Ağrı Hastası değerlendirilirken, hastanın cinsiyeti özellik arzetmektedir. Bayanlarda ağrı değerlendirmesi farklı bakış açıları ile daha yeterli sonuçlar alınmasını sağlayacaktır.
BAYANLARDA SÜREGELEN (KRONİK) AĞRILAR
Bayan ve erkeklerin, farklı hastalık tecrübelerine sahip olduğu araştırmalarla ortaya konmuştur. Bunun temelini biyolojik, ruhsal ve sosyolojik faktörler oluşturmakladır. Ağrının algılanması, iletilmesi ve hissedilmesi bakımından her iki cins ortasındaki farklılığa beyindeki; kimyasal, metabolik, fizikî ve hormonal değişiklikler yol açmaktadır.
Ağrılar karşısında erkek ve bayan farklı toplumsal rol nedeniyle farklı tavır izlerler. Bayanlar ağrılarını ince detaylarına kadar anlatırken, erkekler ise ağrılarını anlatmaktan çekinirler. Bayan ve erkeğin toplumda kendilerinden beklenen farklı toplumsal rolleri vardır. Cinsiyetle ilgili farklı toplumsal beklentiler ağrılı uyarana verilen yanıtı da belirler.
Birçok ömür biçimi nedeniyle oluşan kronik(süregelen) hastalıklar bayanlarda daha sıktır. Sonuç olarak; bayanlarda erkeklere oranla şiddetli, sık aralıklı ve uzun vadeli ağrılı şikayetler, hastalıklar daha sık görülmektedir. Karın ağrıları, iskelet-kas sistemine ilişkin ağrılar ve baş ağrıları bayanlarda daha yaygındır.
Erken devirde laboratuar bilgilerinde bir bozukluk saptanamadığı durumlarda, tabipler; bayanların daha fazla duygusal oynamalarının olduğuna ve psikosomatik hastalıklarının yaygın olduğuna inanırlar. Sonuçtabayanların ağrıları sıklıkla ruhsal olarak kıymetlendirilerek antidepresan tedaviler başlanır.Psikosomatik-antidepresan ilaçlar bayanların ağrılarını dindirmekte daha fazla kullanılır. Lakin doktorların bu tavrı bilhassa bayan hastaların ağrılarına yanlışlı yaklaşımda bulunmalarına neden olmaktadır.
Bayanların birden fazla menstürasyon, ovülasyon, gebelik ve doğum ağrısı üzere hastalık olmayan nedenlere ilişkin ağrı tecrübelerine sahiptir. Menstrüasyon ağrısı bayanların ağrı tecrübesinde çok kıymetlidir. Menstrüel ağrısı olan bayanların %33' ü orta şiddette, % 32'si şiddetli ve %14' ünün dayanılmaz şiddette ağrıları vardır. Mestrüasyon ağrısı, bedenin tamamının bir problemidir, bu şikayet; bayan güç sisteminin tam olarak istikrarda olmadığının birinci göstergesidir.Bayan güç sistemin temelini oluşturan hormonal sistemde bir dengesizliğe işaret etmektedir.
Bayan güç sisteminde beden işlevlerini denetim eden organlar, bir çok durumda dengeyi korumak için birbirleri ile birlikte çalışırlar. Günlük kimyasal, fizikî, toplumsal ve yaşamsal gerilimler; bir bütün olarak çalışan hormonal sistemi direkt tesirler, istikrarını bozar. Hipotalamus, hipofiz, troid, böbrek üstü bezi, yumurtalıklar ve rahim bu hormonal sistemi istikrarda tutmak için birlikte çalışmaktadır. Tiroid(guatr)/rahim ilişkisi ile ilgili bilgiler, bayan bedeninde bu organların bir arada çalışarak vücudu dengelediklerini göstermiştir. Tiroid sorunu yaşayan bir bayanın kesinlikle rahiminde bir dengesizlik kelam mevzusudur. Rahim, birçok hormon için gaye organ durumundadır. Amaçta yani rahimde, oluşan bir dengesizlik tüm bedende bir dengesizliğe neden olur. Bu nedenle rahim alınması, kanama değişiklikleri ve menapozda tüm bedende değişiklikler ve şikayetler ortaya çıkar. Bu bilgiler, bayan vücudunda rastgele bir yerde yapılan bir ameliyatın, bedenin başka taraflarını nasıl hasta edebildiğini ve açıklanamayan şikayetlere neden olduğuna karşılık olmuştur.
