Sağlık Bakanlığı tarafından 21 ilden gelen örneklerin incelenmesinde kasım-aralık aylarında grip dışındaki virüslerin yüzde 41,4’ünün gergedan virüsü olduğu bildirdi. Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, virüsün hastalığın bitiminde farklı hastalıklara da zemin hazırladığını ve bu nedenle özellikle risk grubundakilerin dikkatli olması gerektiğini söyledi.
Çoğunlukla ilkbahar ve sonbaharda grip benzeri belirtilerle kendini gösteren akut solunum yolu hastalığının en sık nedeni olan gergedan virüsü bu yıl da kendini gösterdi. Kasım-Aralık aylarında hastalıklara grip dışındaki virüslerin neden olduğu görüldü. Havalar soğuduğunda mevsimsel grip virüsünün (influenza) neden olduğu yaygın hastalıktan önce gergedan virüsünün hasta ettiği biliniyor. Gergedan virüsünün, grip benzeri akut solunum yolu hastalığının en sık nedeni olduğunu hatırlatan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, belirtilerin gribi andırdığı için karıştırılabileceğini söyledi.
Solunum yoluyla bulaşıyor
Hastalığı geçiren kişilerin öksürmesi, hapşırması sırasında ortama yaydıkları görünmeyecek kadar küçük solunum zerreciklerinin içindeki virüsün solunum yoluyla bulaştığını ifade eden Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Hastanın yakınındaki kişilerin bu havaya solumasıyla burun ve boğazdan giriyor ve solunum yolu epiteline tutunuyor. 12-72 saat arasındaki kuluçka süresi sonrasında kişide hastalığın belirtileri görülüyor” dedi.
Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, akut başlayan belirtileri şöyle sıraladı:
“İlk belirtileri burun kuruması ve karıncalanmadır. En sık rastlanan ve rahatsız eden belirti ise boğaz ağrısı ve boğazda karıncalanma; burun akıntısı, burunda dolgunluk, 2-3 gün içinde artarak devam eden tıkanma ve hapşırma; baş ağrısı; yüzde ve kulaklarda basınç hissi; tat ve koku hissinde azalma; öksürük (yüzde 30 hastada görülür); boğuk ses ve boğuk öksürük (yüzde 20); öksürük sonrası kusma; rahatsızlık hissi ve halsizlik”
Başka hastalıklara da zemin hazırlayabiliyor
Gergedan virüsünün, neden olduğu üst solunum yolu enfeksiyonlarının yanı sıra, hastalığın bitiminde başka hastalıklara da zemin hazırladığı için ayrı bir önemi olduğunu anlatan Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Bu virüs sinüzitin de en sık nedeni. Bununla birlikte, orta kulak iltihabı, kronik bronşit ve KOAH’ın da alevlenmesinde etkili oluyor. Bu sebeple özellikle risk grubundaki kişilerin dikkatli olması gerekiyor” diye konuştu. Bu virüsün her yaşta görülmesine karşın belirtilerin yaşa göre farklılık gösterdiğini dile getiren Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Bir yaşından küçüklerde yüksek ateşe neden olurken okul çağındaki çocuklarda kuru öksürük ve sulu burun akıntısı en sık belirtidir. İleri yaşlarda var olan KOAH hastalığını alevlendirir ve zatürreye neden olabilir” dedi.
Bulaşmasını engellemek için
Gergedan virüs enfeksiyonlarının genellikle hafif olduğunu ve kendi kendine geçtiğini söyleyen Prof. Dr. Sönmezolu, “Tedavi, belirtileri azaltmaya ve hafifletmeye yöneliktir. Ancak çevreye bulaşır ve komplikasyonları önlemeye yönelik tedbirlerin de alınması gerekir. Dolayısıyla hasta mutlaka dinlenmeli, mümkün olduğunca sıvı almaya çalışmalı, hekim kontrolünde antihistaminikler, burun açıcı ilaçlar ve damlalar kullanmalı. Bunun yanı sıra, çevreye bulaşmmasını önlemek için hastanın bulunduğu alan alkol bazlı dezenfektan ile silinmeli, elleri sık sık yıkanmalı, burun ve boğazın kurumasını önlemek için ortamın ısı ve nemi ayarlamalı ve kesinlikte sigara, alkol kullanılmamalı” ifadelerini kullandı.
Ellerinizi sık sık yıkayın
Gergedan virüsünden korunmak için yapılması gerekenler hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Sönmezolu, bunları şöyle sıraladı: “Hasta kişiler ile yakın temastan kaçının. Grip benzeri bir hastalık geçirildiğinde evde istirahat edin. Hastayken, hastalığı bulaştırmamak için mümkün olduğunca diğer insanlarla teması sınırlandırın. Aksırma ve öksürme sırasında burun ve ağzınızı kâğıt ve mendille kapatın. Kullandığınız kağıt mendili çöp kutusuna atın. Ellerinizi sabun ve su ile sık sık yıkayın. Ağız, burun ve gözlerinize kirli ellerle temas etmeyin. Yüzeyleri sık sık temizleyin. Bulunduğunuz alanları havalandırın.”
DHA