kemiğinde erime dolayısıyla dişlerde sallanma ve dişin kaybedilmesi gidişatı gündeme gelebilmektedir. Bunun yanı gizeme ağızda kuruluk, tat almada bozukluk, yanma hissi gibi belirtiler de görülebilmektedir. Bu sebeple menopoz yarıyılındaki bayanların yeteri seviyede kalsiyum almaları hem ağız-diş hem de genel sağlık gidişatları açısından son derece ehemmiyetlidir.