Bayan vücudunda bir ameliyat yapıldığında, kadınlık organlarının ahengi bundan çok etkilenir. Tekrar yeni ameliyatların yapılmasına neden olacak şikayetler ortaya çıkar. Tüm bunların nedeni bedenin hormonal istikrarındaki bozukluk ve rahimdeki dengesizliktir.Bayanlarda gelişen; alt karın, kasık, bel, bacak ve kalça ağrılarında temel sorun rahimdeki fark edilmeyen yada ilgilenilmeyen dengesizliklerdir.
Hormonlar işleri bittikten sonra karaciğer tarafından tutulup yıkılarak tekrar üretime verilmektedir. Karaciğer kâfi işlev gösteremediği durumlarda da emsal hormonal dengesizliklere neden olunmaktadır.Karaciğer yetersizliklerinde de hormonal dengesizlikler sonucu çeşitli ağrılı şikayetler oluşmaktadır.
Bayanlarda menstrüasyon dengesizliği ve ağrıya neden olan kıymetli hormonlardan ikisi, estrojen ve progesterondur. Mestrüasyon periyotlarında bayanlar hormonal dengesizliklere bağlı olarak ruhsal gelgitlere maruz kalabilirler. Yükselen estrojen düzeyleri bayanlarda yeme isteğini tetikleyerek yeni rahatsızlıklara taban hazırlar. Diyet, ömür biçimi ve etraf faktörleri denetim altına alındığında, yumurtalık, rahim ve tiroid üzere bayan güç sistemi organları daha az sorun çıkarmaktadır. Bu dengesizlik devirlerinde yiyeceklere dikkat edilmez, yapay hormon içeren hayvansal besinler (süt, peynir, yumurta, et) fazla tüketilirse, bayan güç sistemi daha fazla bozulacaktır. Bu nedenle bilhassa bayanların yapay hormonlardan uzak durması mutlak gereklidir.
Bayan güç sistemindeki dengesizlikler sıklıkla ağrı olarak ortay çıkmaktadır. Bu durumda hastalık belirtisi olarak başlayan, bayanlardaki ağrılar, vaktinde ve hakikat olarak tedavi edilmeyerek süregelen kronik hastalıklara, organ kayıplarına neden olmaktadır. Bu nedenlerle bayanlarda süregelen hastalıklar da sık rastlanmaktadır.
BAYANLARA ÖZEL AĞRI NEDENLERİ
Son yıllarda ağrı bilimi araştırmalarında cinsiyet farklılıklarının ehemmiyeti artmıştır. Bilhassa bayanların güç sistemlerinin karmaşık ve özel yapısı, bu hastalara daha özel bilgilerle yaklaşılması gereğini ortaya koymuştur. Bayanlarda yaygın olarak görülen ve cinsiyet farklılıklarından kaynaklanan en önemli ağrılı hastalıkları özetleyecek olursak:
1.Adet Öncesi Sendromu ( PMS : PreMestrüel Sendrom)
a.PMS-Tip A Anksiyete (huzursuzluk, huysuzluk)
b.PMS-Tip C Yiyeceklere Hasret (iştah artışı)
c.PMS-Tip H Hidrasyon (Şişme, ödem)
d.PMS-Tip D Depresyon (mutsuzluk, keyifsizlik)
2.Ağrılı Adet Görme (Dismenore) ve/veya Adet Ortası Ağrısı (Mıttelschemerz)
3.Artık Yumurtalık Dokusu Sendromu : Bayan Hastalıkları ve Dogum Operasyonları Sonrası Ağrı Sendromu
4.Belirgin Bir Nedeni Olmayan Kronik Pelvik Ağrı
5.Rahimin Geriye Yanlışsız Olması- UterusRetroversiyonu-Ağrılı Cinsel Bağlantı (Disparönia)
6.Tekrarlayıcı Ağrılı İşlevsel Yumurtalık Kistleri
7.Rahim Duvar Hücrelerinin Farklı Yerlerde de Bulunması Endometriozis
8.PosteriorParametrit
9.Tüberküloz salpenjit
10.Psikolojik Kaynaklı Rektal, Perinaeal ve Genital Ağrı
1. Adet Öncesi Sendromu ( PMS : PreMestrüel Sendrom)
PMS bedenin tamamının bir problemidir. Bayanlarda, bedeninin bütününün sıhhati, kadınlık sisteminin sıhhatine direkt bağlıdır. PMS' nin nedeni; bedenin hormonal sistemindeki ve rahimdeki dengesizlik olabilir. Öbür nedenler ise; hormonal sistemi etkileyen, bedenin öbür uzak bir yerindeki öteki bir organsal sorun, bir ameliyat bölgesi yada duygusal bir yaralanma olabilir. Hormonal dengesizlikler çoğunlukla PMS ve öteki adet düzensizliklerini başlatmaktadır.
