Türkiye’nin sıhhatli hayat ve beslenme alanında ilk bilimsel dijital bilgi platformu “Bilim Bunu Konuşuyor” ile en aktüel ve doğru bilgileri kamuoyuyla paylaşan Sabri Ülker Vakfı, son günlerde kilo kaybı için sıkça müracaat etilen akışkan perhizler mevzusunu ele alıyor. Akışkan perhizlerin lüzum dinlenen günlük enerjinin sağlanmasında noksan kalabildiğini andırdıran Vakıf, araştırmaların bu tip perhizlerin elektrolit balanssızlığa yol açabileceği ve uzun vadede ehemmiyetli sıhhat meseleleri doğurabileceğini gösterdiğine dikkat sürüklüyor.
Akışkan perhiz nedir
Akışkan perhiz, öğünlerin tamamının veya çoğunluğunun akışkan gıdalar veya meşrubatlardan oluştuğu veya sadece akışkan karışımların öğün yerine harcandığı perhizler olarak belirlenebilir. Akışkan perhizler, süratli kilo kaybı sağlama veya bedenden toksik bileşenleri uzaklaştırma emeliyle seçim edilebiliyor.
Akışkan perhizlerin yiyecek öğesi içeriği nasıldır
Çoğunlukla meyve ve sebze içeriği yüksek olan akışkan perhizler A ve C vitaminleri potasyum minerali ile sıhhati geliştiren ve kalp-damar, diyabet gibi kronik hastalık tehlikesini eksiltmeye destekçi biyoaktif bileşenler olan polifenoller gibi antioksidan bileşenlerden zengindir. Ancak hububat, baklagil, yumurta, et ve balık tüketiminin sınırladığı akışkan perhizlerin nitelikli protein, demir, çinko, gibi esansiyel mineral, B12, B6 gibi B grubu vitaminler ile omega-3 omega-6 gibi esansiyel yağ asitleri içeriği hudutlu olabilmektedir. Dolayısıyla akışkan perhizler lüzum dinlenen günlük enerjinin sağlanmasında noksan kalabilir.
Akışkan perhizler ve sıhhat tesirleri
Akışkan perhizler, hazırlaması ve tüketimi pratik olduğu ve bir hayli şahsın uygulamada güçlük hakimiyetini de basitleştirdiği için seçim edilebiliyor. Ayrıca enerji içerikleri düşük olduğu için de akışkan perhizler özellikle süratli kilo kayıplarında tesirli olabiliyor. Ancak süratli kilo kayıplarında, beden ağırlığındaki eksilmenin daha çok beden suyu ve adale kaybına bağlı olabileceğinin de unutulmaması koşul.
– Akışkan perhizlerin açlığı baskıladığı ve yiyecek alımını eksilttiğine inanılıyor. Araştırmalar, olağan ve akışkan ağırlıklı öğünden bir sonraki öğünde yiyecek tüketimini karşılaştırdığında akışkan ağırlıklı öğünün sonrasında daha fazla yiyecek tüketimine neden olabildiğini gösteriyor. Enerji içeriklerinin çok düşük olması, akışkan perhizlerin başlıca sıhhat tehlikeleri arasında yer alıyor.
– Akışkan perhizlerin günlük lüzum dinlenen protein, vitamin ve mineralleri sağlamada noksan kalabileceği, elektrolit balanssızlığına yol açabileceği ve bunların uzun vadede ehemmiyetli sıhhat meselelerine yol açabileceği unutulmaması gerekiyor. Bunların yanı gizeme bütün hububat ve kurubaklagiller harcanmadığı için çözünmez posadan hudutlu akışkan perhizler kabızlığa yol açabiliyor ve sindirim sistemi sıhhatini negatif etkileyebiliyor.
Bilimsel bilgiler ne söylüyor
Dünya Sıhhat Teşkilatı WHO, sıhhatin sürdürülmesi ve kronik hastalıkların önlenmesi için tüm yiyecek gruplarından yeterli ve balanslı harcanması gerektiğini belirtiyor.
– Zayıflama veya beden ağırlığının idaresinde, porsiyon hakimiyetiyle beraber yiyecek spektrumunun sağlanması ve fiziksel etkinliğin çoğaldırılması en geçerli ve emin usuller arasında yer alıyor. Zira balanslı beslenme ve etkin bir hayat stili beden ağırlığı hakimiyetinin yanı gizeme şeker, kalp damar ve kanser gibi hastalıkların önlenmesinde de ehemmiyetli rol oynuyor.
– Netice olarak, akışkan veya akışkan ağırlıklı perhizler günlük lüzum dinlenen enerji, protein, esansiyel yağ asitleri ve özellikle demir, B12, çinko gibi yiyecek öğelerini sağlamada noksan kalabildiği için uzun vadede sıhhat meselelerine neden olabilir.
– Süratli kilo vermede tesirli görülse de gerçeğinde adale ve beden suyu kaybına yol açabilir ve kalıcı kilo kaybı sağlanmayabilir. Ayrıca insulin mukavemeti, şeker hastalığı veya rastgele başka bir konik hastalığı olan fertler akışkan perhizler mevzusunda dikkatli olmalıdır. Akışkan perhizlerin, kısa vadede beden ağırlığı ile kolesterol, kan yağları gibi metabolik göstergeler üzerinde pozitif tesirleri olduğunu ileri süren muayenehane araştırmalar mevcut olsa da uzun vadede ne gibi neticelerin ortaya çıkabileceğini gösteren ispata dayalı bilgilerse noksandır.
– Beden ağırlığının hakimiyetini sağlamak ve sıhhati gözetmek için fertlerin yaşına, cinsiyetine, sıhhat gidişatına ve hayat stiline uygun beslenmesi ve etkin bir hayat stili sürdürmesi ehemmiyetlidir.