Gerçek kendilik, çocuğun birinci üç yılı boyunca ortaya çıkmaya başlayan kendiliğinin anne-babası tarafından biricik özelliklerini manaya ve bunlara olumlu ve destekleyici bir halla reaksiyon vermesiyle gelişmeye başlar. Anne ve babasının çocuğunu tanımaya ve anlamaya çalışması, onun doğuştan getirdiği mizacına hürmet göstermesi, kendine haslığını kabul etmesi, çocuğun gerçek kendiliğinin ortaya çıkmasını sağlar. Çocuğun gerçeklikle olan deneysel ve keşfe dayalı kendilik tezinde bulunmasını sağlayacak maceraları sırasında, bireyleşmesini tabir eden kendine has tarz ve hali cesaretlendirilmelidir. Örneğin; bir çocuk oyun oynarken arabayı uçurmayı tercih ediyorsa, bunu kabul edebilmek ve “Araba uçurulmaz, yerde sürülür.” diyerek onu düzeltmemek üzere. Gerçek kendiliğin gelişimi, çocuğun doğuştan getirdiği genetik yapılar, sevgi ve ilgi gösteren anne-babası ile etkileşiminden ve etrafıyla başa çıkabilme marifetinden oluşur.
Masterson’a nazaran, ayrılma-bireyleşme evresinde (18-36 aylar arasında) çocuğun annesini ve babasını duygusal olarak hem âlâ, hem makûs taraflarıyla bir bütün olarak algılama ve inceleme, karşılaşılan hayal kırıklıklarına karşın alakasını sürdürebilme ve annesinin yokluğunda bile onun imgesini koruyabilme kapasitesi gelişmeye başlar. Ergenliğin sonuna kadar kendilik kapasitesi gelişmeye devam eder. Bu gelişen kendilik kapasitesi, duygulanım spontanlığı ve canlılığı, kendilik aktivasyonu, kendilik hürmetinin sürdürülmesi, acı veren duygulanımları yatıştırmak , kararlılık, yaratıcılık ve yakınlıktan oluşur. Gerçek kendilik, ömrün ilerleyen vakitlerinde değişikliklere açık olmayı sürdürür.
Bu periyottaki ebeveyn fonksiyonlarındaki başarısızlıklar, kendiliğin gelişiminde bozukluklara neden olabilir ve geçersiz kendilik gelişebilir. Örneğin; çok kollayıcı, müdahaleci, eleştirel, çok kuralcı, cezalandırıcı, baskıcı, ihmalkar yahut muvaffakiyet beklentili ebeveyn yaklaşımları, çocuğun gerçek kendiliğinin gelişiminin engellenmesine yol açabilir. Kişilik bozukluklarının tedavisinde, bu ebeveyn yaklaşımlarının yol açtığı yıkımların farkına vararak, kişinin gerçek kendiliğini keşfetmesi sağlanır.
Bireyler terapiye kendilerini güzel hissetmek için gelirler. Bugüne kadar yaşadıkları olumsuz tecrübelerden etkilenmemek için savunma sistemleri geliştirirler. Bu savunmalar çok unsur kullanımı, uygunsuz cinsel yaşantılar, bilgisayar yahut kumar bağımlılığı, çok yeme, çok ahenge, öfke konrolsüzlüğü üzere aksiyona vurmalar halinde ortaya çıkabilir. Bunların dışında şahıslar hisleri bastırma, gerçeği inkar etme, çok mantıksallaştırma, kaçınma, istikamet değiştirme üzere savunma düzeneklerinden birini yahut birden fazlasını kullanabilirler. Fakat, terapi sürecinin bir gayesi olan savunma düzeneklerini kişinin fark edip, hisleriyle yüzleşmeye başlamasıyla da, kişinin bugüne kadar kaçtığı depresyon ortaya çıkar. Bireyler ekseriyetle değersizlik, yalnızlık, boşluk, ümitsizlik, çaresizlik ve yetersizlik hisleriyle başa çıkamayacaklarını hissettikleri için savunma sistemleri geliştirirler.
Gerçek kendiliğini ortaya koyma kanısı o kişiyi heyecanlandırabilir lakin birebir vakitte kaygılandırabilir. Örneğin; kişinin aslında yapmak istediği, ailesinden başka konutta yaşamak olabilir. Lakin bunları yapmak istediğinde kendi yetersizlik hisleri ortaya çıkabilir ve meskene çıkmaktan kaçınabilir. Gerçek kendiliğini bulma sürecinde git-gel yaşayabilir. Örneğin; kişi farklı konuta çıkabildiğinde keyifli olur, hayattan zevk alır fakat dünyayla tek başına yüzleşmekten kaçınabilir. Ya da bu kişi meskenden uzak kaldığında daha keyifli olduğunu keşfetmesine karşın, bazen konuta geri dönmek isteyebilir. Kişinin sorumluluk alarak kendi istediğini yapması gerçek kendiliğini ortaya koyması demektir. Değerli olan, kişinin savunmacı geçersiz kendiliğini durdurup, tasa hissetmesine karşın kendi istediğini yapma hamaseti gösterebilmesidir.
Kişinin kendisine gerçek kendiliğini keşfetme talihini vermesi, keyifli bir ömür sürmesi için çok kıymetlidir.