Çok daima gerilim durumlarında böbrek üstü bezi ağır adrenalin üretimine mecbur kalır. Bu durumda tüm hormonal sistem istikrarı bozulmaktadır. Karaciğer gereğince işlev göremez ise salgılanan hormonlar gereğince ortamdan yıkılarak uzaklaştırılamaz. Bu durumda hormonal dengesizlikler baş göstermektedir. Sentetik hormon içeren hayvansal gıdaların(yumurta dahil) ve mevsim dışı bitkisel besinlerin ağır tüketilmesi de hormonal dengesizliklere neden olmaktadır.
Duygusal neden olarak çoğunlukla, çocukluk çağında cinsel istismara uğramış olma sıklıkla karşılaşılan bir meseledir. Şuurlu zihin, farkında olmasa da bu istismar tecrübesini bedenlerinde, bilhassa kadınlık organlarında gizlemektedir.
Organsal problemlerin biyolojik çözümlenmesi, fizikî istismarın ruhsal dayanak ile yüzeye çıkarılıp yok edilebilmesi sağlanabilmektedir. PMS tedavisi, vücudun bütünsel olarak kıymetlendirilmesi sonucu düzenlenecek bütünsel beden tedavileri ile gerçekleştirilmelidir.
Prof Dr. Guy Abraham'ın araştırmalarına nazaran PMS aşağıdaki tiplerde tanımlanmıştır.
a. PMS-Tip A Anksiyete (huzursuzluk, huysuzluk):Çok kaygı, kasvet, alınganlık, kırılganlık, güvensizlik üzere ruhsal değişiklikler bu tip PMS' nin özellikleridir. Çeşitli minarel eksiklikleri durumunda beden bu minarellere benzerliği nedeniyle rafine tuz (NaCl) tüketimi ile bu eksiklikleri tamamlamaya çalışır. Rafine tuz, beyin ve başka beden organlarında su tutulmasına neden olmaktadır. Bu durum A tipi PMS li bayanlarda adet devrinde anksiyete ve öbür ruhsal değişikliklere neden olmaktadır. Bunun için rafine tuz içeriği yüksek besinlerden yani; hazır çorba üzere işlenmiş yemeklerden ve işlenmiş süt eserlerinden uzak durulmalıdır.
Bu hastalarda, bütünsel kıymetlendirme yapılarak uygulanacaknöralterapi teşebbüslerive kinezyolojik muayene ile tespit edilen besin destekleri süratli düzelmeleri sağlayacaktır. Besin desteği olarak; krom, çinko üzere mineraller, bilhassa B kompleks (B6, B12) ve öbür belirlenmiş vitamin destekleri değerli takviye sağlayacaktır.
b. PMS-Tip C Yiyeceklere Hasret (iştah artışı) :Bir çok bayan, adetlerine bir hafta on gün kala, yemeklere çok istek duyarlar. Bilhassa, PMS-Tip C hastaları tatlı ve şekere karşı karşı konulmaz bir istek duyarlar. Bunun temelinde hormonal bir dengesizlik örneği olarak hipoglisemiye (kan şeker düşmesi) yatkınlık vardır. Kan şekeri düşmesi, bir tıp hormonal istikrar bozukluğu olup şiddeti artan başağrısına neden olabilmektedir. Bu hastalarda sıklıkla kan bedeli düşüklüklerine yani, kansızlığa rastlanmaktadır.
PMS-Tip C' de, bütünsel kıymetlendirme yapılarak uygulanacaknöralterapi teşebbüslerive özel (kinezyolojik) muayene teknikleri ile tespit edilecek besin destekleri süratli düzelmeleri sağlayacaktır. Besin desteği olarak; magnezyum yüklü, demir, krom, çinko üzere minerallerin alınması, bol ölçülerde bilhassa yeşil taze mevsim sebzelerinin az pişirilmiş yahut çiğ olarak tüketilmesi değerli dayanak sağlayacaktır.
c. PMS-Tip H Hidrasyon (Şişme, ödem) :Bu tip bayanlar adet öncesi devirde, genel şişiliklik hissederler ve bu durumdan şikayetçidirler. Bu bayanların bedeni başkalarından daha kolay şişer ve enflamasyona maruz kalır, iltihaplanır. Kimilerinde, bariz kırmızı lekeli yanaklar ve boyun tiroid bölgesinde, kızarıklıklar oluşmaktadır. Kimilerinde ise ağrılı gergin kaslar, kas tutulmaları ve kasın su tutması durumu yaşarlar.
