En ehemmiyetli sebepleri obezite ve diyabet!
Kalp damar hastalıkları bayanlarda en sık görülen vefat sebebi. Bunun sebebi ise bayanlarda sigara tüketiminin çoğalmasının yanı gizeme obezite ve diyabet gibi bazı hastalıkların aynı zamanda kalp damar sistemini de hedef alıyor olması!
Kalp damar hastalıkları bayanlarda en sık görülen vefat sebebi. 2004 senesinde yapılan araştırmaya göre Avrupada kalp damar hastalıklarından vefat sebebi erkeklerde yüzde 43 oranında görülürken, bu sayı bayanlarda yüzde 53e yükseliyor. Ülkemizde bayanların rastgele bir kalp hastalığına tutulma tehlikeyi de yüzde 6.9 gibi yüksek bir oranda izliyor. Son 20 senede tüm dünyada kalp hastalığı tehlikeyi eksilmekle birlikte, premenopozal başka bir deyişle menopoz evveli bayanlarda kalp hastalığı tehlikeyi çoğalıyor. Bu çoğalışın en sık görülen sebebi ise genç bayanlarda sigara tüketiminin çoğalması. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nalan Karadağ, günümüzde obezite ve diyabet gibi bazı hastalıkların da bayanların kalp damar sistemini hedef aldıklarına dikkat sürükleyerek, bunları şöyle sıralıyor:
1. Obezite
Ülkemizde bayanların yüzde 30unun muzdarip olduğu obezite, tip 2 diyabetin yanı gizeme dünyada vefatların en ehemmiyetli sebebi olan kalp damar sistemi için de çok ehemmiyetli bir tehlike etkeni. Çağımızın ciddi bir sağlık meseleyi olan obezite; kalp damar sistemiyle alakalı olarak hipertansiyon, kalp krizi ve öbür damar hastalıklarının büyümesine neden oluyor. Yapılan araştırmalara göre; kilolu bayanlarda kalp hastalığından vefat tehlikeyi cılız olanlara göre 4 kat fazla.
2. Tip 2 diyabet
Kandaki şeker seviyesinin yüksek olması damar içinde yer alan endotel isimli gözetici tabakayı bozarak damarın yapısını negatif istikamette etkiliyor ve kireçlenmesine yol açıyor. Damar duvarındaki kireçlenme sonucunda da ateroskleroz, başka bir deyişle damar sertleşmesi meseleyi ortaya çıkıyor. Bu gidişat da kalp yetmezliği, hatta ani vefatlar ile sonuçlanabiliyor. Diyabet hastası bayanların kalp damar hastalığına tutulma tehlikeleri 4-5 kat daha fazla oluyor. Bu sebeple bayanların menopoza girdikten sonra senelik kalp hakimiyetlerini yaptırmaları hayatsal ehemmiyet taşıyor.
3. Hipertansiyon
Hipertansiyon, bayanlarda kalp damar hastalığının yanı gizeme inme ve kalp eksikliğinin de en sık görülen sebebi. Doğum hakimiyet hapı kullanan bayanlarda bu tehlikeyi daha da çoğalıyor. Hipertansiyon sıklığı 55 yaş üstünde bayanlarda çok daha fazla oluyor. Avrupa da birçok merkezin katılımı ile yapılan INTERHEART çalışmasında hipertansiyonun kalp hastalığına katkısı yüzde 36 olarak hesaplandı. Özetle hipertansiyon yasaklandığı takdirde kalp hastalığı tehlikeyi bu oranda azalabiliyor.
4. Yüksek kolesterol
ABDde yapılan istatistiklere göre bayanların yüzde 48inin kolesterol seviyeleri yüksek. 20-50 yaş grubundaki bayanların kolesterol seviyeleri erkeklere göre daha iyi olmakla birlikte menopoz sonrasında süratle yükselmeye başlıyor. Düşük HDL iyi mizaçlı kolesterol seviyeyi ve yüksek trigliserit oranları bayanlarda çok daha ehemmiyetli oluyor. Bilinen kalp damar hastası olan bayanlarda kolesterol düşürücü rehabilitasyon kalp krizi tehlikesini eksiltiyor.
5. Bunalım
Son senelerde kronik ve ani stresin kalp hastalığı gelişiminde ehemmiyetli olduğu ortaya kondu. Bu gidişat bayanlarda daha belirgin oluyor. Bunalım, günlük stres ve ciddi stresler kalp hastalığı tehlikesini erkeklerde 2,6 kat artırırken bu oran bayanlarda 3,5 kat oluyor.
6. Polikistik Over Belirtiyi:
Her 100 bayandan 10-15inde görülen polikistik over belirtiyi obezite ve şeker hastalığına meyille birlikte menopoz sonrası kalp hastalığı riskini çoğaldırıyor. Bunun sebebi ise çoğalmış erkeklik hormonu testosteron yüksekliği ve tansiyon ile şeker yüksekliğinin de sık olması.
—–KUTU BALAKASI—-
Günde 1 adet sigara bile tehlikeyi artırıyor
Sigara 50 yaş altı bayanlarda kalp hastalığının en sık görülen sebebi. Günlük içilen toplam sigara rakamı ile kalp krizi tehlikeyi doğru orantılı oluyor. Günde 1-5 sigara bile tehlikeyi artırıyor. Pasif sigara içiciliği de bayanlarda kalp hastalığı tehlikesini yüzde 24 arttırıyor. Sigarayı bıraktıktan sonra aylar içinde kalp hastalığı tehlikeyi eksiliyor, 5-10 sene içinde tehlike sıfırlanıyor.
Belirtilerin silik olması tanıyı geciktiriyor
Bayanlarda kalp hastalıklarının sıklığı genel olarak erkeklere göre daha az görülmekle birlikte başvuru sırasında belirtilerin çok silik olması hem tanıda gecikmelere, hem de rehabilitasyon noksanlıklarına neden oluyor. Bunun sonucunda da kalp hastalığı bayanlarda erkeklere göre daha fazla vefat ve hayat niteliğinde eksilmeye yol açıyor.
Kalbinizi gözetmenin püf noktaları
Sadece sağlıklı yaşayarak kalp hastalığı tehlikesini yüzde 82 oranında düşürmek muhtemel. Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nalan Karadağ alınabilecek basit ihtiyatları şöyle sıraladı:
Sağlıklı beslenin: Günlük toplam yağ ve kalori alımını eksiltin. Bunun için çoklu doymamış yağlar kullanın. Bütün hububatlı besinler, kurubaklagil, meyve ve sebzeden zengin beslenin. Arıtılmış şeker, tuz ve un tüketimini de eksiltin.
Hareket edin: Haftanın çoğu günü 30-60 dakika hareket edin. Bunun için yürüyüş yapın, hafif tempoda koşun veya suratın. Ek olarak hafif ağırlık hareketleri yapmanız da takviyeci olabilir. Gün içinde zamanınız kısıtlıysa egzersizinizi 10-15 dakikalık vakitler halinde bcan vererek de yapabilirsiniz.
İdeal kiloda kalın: Beden Kitle İndeksinizi
Sigarayı bırakın: Bu hasarlı alışkanlığınızdan bırakmanız kısa ve uzun vadede kalp damar hastalıkları tehlikesini belirgin olarak azaltacaktı
r—–kutu balakası—-