Kadınlarda çok yaygın bir hastalık olan ve kesin sebebi hali hazırda meçhul meme kanseriyle alakalı merak edilenleri, Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Kurumu Işınım Onkolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meltem Nalça Andrieu anlattı.
Nilüfer, Vahide Perçin, Deniz Uğur, Oya Başar, Serra Yılmaz gibi namlıların da atlatmış olduğu meme kanserine her 8 kadından birisinin tutulacağı belirtilirken, uzmanlar erken teşhisin ehemmiyetini vurguluyor.
Gelişmiş ülkelerde kadınlarda en sık tesadüfülen kanser cinsi olan meme kanseri; kadın kanserlerinin takribî %25 ’ini oluşturuyor. Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika gibi gelişmiş bölgelerde bir kadının yaşamı süresince meme kanseri olma tehlikeyi %13,1 olarak tanımlanırken araştırmalar, her 8 kadından birisinin meme kanseri olacağına işaret ediyor.
Son senelerde meme kanserinin görülme sıklığı çoğalmakla beraber, kansere bağlı vefatlarda eksilme ve yaşam müddetlerinde uzama da görülüyor. Bu gidişatın başlıca sebepleri ise, tarama programları ile erken tanı konan olguların çoğalması ve geliştirilmiş olan ileri rehabilitasyon usullerinin başarılı olması.
Meme kanserinin erken teşhisi için; genç yetişkinlikten itibaren kendi kendini tetkik, her 1-3 senede bir hekim tarafından yapılan meme tetkiki ve 40 yaşından itibaren her sene mamografi yapılması öneriliyor. Uzmanlar ayrıca, meme yapısına ve yaşa bağlı olarak meme ultrasonografisini de ihtiyatlara ilave edebiliyorlar. Ailesinde genç yaşta meme kanseri olanlar ile yaşam biçimi, etrafsal ve genetik sebeplerle yüksek tehlike taşıyan kadınlarda ise tarama programına daha erken yaşlarda, MRI ve ultrasonografi gibi hasarsız usullerle başlanması gerekiyor.
Meme kanserlerinin takribî %10 ’u, hiçbir belirti vermeksizin yalnızca mamografi ile tespit etilirken; bu tarama programı sayesinde, erken tanı sebebiyle meme kanserine bağlı görülen vefat oranlarında %20-35 oranında eksilme görülüyor. Tarama dışında tanı koyulan olgularda en sık tesadüfülen belirti ise memede ele sızısız kitle gelmesidir. Kanserin rehabilitasyonu geciktikçe kitle gelişir, meme yapısında ve cildinde farklılıklar, meme başından akıntı veya koltuk altında kitle biçiminde kendisini gösterebilir.
Günümüzde meme kanserinin rehabilitasyonu, bir hayli değişik dallardaki hekimlerin ortak ve geçimli çalışması ile yapılıyor. Hastalığın erken aşamasında tutulan hastalarda uygulanan meme gözetici cerrahi, koltuk altı lenf nodu haritalaması neticesinde çok az lenf nodunun çıkarılması ve hemen uygulanan estetik cerrahi yaklaşımlar ile artık rehabilitasyonların kozmetik neticeleri de çok başarılı oluyor. Işınım rehabilitasyonunda kullanılan ileri teknoloji mahsulü aygıtlar sayesinde ise, hem rehabilitasyon neticeleri daha da iyiye gidiyor, hem de ışınımın yan tesirleri eksiltilerek hastaların yaşam nitelikleri korunuyor. Son senelerde yeni ve çok tesirli kemoterapi ilaçlarının geliştirilmesi, daha başarılı hormon rehabilitasyonlarının ve niyete müteveccih rehabilitasyonların bulunması ile orta ve ileri düzey hastalıkta da başarı oranları çoğalırken, hastaların yaşam müddetleri de uzuyor.