PMS Tip H bayanlarında, çeşitli besinlere karşı hassaslığın, alerjinin bu şişme durumundan sorumlu olduğu kanıtlanmıştır. Bir gecede yahut kısa müddette, 1-3 kilo üzere önemli kilo artışları ile karşılaşılabilmektedir. Şişlikler birçok vakit ayak bileklerinde ve ellerde olmakta, birlikte tüm eklemlerde ağrılar ve sertleşmeler görülmektedir. Bilhassa ayaktaki şişlik bölgelerine parmakla bastırıldığında, ciltte çukurluk kalan bir durum oluşmaktadır.
H tipi bayanlarda, besin hassaslığı (alerjisi) gelişmiş besinlerin belirlenmesi ve bunların beslenme rejimlerinden çıkarılması bedendeki şişme ve enflamasyonu, iltihaplanmayı durdurmaktadır. Besin hassaslığını kinezyoljojik olarak ve özel testlerle(bkz. Kronik ağrılı hastalıklar ve besin duyarlılığı) belirlemek mümkündür. Besinlerin seçilerek yenmesi, tuz kısıtlaması uygulamaları şişmeleri denetim altına almaktadır. Bunun için tuz içeriği yüksek besinlerden yani; hazır çorba üzere işlenmiş yemeklerden ve işlenmiş süt eserlerinden uzak durulmalıdır.
Bu bayanların yeniden, kafein içeren besinlerden ve kahve çeşitlerinden uzak durmalarında fayda vardır. Kahve dışında kafein içeren, çaylar, çeşitli soğuk içecekler ve ilaçlardan (Geralgine K v.s.) uzak durulmalıdır. Bu eserler bedende daha fazla enflamasyon, iltihaplanmaya ve şişliğe neden olurlar. Ayrıyeten kafein, hormon üretimini berbat istikamette etkileyerek, hormonal bozukluklara neden olur. Bu bayanların sigara tüketmeleri sakıncalıdır, öteki bayanlara oranla daha şiddetli etkilenmelere yol açmaktadır. Bunlarda sigara, hücre oksijen tüketimini arttırarak beden ısısını daha fazla yükseltmektedir.
Bu küme içindeki bayanların, B kompleks vitaminler, magnezyum dayanağı almalarında yarar vardır. Kısa müddetlerde kullanılmak üzere doğal idrar söktürücü, bitkisel eserler (maydanoz suyu, kereviz, ayı üzümü v.b.) kullanılması önerilebilir. Ayrıyeten, bu bayanların beslenme rejimleri, omega 3, 6, 9 yağ asitlerini içermelidir. Bu yag asitleri, keten tohumu yağı, üzüm çekirdeği yağında çokça bulunmakla birlikte, bu yağlar ısıtılmadan salatalarda yahut direk olarak kullanılmalıdır.
d. PMS-Tip D Depresyon (mutsuzluk, keyifsizlik) :Bu kümedeki bayanlarda çok ruh hali değişiklikleri yaşanmaktadır. Bu davranış, olağan vakitte duygusal bir reaksiyon oluşturmayacak durumlar karşısında, ağır reaksiyon gösterilmesi durumudur. Depresyon, bedende çok progesteron hormonu birikmesi sonucu gelişmektedir. Depresyonun başka bir nedeni bedende ağır metal (kurşun) birikmesi olabilmektedir. Ek belirtiler sonluluk, unutkanlık, sık uyanma üzere uyku bozuklukları ve bacakta kollarda uyuşmalardır. Kol ve bacakta görülen uyuşmalar, önemli hareket kısıtlılıklarına neden olabilmektedir. Bu durumlarda, çeşitli radyolojik sinema görüntülemeleri yapılarak bel fıtığı, boyun fıtığı üzere teşhislere yönelinmekte, hastaların gereksiz yere ameliyat olmalarına neden olunmaktadır.Hatta bu hastalara bu nedenlerle bir çok bel ve boyun fıtığı ameliyatı sonrası çeşitli vidalama ve protez ameliyatları yapılarak daha içinden çıkılmaz durumlar oluşturulmaktadır. Meğer bel fıtığı erkeklerde daha fazla görülmekte iken kimi hastanelerde daha fazla bayan, bel fıtığı ameliyatı olmak durumunda kalmaktadır.
Bu küme içindeki bayanların, bozuk ruhsal durumları tetikleyen rafine şeker ve öteki işlenmiş karbonhidratlardan uzak durması gerekmektedir. Kahve, hazır meşrubatlar ve alkol üzere kuvvetli ikazcılardan önemli ziyan görürler, korunmaları gerekir. Bilhassa regl devirlerinin yaklaştığı depresyonlu periyotlarında her türlü baharatlı yiyeceklerden uzak durup, mevsim meyve – zerzevatları ve tahıllarla beslenmelerinde fayda vardır.
