Böbrekler, karın üst bölgesinde bulunan ve idrarı oluşturan bir çift uzuvdur. Oluşan idrar üreter ismi verilen iki ince borucuk aracılığıyla idrar kesesine aktarılır. Böbrekler sırtta göğüs kafesinin iki yanında yer alırlar ve güçlü sırt kasları ve alt kaburga kemiklerince dış tesirlere karşı korunurlar. Çevresinde Gerota kılıfı ismi verilen kalınca bir kılıfla kaplı olup ayrıca da üst yüzeyi tıpkı bir elmanın dış kırmızı kabuğu gibi bir çeperle kaplıdır.
Ana arter Aortadan gelen bir damarla kanlanırken, toplayıcı damarı ana toplar damarlara Vena Kava boşalır. Bedende metabolizma sonrası oluşan hasarlı maddeleri ve fazla suyu idrar yoluyla uzaklaştırmak ana görevidir. Bunun yanısıra kan tazyikini tansiyon ayarlamada ve kan üretiminde de rol oynarlar.
Böbrek kanseri genellikle 50-70 yaşları arasında ortaya çıkar. Erkekte bayana göre 2-3 kat daha fazla görülür. Böbrek kanserinin sebebi henüz bütün olarak öğrenilmemektedir. Böbrek kanseri cinslerini iyi mizaçlı ve makûs mizaçlı olmak üzere 2 guruba ayırırız. Böbrekte en sık görülen kitle kolay böbrek kistleridir. Böbrek kisti iyi mizaçlı bir kitle olup kanserden tamamen değişiktir. Çoğu zaman raslantısal olarak ortaya çıkan böbrek kistleri insan yaşamını hiçbir zaman tehdit etmez. Böbrek kisti tespit etilen hastalar afaki yere paniğe kapılırlar ve rehabilitasyon arayışı içine girerler. Hakikatte böbrek kistleri çoğu zaman rehabilitasyonu dahi gerektirmezler, sadece izlemek hemen daima yeterli olur. Böbrek kanseri ise makûs mizaçlı bir kitle olup, böbrek kistlerinin aksine insan yaşamı için tehdit oluşturabilmektedir. Renal hücreli kanser, böbrekte kanı süzen ve idrar oluşturan dokulardan köken alır. Böbrek kanseri geliştikçe çevresinde yer alan lenf bezeleri, karaciğer, kalın barsak ve pankreasa dağılabilir. Bunun yanında, ana urdan kopan ur parçaları vüCudun değişik uzak taraflarına giderek yerleşebilir metastaz.
Böbrek kanserinin öğrenilen tehlike etkenleri:
Sigara
Aile hikayesi
Diet
Yüksek tansiyon
Kiloluluk
Mesleksel tehlike etkenleri: Çelik sanayisi, petrol, kadmiyum, mermi sanayisi çalışanları ve asbestoza maruz kalanlarda böbrek kanseri tehlikeyi çoğalmaktadır.
Işınım
Diyaliz: Kronik böbrek yetmezliği sebebiyle uzun süreli hemodiyaliz programında olan hastalarda böbrek kisti ve böbrek kanseri tehlikeyi daha fazladır.
Genetik: Von Hippel-Lindau hastalığı genetik geçişli bir hastalık olup birliktesi iki taraflı böbrek ve değişik bazı uzuvlarda kanser ortaya çıkması mevzubahisi olabilir. Bu hastalar ve ailesi yakından izlenmelidir.
BULGULARI NELER?
Böbrek kanserleri erken yarıyıllarında sıklıkla rastgele bir bulgu veya şikayet oluşturmaz. Böbrek kanserinin gelişmesi ile beraber bazı bulgular ortaya çıkabilir.Bunlar;
İdrarda kan varlığı, gözle görülebilen kanama veya yalnızca idrar analizinde görülebilen mikroskobik kanama biçiminde olabilir.
Böbrek bölgesinde tetkikte ele gelen kitle
İştahsızlık
Kilo kaybı
Yineleyen ateş
Kesintisiz olabilen yan sızısı
Genel halsizlik ve kendini makûs hissetme
Tansiyon yükselmesi, kan bedellerinde banalin altına inme kansızlık de böbrek kanserlerinde görülebilir.Yukarda bahsedilen bulgular böbrek kanseri dışındaki hastalıklarda da kollanabilir. Bu bulguları olan bireyler doğru teşhis ve rehabilitasyon için en kısa zamanda bir bevliye uzmanına başvurmalıdır.
Ancak unutulmamalıdır ki erken yarıyıl böbrek kanserlerinde hiçbir bulgu olmayabilir. Bu sebeple hekime müracaat etmek için yukarda bahsi geçen bulguların ortaya çıkması beklenmemelidir. Çünkü erken yarıyılda tutulan böbrek kanserlerinin rehabilitasyon galibiyeti ve buna paralel olarak da rehabilitasyon sonrası yaşam süresi çok daha gülümseyici olur.
TANI NASIL KONULMAKTADIR?
