Olumlu bir yaklaşımla en dağınık çocuklara bile nizamlı olmanın ehemmiyeti öğretilebilir, temiz ve tertipli olma alışkanlığı kazandırılabilir… Okul öncesi yaştaki çocuğunuzun eşyalarını, oyuncaklarını toplamamasından, giysilerini rastgele yerlerde bırakmasından, odasının çok dağınık olmasından mı şikâyetçisiniz? Eşyalarını toplamasını istediğinizde öfkeleniyor, sizi duymazdan geliyor yahut mevzuyu değiştirmeye mi çalışıyor?
YAPMAMANIZ GEREKENLER:
Daima olumsuz konuşma, söylenme ve tehditkar konuşmak çocuklara olumlu davranışları öğretme konusunda yararlı olmaz. Çocuğunuza derli toplu olmayı öğretmek istiyorsanız, bunları yapmamaya özen göstermelisiniz..
- Daima söylenmeyin: Söylenme başladığında dinleme biter! Bunun yerine çocuğunuza bir seferde çıkarabileceği oyuncaklarının sayısının bir hududu olduğunu yumuşakça belirtin. Bu sınıra ulaştığında kimilerini kaldırma vaktinin geldiğini hatırlatın. Hatta toparlama işinin onu çok fazla meşgul etmemesi için yardım teklifinde bulunun. Fakat işin birçoklarını onun yapmasına dikkat edin.
- Negatif sözler kullanmayın: “Ne kadar tembelsin”, “ne dağınık bir çocuksun” üzere olumsuz ifadeler kullanmayın. Bu tıp kelamlar çocuklar için incitici olabilir ve kendisiyle ilgili olumsuz duygular beslemesine neden olabilir. Bunun yerine, çok oyuncağın olmasının heyecan verici olduğunu anladığınızı ancak bunlarla oynamaya devam edebilmesi için bir kısmını kaldırmasının gerekli olduğunu anlatın.
- Oyuncakları atmakla tehdit etmeyin: Toplamadığı oyuncakları atacağınız tehdidini savurmayın.
Bu türlü bir tehditte bulunmanız halinde ya bunu hakikaten uygulamanız gerekir ya da disiplin konusunda inandırıcılığınızı yitirirsiniz. Bunun yerine bir “oyuncak mola kutusu” oluşturabilirsiniz. Kendisine hatırlattığınız halde toplamadığı oyuncakları bu “mola kutusuna” koyabilir ve evvelce belirlemiş olduğunuz süre bitmeden bu oyuncakları almasına müsaade vermeyebilirsiniz.
YAPMANIZ GEREKENLER:
Olumlu pekiştirme her vakit söylenme ve tehditlerden çok daha faydalı olur. Küçük çocuğunuzun toplama konusunda istekli olmasını sağlayabilecek kimi ipuçları:
- Toplamayı oyun haline getirin: Saati kurun ve çocuğunuzdan mühletin sonunda odasını toplamayı bitirmesini isteyin. Müddet bitmeden toplarsa, kazanır! Teşvik edici olması için örneğin özel bir sinema izlemek, uykudan evvel fazladan iki masal daha okumak üzere bir ödül de belirleyebilirsiniz.
- İşi kolaylaştırın: Örneğin bir seferde çıkarabileceği oyuncak sayısını sınırlayarak, odasına onun erişebileceği yükseklikte raflar ve açıp kapaması kolay oyuncak kutuları koyarak çocuğunuzun eşyalarını toparlamasını kolaylaştırın.
- Çocuğunuzu konutun toparlanmasına dahil edin: Masayı toplamak, bulaşık makinesini boşaltmaya yardım etmek üzere vazifeler vererek, çocuğunuzun konutunuzun rutin toparlama işlerine dahil olmasını sağlayın.
- Vakit verin: Eşyalarını toplamasını 15 dakika evvelden hatırlatmak çocuğun kendini buna hazırlamasına yardımcı olur.
- Belli ve net konuşun: Çocuğunuza odasını toplamasını söylemek yerine, tam olarak neyi yapmasını istediğinizi söyleyin: Yerdeki giysileri topla, kitapları rafa koy, oyuncakları kutuya koy, gibi…
- Çocuğunuzun derli toplu olmasını takdir edin: Eşyalarını topladığında, bilhassa de bunu kendisine hatırlatılmadan yaptığında çocuğunuzu takdir edin.