Bu küme bayanların tedavilerinde, B ve E vitaminleri, magnezyum, çinko üzere minareler ve belirlenmiş amino asitler(Thyrosine, L- Phenylalanin, L-Glutamin v.b.) yararlı olacaktır. Sakinleştirici olarak papatya çayı v.b. bitki çayları tercih edilebilir.
Her tip PMS (Adet Öncesi Sendromu) için, nöralterapi, akupunktur, kinezyoloji, fitoterapi, istikrarlı beslenme üzere Tamamlayıcı Tıp uygulamaları tedaviyi sağlayacaktır. PMS den rahatsız bayanların kinezyolojik muayenelerinde ve vegatest sonuçlarında saptanan bozukluklara yönelik, diyet, vitamin, minarel, amino asit tamamlayıcıların kullanılması, nöralterapi ve mikro akupunktur formülleri ile beden dengelenmesinin sağlanması başarılı bir biçimde yapılabilmektedir. Eğitimlerini aldığımız bu uygulamalar ağrı merkezimiz bünyesinde muvaffakiyet ile uygulanan yollardır.
2. Dismenore (Ağrılı Adet Görme)
İki çeşit dismenore vardır: Primer dismenore ve sekonder dismenore.
Primer dismenorede ağrı rastgele belirlenen yapısal bir nedene bağlı değildir.
Sekonder dismenorede yapısal organik anomali ile birlikte ağrılar vardır.
Dismenorenin sıklığı epey fazladır ve ilgili çalışmalar farklılık göstermektedir. Bir çalışmada 19 yaşındaki kızların %72'sinde dismenore olduğu gösterilmiştir.
2-A. Primer Dismenore (Birincil Ağrılı Adet Görme)
Birincil dismenorede yapısal bir bozukluk yoktur. Ekseriyetle birinci adetten birkaç ay sonra başlar, birkaç yıl sürer. Ağrı ekseriyetle kolik üslubunda ve hafiftir. Günlük aktiviteleri engellendiği vakit ağrı şiddetli olarak nitelendirilir. Birçoklarında, ağrı menstrüasyondan yarım gün evvel başlar, bir günden az sürer. Adet ile birlikte ya da iki gün evvel başlayıp en fazla iki gün daha uzun sürebilen ağrı devirleri vardır. % 25 hastada adetten bağımsız devamlı nitelikte bir ağrı gelişmektedir. Ağrı çoklukla simetrik olarak pelviste, leğen kemiği etrafında ve alt karında gelişir.
Artta uyluk bölgesine, kalçalara, alt bele, sırta, yayılır ve % 25 hastada devamlı (süregelen-kronik) niteliktedir. Bel, kalça, bacak ağrısı ön planda olduğunda, bu şikayetlerle bel fıtığı yahut kalça kemiği eklemi ağrıları ile karıştırılır. Yapılan MR üzere radyolojik görüntüleme metotlarındaki yalancı müspet disk fıtığı manzaraları ile irtibat kurularak operasyonlar bile yapılabilmektedir. Kalçaya yansıyan ağrılar, leğen kemiği (sakroiliak) eklemindeki radyolojik imajlardaki aldatıcı değişikler nedeniyle, sakroileit, ankilozan spondilit üzere romatolojik hastalıklar lehine teşhisler konulabilmektedir.
Primer dismenore ağır ise bulantı, kusma, ishal olabilir. Günlük aktiviteyi sınırlayarak işten, okuldan başka kalmaya yol açabilir, birkaç yıl içinde bizatihi kaybolabilir. Lakin 10 hastanın 8'inde birinci doğumdan sonra kaybolur.
Klasik tıp tam nedeni saptamamış olmakla birlikte, ağrının rahim boynu gerginliği artışına, olağan menstrüel gevşemenin olmamasına, kan akımında süreksiz bir tıkanma bulunmasına ve bunlarla birlikte artmış prostaglandin sentezine bağlı olabileceğini düşünmektedir. Bu nedenle, tedavi edici usuller yerine yalnızca, ağrı kesicileri kullanmaktadır. Ağır hadiselerde, ağrı denetimi için doğum denetim ilaçları kullanılmaktadır. Lakin kâfi ağrı tedavisi sağlanamamakta, yalnızca süreksiz olarak ağrı bir ölçü azaltılabilmektedir.