Hekiminiz ile görüşmenizde genel sağlık vaziyetiniz hakkında sualler sorulacak, takiben fizik analiz yapılacaktır. Ardından, genel sağlık vaziyetinizi değerlendirmek emeliyle sizden kan ve idrar misalleri alınacaktır. Böbrek ve etraf emeliyle de muhtelif radyolojik muayenelerden yararlanılmaktadır. Bunlar arasında ultrasonografi, İVP, bilgisayarlı tomografi, MRI vb. muayeneler yer alır.
Bir kere böbrek kanseri ön tanısı konulduktan sonra hastalığın yayılım derecesini kavramak emeliyle hekiminiz ek muayeneler isteyebilir.
BÖBREK KANSERLERİNDE REHABİLİTASYON
Böbrek urunun rehabilitasyonu hastanın yaşı, genel sağlık vaziyeti ve kanserin yayılım derecesine safha göre tanımlanır. Böbrek kanserlerinde birinci basamak rehabilitasyon cerrahi usulle mevcut kanserli dokunun tamamen çıkarılmasıdır. Ancak unutulmamalıdır ki cerrahi ile bütün rehabilitasyonun sağlanabilmesinde kanserin derecesi ve safhası çok önemlidir.
Erken tespit etilebilen böbrek kanserlerinde cerrahi ile bütün rehabilitasyon sağlama kaderi oldukça yüksektir. Kanserin safhası, büyüklüğü ve rakamına göre değişmek üzere ya radikal işlem ile böbrek, böbrek üstü bezi ve çevresindeki çeper ve yağ katmanları ile beraber tamamen çıkartılır radikal nefrektomi yada kısmi olarak sadece urun çıkarılması parsiyel nefrektomi mevzubahisi olabilir. Cerrahi teknik cerrah tarafından tanımlanmak üzere sarih işlem yada laparoskopik denilen kapalı usulle olabilir. Kalan böbrek bayağı ise, hastalıklı böbreğin alınması böbrek işlevleri açısından her hangi bir mesele yaratmaz. Cerrahi tekniğe bağlı olmak üzere hasta genellikle operasyondan sonra 3-4 günde sağlık kurumundan çıkarılabilir. Sağlık Kurumundan çıktıktan sonra rahatlıkla bayağı günlük etkinliğe geçilebilir. Çıkarılan misaller histopatoloji usulüyle araştırılır ve urun türü, kişiliği ve yayılım derecesi tanımlanır. Bu, hem tanıyı netleştirir hem de yayılım hakkında bilgi verir. Kanser Gerota kılıfı içinde ise hastaların büyük kısmında başka ek bir rehabilitasyona gerek kalmaz. Şayet ur kılıfın dışına çıkmışsa yada başka yerde de mevcutsa cerrahi sonrası ek bir rehabilitasyon gerekecektir.
Operasyondan sonra hastalığın derecesine göre gerekirse immünoterapi denilen ek bir rehabilitasyon yöntemine müracaat etilebilir.
Biyolojik rehabilitasyon immunoterapi:
Gerçeğinde bedende de natürel olarak üretilen korunma sisteminin silahları olarak nitelendirilebilecek maddelerin Dışarıdan bedene verilmesi suretiyle biyolojik yapının daha iyi kullanılması ve kuvvetlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu maddelerin uygulanması hekim tarafından tanımlanan bir program dahilinde olmaktadır. Yan tesirleri sebebiyle son derece dikkatli ve tecrübeli merkezlerde uygulanması uygundur. Biyolojik rehabilitasyon sırasında hasta yan tesirlerinin izlenebilmesi için çoğu kere sağlık kurumunda kalır. Bu rehabilitasyonlar yan tesir olarak adale sızısı, halsizlik, dikkat kaybı, ateş, kusma ve ishale neden olabilir. Hastalar genelde kendilerini çok bitkin sezerler. Kimilerinde ten dökülmesi olur. Bu problemler çok ciddi olabilir ama rehabilitasyon bitince bu tesirler kaybolur.
Kemik tutulumu olan hastalarda bölgesel ışın rehabilitasyonundan da Radyoterapi yararlanılır. Işınım rehabilitasyonu:
Işınım rehabilitasyonu beden dışındaki radyoaktif bir kaynaktan gelen yüksek enerji kapsayan ışınların kanser hücrelerini öldürmek için kullanılmasına sabreder.
Kemoterapi:
Kemoterapi kanserli hücreleri öldürmek için ilaç kullanılmasıdır. Değişik bir çok kanserde tesirli olmasına karşın böbrek kanserinde çok hudutlu bir tesir gösterir. Buna karşın analistler yeni ilaç ve ilaç kombinasyonlarını sınamaktadırlar.
Hormon rehabilitasyonu:
Hormonlarla hücrenin gelişmesi hakimiyet altına alınmaya çalışılır. Hormon rehabilitasyonu ilerlemiş böbrek kanserlerinde kullanılır.
Usta yakalanması gereken ehemmiyetli bir nokta da böbrek kanserlerinde cerrahi rehabilitasyon sonrası uzun seneler süresince kumpaslı takiplerin hastalığın hakimiyeti açısından ehemmiyetli olduğudur.