Çağdaş yaklaşımlar, bu hastalarda hormonal dengesizlik olduğunu, hormon seviyeleri olağan olsa bile horman kalitesinde yahut hormon amaç organındaki (rahim) hormon reseptörlerinde bir dengesizliğin olduğunu belirlemiştir. Bu hastalarda bu bozukluklar, özel muayene sistemleri (kinezyolojik) ve gelişmiş testlerle(Vegatest) saptanabilmektedir. Bilhassa tiroid bezi ile münasebeti olan rahim reseptör dengesizlikleri gözden kaçırılmamalıdır. Hastaların endokrin-hormonal hastalık kıssaları ve tiroid hormonları kesinlikle gözden geçirilmelidir.
Bu hastalarda, bütünsel yaklaşımla yapılacak özel muayene yöntemleri(kinezyolji) ve özel testlerle(vegatest) hormonal dengesizlik nedenleri saptanabilir. Teşhisin mutlaklaşması sonucu medikal tedaviler, nöralterapik girişimsel ağrı tedavileri ve tamamlayıcı fitoterapik tedaviler kalıcı güzelleşmeyi sağlayabilmektedir.
2-B. Sekonder Dismenore (İkincil Ağrılı Adet Görme)
Ağrı bir nedene bağlı ise ikincil dismenore olarak isimlendirilir. Ağrı pelviste, uylukta, kalçalarda, alt bel bölgesinde hissedilebilir. Ağrı endometriozis, adenomiyozis, submukozfibroidler ve çeşitli obstrüktif dismenore nedeniyle olur ve sıklıkla tek taraflıdır. Bu hastalarda, birtakım devirlerde şiddetlenen bel, kalça ve bacak ağrıları tek taraflı olup, dismenore düşünülmediğinde; yapılan MR üzere radyolojik görüntüleme usullerindeki yalancı olumlu disk fıtığı imajları ile temas kurularak gerekmeyen operasyonlar bile yapılabilmektedir. Kalçaya yansıyan ağrılar, leğen kemiği (sakroiliak) eklemindeki radyolojik manzaralardaki aldatıcı değişikler nedeniyle, sakroileit, ankilozan spondilit üzere romatolojik hastalıklar lehine teşhisler konulabilmekte ve uzun periyot kimyasal ilaç tedavileri yapılabilmektedir.
a)Endometriozis
En sık rastlanan semptom, adet periyotlarında ağrı artışı ya da daima seyreden adet ağrısı gibisi ağrıdır. Ağrı tüm adet boyunca, kimi vakit da bir gün daha fazla sürer. Rahim dokusundan birtakım hücrelerin uterus dışı bölgelerde yerleşmesi durumudur. Nedene yönelik tedaviler uygulanır. Ağrı tedavisinde organik hormon üzere davranan fitoterapik tedaviler başarılı sonuçlar vermektedir. Tekrar bütünsel yaklaşımla hormonal düzensizliklerin nöralterapi ile dengelenmesi başarılı sonuçlar vermektedir.
b)Adenomiyozis
Rahim yüzey dokularının küçük adacıklar halinde rahim kas katmanında bulunmasına adenomiyozis ya da endometriozis interna denir. En sık rastlanan şikayetler kanama bozuklukları ve pelvik ağrıdır. Adetler ekseriyetle şiddetli ağrı ile seyreder ve hasta aktivitelerden mahrum kalabilir. Adenomiyozis sıklıkla kısırlığa yol açar.
Ağrı ve olağandışı kanama menopozdan sonra kaybolur. Lakin hastalar ekseriyetle bu nedenlerle menopoz öncesi histerektomi (rahimin operasyonla alınması) olmak zorunda kalırlar.
Girişimsel nöralterapik ağrı tedavileri ile pelvik lenfatik-venöz kan akımı düzeltilmeleri sonucu ağrı tedavisi mümkün olmaktadır. Bilhassa hormonal dengesizliğin doğal fitoterapik medikal eserlerle tedavileri sağlandığında, nöralterapik girişimsel tedavilerle ağrı denetimi başka şikayetlerde kalıcı olarak düzelme sağlanabilmektedir. Yalnızca dirençli ağrı ve kanama şikayeti olan hastalarda uygulanan operesyonlar, daha sonra önemli bel, kalça, bacak uyuşması ve ağrısı üzere öbür problemlere yol açmaktadır.
c)Fibroidler
Rahim kas yapısından, rahim boşluğuna hakikat uzanmış olduklarında, ya da rahim azgını kapadıklarında kolik şekilde ağrıya neden olurlar. Nadiren görülür, cerrahi olarak tedavi edilirler.
d)Tıkanmaya Bağlı Dismenore (Tıkanma Adet Ağrısı)
Adet kan akımı doğumsal ya da edinsel olarak tıkandığında oluşan ikincil dismenore, tıkanmaya bağlı dismenore olarak tanımlanır.
Doğumsal olanda ağrı çoklukla adet başlamasından birkaç ay sonra, vajina ya da rahmi gerginleştirecek kadar kan biriktiğinde ortaya çıkar. Kızlık zarı tam kapalı olduğunda vajinada menstrüel kan birikmesi ile adet kanı gelmeden ağrılı adet durumu oluşur. Çift rahim varlığında birinde sıvı birikimi olduğunda menstrüel ağrı tek taraflı seyreder.
Çeşitli doğumsal anomaliler ikincil dismenoreye yol açabilir. Edinsel formlar ise rahim ağzının çıkarılması (serviks amputasyonu), elektrokoter ya da konizasyon uygulamaları üzere cerrahi sonrası yapışıklıklarla ortaya çıkar. Teşhis hastalığın öyküsü ve klinik muayeneye bağlı olarak konabilir.
2-C. Ruhsal Kaynaklı Dismenore
Bu kümede incelenen dismenorelerin abartıldığı kadar sık olmadığı gözlenmiştir. Organik rastgele bir neden bulunmadığında ve ruhsal değerlendirmede şahısta nörotik yapı ya da öteki bir ruhsal kaynak bulunduğunda teşhis ruhsal kaynaklı dismenore olarak konur.
Bu hastaların özel muayene (kinezyolojik) yolları ile teşhis ve tedavileri mümkün olmaktadır. Temelde yatan bozukluk hormonal dengesizlik oldugunda; fitoterapik medikal tedavilerle bir arada nöralterapi uygulamaları güzelleşmeye katkı sağlayacaktır.
2-D. Adet Ortası Ağrısı (Mıttelschemerz)
Adet devri ortası ağrısı yumurtlama günlerinde ağrı ile seyreder. Ağrı tıpkı yahut değişen taraf pelvis kemiği üzerinde oluşabileceği üzere tüm alt karında hissedilebilir. Hastalık kendisini yumurtlama sırasında tekrarlayıcı ağrı olarak aşikâr eder. Ağrı birkaç saat ile bir iki gün ortasında, kimi vakit da dört güne kadar sürebilir. Şiddetli formu karın içi kanama ile bir arada olduğunda, alt karında hassasiyet saptanır. Olgunlaşmakta olan yumurtanın, yumurtalık, kanal duvar ya da adale katmanının kasılmalarının yarattığı adale gerginliği artışı sorumlu tutulmaktadır. Ayrıyeten nadiren endometriozis odağına bağlı olarak da gelişebilir.
Hafif formda analjezikler kafidir. Ağrı östroprogesteron içeren ilaçlar ile engellenebilir. Şiddetli formlarda karın içi kanama da eşlik ediyorsa, girişimsel laparoskopi gerekebilir.
Süregelen hale gelmiş bu çeşit ağrılı durumlar, hormonal dengesizlik nedeniyle olabilmektedir. Bu hastalarda özel kinezyolojik muayene metodları sonucu, fitotrapik hormon tedavileri ve nöralterapik bütünsel yaklaşımla değerlendirlerek yapılacak girişimsel ağrı tedavileri kalıcı güzelleşmeler sağlanabilmektedir.
3. Artık Yumurtalık Dokusu Sendromu : Bayan Hastalıkları ve Dogum Operasyonları Sonrası Ağrı Sendromu
Sezaryan, rahim ve/veya yumurtalıkların alınması operasyonları sonucu rahim skar(nedbe) dokusunda yahut etrafta kalan kesilmiş organ-dokulara bağlı oluşan ağrılı durumlar “Artık Yumurtalık Doku Sendromu” olarak isimlendirilir. Klasik tıp prosedürleri bu hastalarda, tedavi olarak cerrahi teşebbüs önererek kalan yumurtalık ve skar dokusunun dikkatli olarak çıkarılmasını önermektedir. Lakin bu cerrahi teşebbüslerle ağrı tedavisi sağlanamamaktadır.
Bayan hastalıkları ve doğum nedeniyle operasyona maruz kalan bayanların, daha sonra bir çok hastalıklar (guatr, safra kesesi, bel fıtığı, kalça, diz, hemoroid, fissür v.s.) nedeniyle peşpeşe ameliyat olmak zorunda kalması sonucu, araştırmalar derinleştirilmiştir. Son gelişmeler; yapılmış operasyonun nedbe-skar dokusunun Bozucu alan oluşturduğu istikametindedir. Bir çok hormonun maksat organı durumundaki rahim ve yumurtalıkların alınması yahut operasyon nedeniyle yaralanmasının sonucu alt karında, her iki yahut tek taraflı kalçada ve bacakta uyuşma, yanma usulünde önemli ağrılar oluşabilmektedir. Bir çok hormonun amaç organı durumundaki rahimin alınması dolayısı ile hormonal dengesizliklere de neden olunmakta ve uyku düzensizliklerinden depresyona kadar bir çok farklı şikayet ortaya çıkmaktadır. Bu hastalar, MR görüntüleme formülleri sonucu, bel fıtığı teşhisleri ile farklı bel cerrahisi teşebbüslerine maruz kalmakta lakin düzgünleşme sağlanamamaktadır. Birtakım hastalara sakroileit üzere teşhislerle uzun yıllar sürecek romatolojik hastalık tedavileri başlanmaktadır.
Bu hastalarda kinezyolojik muayene yolları ile bozucu alan, özel kan testleri (vegatest) ile hormonal dengesizlikler tespit edilerek tedavi edilmesinde yarar vardır. Bozucu alan tedavilerinin girişimsel ağrı tedavileri ve nöralterapi ile düzeltilmesi, hormonal dengesizliklerin fitoterapik(organik bitkisel) medikal eserlerle ve nöralterapik hormonal eksen injeksiyonları ile tedavisi başarılı sonuçlar vermektedir.
Bu hastaların gereksiz ve başarısız yeni cerrahilere yönlendirilmemesi gerekmektedir. Böylelikle hasta çok da gerekli olmayacak, tahminen de kâfi tedaviyi sağlayamayacak bir ameliyattan korunmuş olacaktır. Ağrı kliniğimizde bu uygulamalarla başarılı sonuçlar alınmaktadır.
4. Bariz Bir Nedeni Olmadan Ortaya Çıkan Kronik Pelvik Ağrı (Alt Batın-Alt Bel) (Bpogkpa)
Rastgele bir nedenin ya da hasarın bulunmadığı süregelen, tekrarlayıcı pelvik ağrı şikayetleri vardır. Ağrı cinsiyet yahut idrar yolları organları kaynaklıdır. Bariz patoloji olmaksızın gelişen kronik pelvik ağrı (BPOGKPA); yüzyılı aşkın bir müddettir bilinen, pelvik sempatik sendrom üzere çeşitli isimler verilen ve besbelli bir patolojiye bağlanamayan pelvik ağrının yeni ismidir.
Hastaya BPOGKPA tanısı koyabilmek için teşhis araştırmaları sonunda;
1) Ağrının jinekolojik ağrı karakterine sahip olması;
2) Laparoskopik tetkike karşın hastada bilinen bir jinekolojik ağrı nedeninin saptanmamış olması gerekir.
Hastaların birçok neden olmaksızın oluşan pelvik ağrı ve şiddetli cinsel birleşme ağrısından şikayet ederler.En değerli şikayet alt karın ve/veya alt bel ağrısıdır. Ağrı leğen kemiğinin birinde, her ikisinde ya da yaygın olarak tüm alt bel ve/veya karında bulunabilir. Bel ağrısı, alt bel ve kalçalarda hissedilebilir. Ağrı şikayetleri adet öncesi daha şiddetli olup, adetin birinci, ikinci gününde şiddeti azalır. Karın muayenesinde yumurtalık bölgelerinde ağrı bulunabilir. Rahim muayenesi hassas olabilir. Alttan muayenede rahimde, yumurtalıklarda ağrı saptanabilir. Vajen sıklıkla konjeste ve ödemli görülür.
Son vakitlerde bu rahatsızlığa etken olabilecek birçok neden ortaya atılmıştır. Hastaların bir kısmında şikayetlerin; sakrouterinligamanın yahut geniş ligamanların biri yahut ikisinin posterior kısımlarının travmatiklaserasyonuna bağlı olduğu düşünülmektedir. Venöz kan ve lenfatik sıvı dolanım faktörlerinin süregelen ya da aralıklı alt karın ağrısına yol açabileceğine dair bulgular mevcuttur. BPOGKPA olgularında pelvis ve rahmin kan ve lenf dolanım tetkiklerinde duraganpelvik kanlanma saptanmış, bu durumun tek başına etken olamayacağı düşünülmüşse de, pelvik varislerin varlığı ağrının ana nedeni olarak kabl görmüştür.
Son araştırmalardaki Bozucu Alan teorileri bu tabloyu açıklamakta daha aktif görünmektedir. Bayanlarda adetlerle değişen rahim, over dokuları ve bölgedeki kan-lenf deveranı bozuklukları dolayısı ile damar yapıları Bozucu alanlar üzere davranarak bu açıklanamayan ağrıların sebebi olabilir. Aylık adetler, kızlık zarının yırtılması, düşük, küretaj, rahimiçi araç kullanımı, doğum, rahim ağzı yara-yırtıkları, sezaryan ve öteki pelvis-alt karın bölgesi am